ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Με εντάλματα σύλληψης κατά απόστρατων ναυάρχων απάντησε η τουρκική κυβέρνηση στην ανοιχτή επιστολή μέσω της οποίας την καλούσαν να μην αποσυρθεί από τη Συνθήκη του Μοντρέ και προειδοποιούσαν για παρουσία ακραίων ισλαμικών στοιχείων μέσα στο στράτευμα. Ανάμεσα στους αποστράτους που τέθηκαν υπό κράτηση είναι και ο «πατέρας» της θεωρίας της «Γαλάζιας Πατρίδας» Τζεμ Γκιούρντενιζ.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετά την έκτακτη σύσκεψη στο προεδρικό μέγαρο, αντέδρασε με έντονο τρόπο και μίλησε για απειλή πραξικοπήματος εναντίον της κυβέρνησής του. «Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε τέτοια ανακοίνωση η οποία δημοσιεύθηκε τα μεσάνυχτα. Αυτό δεν είναι ελευθερία έκφρασης. Διότι η ελευθερία έκφρασης δεν ξεκινάει με απειλητικές προτάσεις που αναφέρουν πως “σε διαφορετική περίπτωση θα συμβεί αυτό” και ουσιαστικά απειλούν με πραξικόπημα την εκλεγμένη κυβέρνηση», δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας.
Ο κ. Ερντογάν, μία ημέρα πριν από την άφιξη της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Τουρκία, υποστήριξε πως με παρόμοιες ανακοινώσεις και απειλές είχαν γίνει τα στρατιωτικά πραξικοπήματα του 1960, του 1971 και του 1980, και υπενθύμισε πως η απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 απέτυχε λόγω της αντίστασης του τουρκικού λαού. «Η δουλειά των απόστρατων ναυάρχων δεν είναι να συγκεντρωθούν οι 104, να εκδώσουν ανακοινώσεις για ένα πολιτικό ζήτημα και να απειλούν με πραξικόπημα», ανέφερε ο Τούρκος πρόεδρος.
Ο Τζεμ Γκιούρντενιζ υποστήριξε πως «αυτή ήταν μια απλή ανακοίνωση και είναι λάθος να τη θεωρήσουν πρόσκληση για πραξικόπημα. Εμείς έχουμε φυλακιστεί με τις δολοπλοκίες του FETO (γκιουλενιστές). Στόχος μας είναι να προστατεύσουμε τη Γαλάζια Πατρίδα».
Αλλος απόστρατος ναύαρχος, ο Τουρκέρ Ερτούρκ, ο οποίος είναι υπό κράτηση και υπογράφει την ανακοίνωση, σε δήλωσή του στο τηλεοπτικό δίκτυο Tele 1 αναφέρει πως «το κείμενο είναι μια δημοκρατική αντίδραση. Εγώ δεν είμαι ούτε στρατιωτικός ούτε δημόσιος υπάλληλος, δεν κρατάω όπλα. Η κυβέρνηση με αυτή την αντίδραση προσπαθεί να δείξει πως είναι θύμα και να επωφεληθεί πολιτικά».
Το βράδυ της Δευτέρας ανακοινώθηκε πως οι υπογράφοντες ναύαρχοι δεν θα έχουν πλέον δικαίωμα στέγασης σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή προσωπικούς σωματοφύλακες.
«Μια εναλλακτική»
Με την ευκαιρία αυτή, ο κ. Ερντογάν ξεκαθάρισε πως ο λόγος που επιμένει στην κατασκευή της διώρυγας της Κωνσταντινούπολης είναι να εξαιρεθεί από τη Συνθήκη του Μοντρέ, ενώ δεν έκρυψε την πρόθεσή του να αναθεωρήσει οποιαδήποτε συνθήκη. «H Toυρκία με τη διώρυγα της Κωνσταντινούπολης θα ελαφρύνει την αυξημένη κίνηση στον Βόσπορο και θα αποκτήσει μια εναλλακτική λύση που θα εξαιρείται από τη Συνθήκη του Μοντρέ και θα έχει πλήρη κυριαρχία. Aυτός είναι ο αγώνας ανεξαρτησίας μας», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας εξέφρασε την πρόθεσή του να επαναδιαπραγματευτεί οποιαδήποτε συμφωνία ή συνθήκη που θα έχει όφελος για την Τουρκία. «Καθήκον μου είναι να κάνω οτιδήποτε για το συμφέρον του λαού και της χώρας. Δεν έχουμε κάνει ετοιμασίες για να βγούμε από τη Συνθήκη του Μοντρέ. Ομως στο μέλλον αν προκύψει αυτή η ανάγκη, δεν θα αποφύγουμε να επανεξετάσουμε οποιαδήποτε συμφωνία, για να αποκτήσει η χώρα μας κάτι καλύτερο».
Το δίλημμα
Ο πρόεδρος του κόμματος Deva Αλί Μπαμπατζάν υποστήριξε πως «θα δημιουργηθεί ένα κλίμα. Αν πεις ότι “δεν θέλω τη διώρυγα της Κωνσταντινούπολης”, τότε θα είσαι πραξικοπηματίας. Ετσι η κυβέρνηση μετά θα έρθει και θα σου βάλει το εξής δίλημμα: “Ή θα υποστηρίξεις τη διώρυγα της Κωνσταντινούπολης ή αλλιώς είσαι πραξικοπηματίας”. Η μηχανή προπαγάνδας τους έτσι θα δουλέψει».
Δεύτερη σύλληψη του Γκιούρντενιζ
O 63χρονος απόστρατος ναύαρχος Tζεμ Γκιούρντενιζ είναι διάσημος στην Τουρκία επειδή θεωρείται ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε τη θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας» το 2009, όταν ήταν αρχηγός της «Διοίκησης Σχεδιασμού και Αρχών» του τουρκικού ναυτικού. Κατά την άποψή του, η «Γαλάζια Πατρίδα» απηχεί το πνεύμα των καιρών για την τουρκική θαλάσσια γεωπολιτική στον 21ο αιώνα. Η θεωρία αυτή παρουσιάζει τις διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο, με στόχο να καταστεί ναυτική υπερδύναμη. Η χθεσινή δεν είναι η πρώτη σύλληψη του κ. Γκιούρντενιζ. Το 2011 συνελήφθη με τις κατηγορίες για σχεδιασμό πραξικοπήματος εναντίον της κυβέρνησης που είχε την ονομασία «Βαριοπούλα». Το σχέδιο του πραξικοπήματος προέβλεπε την ανατίναξη δύο τζαμιών και τη διατύπωση κατηγοριών εναντίον της Ελλάδας για τουρκικό μαχητικό το οποίο θα καταρρίπτονταν στο Αιγαίο. Τότε μαζί με άλλους 325 αξιωματικούς καταδικάστηκε με ποινή κάθειρξης 18 ετών. Αθωώθηκε το 2015, με νέα απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, καθώς είχε αποκαλυφθεί πως τα στοιχεία για το σχέδιο «Βαριοπούλα» ήταν πλαστά και σύμφωνα με την τουρκική κυβέρνηση ήταν μέρος του σχεδίου συνωμοσίας των γκιουλενιστών (FETO) μέσα στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Ο Γκιούρντενιζ θεωρείται φανατικός «Κεμαλιστής»