Τον περασμένο Ιούνιο, στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης βρέθηκε η υπόθεση του ουκρανικού τσιγαράδικου «RS 300», που είχε παραμείνει για πολλούς μήνες αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Παλαιοχώρας Χανίων, φορτωμένο με τσιγάρα της Συνεταιριστικής Καπνοβιομηχανίας Ξάνθης (ΣΕΚΑΠ).
Η Ν.Δ. κατηγορούσε την κυβέρνηση ότι επιχειρούσε «να ασπρίσει μια πολύ γκρίζα υπόθεση», ενώ κυβερνητικοί αξιωματούχοι απαντούσαν ότι ήταν αδύνατο να στηριχθεί κατηγορία για λαθρεμπορία και να κατασχεθεί το ένα εκατομμύριο πακέτα τσιγάρα, καθ’ όσον το πλοιάριο είχε εντοπιστεί να πλέει όχι στα ελληνικά αλλά στα διεθνή χωρικά ύδατα.
Το χρονικό
«Είναι δύσκολο να στοιχειοθετηθεί κατηγορία περί λαθρεμπορίου. Από τον έλεγχο που έκαναν οι τελωνειακές αρχές, φαίνεται ότι τα τσιγάρα εξήχθησαν από τη ΣΕΚΑΠ στο Μαυροβούνιο με νόμιμο τρόπο», είχε δηλώσει ο υπουργός Ναυτιλίας Παναγιώτης Κουρουμπλής, εξηγώντας γιατί οι δικαστικές αρχές δεν είχαν προχωρήσει στην κατάσχεση των τσιγάρων και στην ποινική δίωξη των μελών του πληρώματος.
Το ουκρανικό πλοίο είχε αποπλεύσει τη 10η Νοεμβρίου 2016 από το Μαυροβούνιο με προορισμό τον Λίβανο. Εντεκα ημέρες μετά τον απόπλου και ενώ βρισκόταν νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου έμεινε ακυβέρνητο λόγω βλάβης. Σε βοήθεια προσέτρεξε το ρωσικό αντιτορπιλικό «Αντιναύαρχος Κουλάκοφ» που έπλεε ανοικτά της Λιβύης. Το ρυμούλκησε νότια της Κρήτης και έλυσε τους κάβους κοντά στη Γαύδο. Τελικά, σκάφος του Λιμενικού οδήγησε το «RS 300» στο λιμάνι της Παλαιοχώρας για περαιτέρω έλεγχο.
Η αρχική έρευνα αφορούσε το αδίκημα της λαθρεμπορίας και κατέληξε σε αδιέξοδο, καθώς το «RS 300» «δεν αποπειράθηκε να εισέλθει στον ελληνικό τελωνειακό χώρο». Τον Μάρτιο του 2017 και προκειμένου πλοίο και εμπόρευμα να παραμείνουν δεσμευμένα στην Κρήτη, η εισαγγελία διέταξε προκαταρκτική εξέταση για τον έλεγχο της γνησιότητας του φορτίου. Εξι μήνες αργότερα, και ενώ το τελωνείο Ξάνθης είχε ήδη βεβαιώσει ότι τα τσιγάρα ήταν πράγματι της ΣΕΚΑΠ, ένα ανέλπιστο «δώρο» από την ίδια την καπνοβιομηχανία ήρθε να λύσει τα χέρια των εισαγγελικών και ανακριτικών αρχών. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», που βλέπουν για πρώτη φορά το φως, η Συνεταιριστική Καπνοβιομηχανία, με έγγραφό της ανέτρεψε τα δεδομένα, υποστηρίζοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος του φορτίου δεν είναι γνήσιο αλλά προϊόν απομίμησης και άρα μπορούσε να κατασχεθεί ως παράνομο. «Οι ποσότητες τσιγάρων παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις συγκριτικά με τα προϊόντα που παράγονται στο εργοστάσιό μας», αναφέρεται στο επίμαχο έγγραφο με ημερομηνία 22 Σεπτεμβρίου 2017, που τέθηκε υπόψη της εφημερίδας. Στη συνέχεια, παρατίθενται τεχνικής φύσεως λεπτομέρειες και το σχετικό έγγραφο καταλήγει ως εξής: «Λαμβάνοντας υπόψη τις παραπάνω παρατηρήσεις πιθανολογούμε ότι το σήμα “Cooper Blue Slims” είναι προϊόν απομίμησης». Αντίθετα, τα τσιγάρα με εμπορική επωνυμία «Brooks Black» που επίσης κατασχέθηκαν είναι –σύμφωνα με τη ΣΕΚΑΠ– γνήσια.
Τα παραπάνω έρχονται σε αντίθεση με τα συμπεράσματα της έρευνας που είχε διεξαγάγει το αρμόδιο τελωνείο Ξάνθης (παίρνοντας δείγματα από τα αμπάρια του τσιγαράδικου), για τα οποία μάλιστα είχε ενημερωθεί επισήμως η Βουλή. Η επικεφαλής της Διεύθυνσης Τελωνειακών Ελέγχων είχε διαβιβάσει στο Κοινοβούλιο έγγραφο που επιβεβαίωνε ότι τα τσιγάρα της ΣΕΚΑΠ στα αμπάρια του «RS 300» ήταν γνήσια. «Το τελωνείο έλεγξε σε ό,τι αφορά το ληφθέν δείγμα των τσιγάρων τον κωδικό που αποτυπώνεται στο πακέτο και δηλώνει τη μηχανή παραγωγής, τη βάρδια και την ημερομηνία παραγωγής και εντόπισε ότι πρόκειται για δελτίο παραγωγής που καταχωρίστηκε και οριστικοποιήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2014 στο ICISnet. Βεβαίωσε δε ότι κατά το χρονικό διάστημα από τις 22/9/2014 έως τις 30/12/2014 πραγματοποιήθηκαν τρεις εξαγωγές προς το Μαυροβούνιο, οι οποίες θεωρούνται εξοφλημένες».
Αξιωματούχοι που μετείχαν στην έρευνα εκφράζουν έκπληξη και απορία για την τροπή στην υπόθεση και μάλιστα, αφήνουν να εννοηθεί ότι η παραδοχή της καπνοβιομηχανίας είναι ίσως αποτέλεσμα παρασκηνιακών διαβουλεύσεων και συμφωνιών. Την παραπάνω εκδοχή, ωστόσο, διαψεύδει η εταιρεία, μέσω των νομικών της συμβούλων με τους οποίους η «Κ» επικοινώνησε στο πλαίσιο της έρευνας.
Το «Golendri»
Ολοκληρώθηκε προ δεκαπενθημέρου η ανάκριση για την υπόθεση του φορτηγού πλοίου «Golendri» που είχε, πέρυσι τον Ιούνιο, εντοπιστεί να ξεφορτώνει τσιγάρα νότια της Κρήτης. Σε αντίθεση με την υπόθεση του «RS 300», το πλήρωμα του υπό σημαία Τανζανίας φορτηγού πλοίου είχε εντοπιστεί και συλληφθεί εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, τη στιγμή που επρόκειτο να μεταφορτώσει σε μικρότερο σκάφος 1,5 εκατ. πακέτα τσιγάρα, ανάμεσα στα οποία και «Brooks» της ΣΕΚΑΠ. Ο φάκελος της δικογραφίας διαβιβάστηκε προ ημερών στην Εισαγγελία Εφετών Πειραιά για την έκδοση βουλεύματος και σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα ο Ουκρανός πλοίαρχος και τα υπόλοιπα μέλη του πληρώματος θα παραπεμφθούν για διεύθυνση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση αντίστοιχα, καθώς και για λαθρεμπορία σε βαθμό κακουργήματος. Βαριές κατηγορίες πρόκειται να αντιμετωπίσει και ένας Ελληνας οδηγός φορτηγού, που ενώ είχε εξεταστεί ως μάρτυρας, τελικά συνελήφθη για εμπλοκή στην υπόθεση. Δεν προέκυψαν ευθύνες εις βάρος της ΣΕΚΑΠ, η οποία βεβαίωσε εγγράφως ότι τα τσιγάρα «Brooks» που είχαν βρεθεί στα αμπάρια του «Golendri» ήταν γνήσια και είχαν εξαχθεί στο Μαυροβούνιο.