Ο Νέλσον Πικέ (Nelson Piquet), ο τρις παγκόσμιος πρωταθλητής στη δεκαετία του 1980, περιέγραψε αξιομνημόνευτα την οδήγηση στο Μονακό ως «σαν να οδηγείς ποδήλατο στο σαλόνι σου».
Η γνώμη του έχει βαρύνουσα σημασία όχι τόσο λόγω της εμπειρίας του στους αγώνες του πριγκηπάτου, αλλά κυρίως λόγω της σχολικής διάθεσης που επιδείκνυε με χαρακτηριστικές «εφηβικές» χειρονομίες προς τους άλλους πιλότους σε συνεντεύξεις και απονομές. Τέτοιου είδους που στις μέρες μας φαντάζουν αδιανόητες. Ο Πικέ ζούσε τον κόσμο της Formula 1 σαν άτακτο παιδί, εξού και η δυνατότητα που δίνει στον καθένα μας να νιώσει την στενότητα της πίστας με μια εικόνα οικεία. Η οδήγηση στο Μόντε Κάρλο απαιτεί συγκέντρωση, αποφασιστικότητα και, κυρίως, εξοικείωση στην ταχύτητα εναλλαγής εικόνων χωρίς να σπάσει το “αλογάκι” μπιπλό (bibelot) της μαμάς. Ένας πιλότος χρειάζεται την σταθερότητα ενός ακροβάτη, την ακινησία ενός καταδύτη και την υπομονή ενός ψαρά.
Στους αγώνες κατάταξης (qualifying) του Σαββάτου στις 22-05-2021 ο Σαρλ Λεκλέρ (Charles Leclerc), συνδυάζοντας ιδανικά τα παραπάνω, τίθεται επικεφαλής κατά την τρίτη περίοδο (session Q3) με διαφορά 230 χιλιοστά του δευτερολέπτου από τον δεύτερο Μαξ Φερστάπεν (Max Verstappen) επικυρώνοντας με τον καλύτερο τρόπο τη δική του εμφάνιση και της Ferrari καθ’όλη την διάρκεια του τριημέρου. Οι δύο Mercedes είναι βραδύτερες, ειδικά ο Λιούις Χάμιλτον (Lewis Hamilton). Απομένει μια τελευταία προσπάθεια από τους υποψήφιους μνηστήρες Κάρλος Σάινθ (Carlos Sainz), Βάλτερι Μπόττας (Valtteri Bottas), τον πρώτο οδηγό της Red Bull Racing-Honda και τον Μονεγάσκο (Monegasque) να διεκδικήσουν την πολυπόθητη πρώτη θέση (pole position).
Στην στροφή 14, στην πισίνα, ο Λεκλέρ αγγίζει (love-tap) άγαρμπα το προστατευτικό κιγκλίδωμα, σπάει την ανάρτηση του εμπρός δεξιά τροχού και ακινητοποιείται. Βγαίνει κόκκινη σημαία και η αγωνιστική περίοδος (session) τερματίζεται, αφήνοντας τους διεκδικητές της pole χωρίς προσπάθεια. Κυρίως όμως τους εκθέτει στη μικροπρέπεια τους, ειδικότερα τον ομόσταυλό (teammate) του, ο οποίος αναφέρεται σε κάποια αδικία αορίστως, υπονοώντας ότι ήταν εσκεμμένη η σύγκρουση (;). Δηλώνουν αυθορμήτως ότι ήταν έτοιμοι να τον υπερκεράσουν στην τελευταία προσπάθεια. Είναι όμως ανόητο να επιχειρηματολογείς με υποθέσεις. Εξάλλου η σύγκρουση, στην περίπτωση που η ζημιά ήταν τέτοια που θα έπρεπε να αντικατασταθεί το κιβώτιο ταχυτήτων (gearbox) του αυτοκινήτου του Λεκλέρ, θα τον οδηγούσε τουλάχιστον στην πέμπτη θέση του grid (σχάρα εκκίνησης).
Μικρή ιστορία της πίστας
Η πίεση που αισθάνεται ο φέρελπις οδηγός της Ferrari πολλαπλασιαζεται λόγω της καταγωγής του και της διαμονής του στο Πριγκιπάτο. Είναι ο πρώτος Μονεγάσκος που κατακτά pole position και θα είναι ο πρώτος πολίτης του λιλιπούτειου κράτους που θα διεκδικήσει την Κυριακή την πρώτη θέση στους αγώνες Formula 1, οι οποίοι διεξάγονται από το 1950. Η πρώτη θέση του Λουίς Χιρόν ( Luis Chiron) με Bugatti (Μπουγκάτι) το 1931, μπορεί να του χάρισε την ονομασία της 13ης στροφής της πίστας, αλλά μάλλον δεν τον κατατάσσει στους παγκόσμιους πρωταθλητές.
Ο πέμπτος αγώνας της χρονιάς, ο χιλιοστός τεσσαρακοστός (1040) σε απόλυτη αρίθμηση, διεξήχθη την Κυριακή 23 Μαϊου 2021 στην πίστα του Μονακό (Circuit de Monaco), η οποία βρίσκεται, κατά το μεγαλύτερο μέρος της, στη διοικητική περιοχή του Πριγκιπάτου του Μονακό. Αυτή ονομάζεται Μόντε Κάρλο/Σπελούγκες (Monte Carlo/Spélugues) και εκεί βρίσκεται το περιβόητο Καζίνο του Μόντε Κάρλο, το οποίο αποτελεί τον βασικό λόγο ύπαρξης αυτού του πιό πυκνοκατοικημένου κράτους του κόσμου με πρόβλεψη 38.350 κατοίκων για το 2020 σε έκταση 1,95 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Ανεπίσημα, το όνομα αναφέρεται επίσης σε μια ευρύτερη περιοχή: τη συνοικία Μόντε Κάρλο (Monte Carlo Quarter, που αντιστοιχεί στον πρώην δήμο του Μόντε Κάρλο), η οποία εκτός από το Μόντε Κάρλο/Σπελούγκες περιλαμβάνει επίσης τα διαμερίσματα Λα Ρους/Σεντ Ρομάν, Λαρβότο/Μπας Μουλέν και Σεν Μισέλ (La Rousse/Saint Roman, Larvotto/Bas Moulins and Saint Michel). Ο μόνιμος πληθυσμός του διαμερίσματος Μόντε Κάρλο είναι περίπου 3.500, ενώ εκείνος της συνοικίας είναι περίπου 15.000.
Ο μονεγάσκος διευθυντής του δημόσιου οργανισμού του κρατιδίου για τον καπνό, Άντονι Νόγκες (Antony Noghes, γεννήθηκε την 13η Σεπτεμβρίου 1890 στο Μονακό ολοκλήρωσε τον βίο του την Αυγούστου 1978 στο Μονακό) βοήθησε, το 1929, στην διοργάνωση ενός αγώνα με τους φίλους του από την Αυτοκινητιστική Λέσχη του Μονακό. Επίσης πρότεινε τη διεθνή υιοθέτηση της καρό σημαίας για τον τερματισμό των αγώνων. Η στροφή 17, από το 1979 – ένα έτος μετά τον θάνατο του, πήρε το όνομά του.
Η πίστα εντάχθηκε στο πρόγραμμα των αγώνων από την πρώτη χρονιά του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Formula 1 το 1950 και έκτοτε δεν υπήρξε καμία διοργάνωση χωρίς αυτήν. Είναι άνευ ουδεμίας αμφιβολίας η δημοφιλέστερη πίστα του πρωταθλήματος και η κατάκτηση της πρώτης θέσης στον αγώνα που διεξάγεται σε αυτήν αποτελεί όνειρο κάθε πιλότου.
Έχει μήκος 3,337 χιλιόμετρα, περιλαμβάνει 19 στροφές (turns) και ο αγώνας ολοκληρώνεται μετά από 78 γύρους (laps) αφού έχουν διανύσει οι πιλότοι και τα αυτοκίνητα τους, κυκλικώς, συνολικά 260,286 χιλιόμετρα. Το ρεκόρ πίστας για ένα γύρο αυτής είναι ακόμα ένα λεπτό δεκατέσσερα δευτερόλεπτα και διακόσια εξήντα χιλιοστά του δευτερολέπτου (1:14.260) και το κατέχει από το 2018 ο Μαξ Φερστάπεν (Max Verstappen).
Η ανεξήγητη γοητεία της επανάληψης
Το μεσημέρι της Κυριακής βρήκε την θέση του Λεκλέρ στην εκκίνηση, άδεια. Στους επιβεβλημένους γύρους των αυτοκινήτων πριν από την παράταξή τους στα σημεία αρχής, ακούστηκε η φωνή του οδηγού να αποκλείει τη συμμετοχή του στον αγώνα. Το αυτοκίνητο δεν ήταν σε θέση να αγωνιστεί. Το πρόβλημα ήταν μάλλον στον πίσω άξονα. Ο Λεκλέρ θα μείνει πιστός σε μια παράδοση που τείνει να δημιουργηθεί εις βάρος του. Δεν έχει τελειώσει κανέναν αγώνα στο Μονακό, την ιδιαίτερη πατρίδα του, ούτε όταν συμμετείχε στην Formula 2.
O Μαξ Φερστάπεν (Max Verstappen) θα σταθεί ελαφρώς λοξώς στη δεύτερη θέση, η οποία όμως είναι πλέον η πρώτη θέση εκκίνησης, για να εμποδίσει τον Βάλτερι Μπόττας (Valtteri Bottas) να τον προσπεράσει πριν την 1η δεξιά στροφή.
Η έναρξη θα γίνει χωρίς εκπλήξεις ή ανακατατάξεις και ένα πολύχρωμο φίδι αυτοκινήτων θα αρχίσει να σέρνεται στους δρόμους της πόλης. Τα λάθη σε αυτήν την πίστα περιορίζονται στο εξής ένα: Όποιος χάσει την αυτοσυγκέντρωσή του χάνει τον αγώνα. Εβδομήντα οκτώ γύροι ασκητικής προσήλωσης για να τερματίσει, οδηγός και αυτοκίνητο, χωρίς απώλειες.
Δικαιολογημένα κάποιος θα ρωτήσει τι συναρπαστικό μπορεί να βιώσει ένας θεατής παρακολουθώντας μια αδιάκοπη προσπάθεια τηρήσεως μιας καθορισμένης, καθόλη τη διάρκεια του αγώνα, κανονικότητας; Διότι αυτό που βλέπει ο θεατής είναι η ικανότητα ενός ανθρώπου να επαναλαμβάνει πιστά και με σταθερό ρυθμό την ίδια κίνηση, μέσα σε όρια ασφυκτικά στενά για την ταχύτητά του. Ο οδηγός ενεργεί ως καλορυθμισμένη μηχανή ή, με άλλα λόγια επειδή δεν είναι μηχανή, προσπαθεί να εφαρμόσει αντιγράφοντας μια δεδομένη κατάσταση και να την επαναλάβει 78 φορές. Είναι προφανές ότι για να το πετύχει πρέπει να αποβάλλει τις συναισθηματικές μεταπτώσεις του. Κυριολεκτικώς να αποβάλλει κάθε συναίσθημα. Πόσο ανθρωπίνως εφικτό είναι και γιατί πρέπει να υποστούν οδηγοί και θεατές μια τέτοια δοκιμασία; Και το τέλος της δοκιμασίας σε τι ψυχική κατάσταση βρίσκει αμφοτέρους;
Στον 30/78 γύρο ο Λιούις Χάμιλτον (Lewis Hamilton) είναι ο πρώτος που κάνει αλλαγή ελαστικών. Μέχρι τότε δεν έχει υπάρξει καμία αλλαγή στις θέσεις των οδηγών εντός της πίστας. Στον 31/78 γύρο ο Βάλτερι Μπόττας (Valtteri Bottas) μπαίνει στα pits αλλά δεν ξαναβγαίνει ποτέ. Το εμπρός αριστερό ελαστικό σφηνώνει δια παντός και μια σπάνια κατάσταση αστοχίας εκτυλίσσεται με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη της προσπάθειας. Από τους πέντε πρώτους αγώνες ο Μπότας δεν μπόρεσε να τερματίσει στους δύο και σε έναν τρίτο αντιμετώπισε το αυτοκίνητο πρόβλημα με κάποιον αισθητήρα. Σε καμία από τις τρεις περιπτώσεις δεν ήταν υπαίτιος των κακών αποτελεσμάτων, εκτός αν κάποιος ισχυριστεί ότι η κακοτυχία είναι αποτέλεσμα αρνητικής ενέργειας, ένα είδος τιμωρίας για αυτόν που δεν μπορεί να ξεπεράσει τον εαυτό του και να ανέλθει σε πιό ποιοτικό επίπεδο.
Αλλά ένας τέτοιος ισχυρισμός άπτεται μεταφυσικού πλαισίου και η απάντηση θα ήταν αστοιχειόθετη.
Μετά την ολοκλήρωση των αλλαγών ελαστικών από τις ομάδες, ο Σέρτζιο Πέρεζ (Sergio Pérez) απέκτησε ένα πλεονέκτημα τεσσάρων θέσεων και ο Σεμπάστιαν Φέτελ (Sebastian Vettel) δύο θέσεων με δεδομένο την εγκατάλειψη του Μπότας – τον οποίο αναζητούσε ο ομόσταυλός (teammate) του, Λιούις Χάμιλτον (Lewis Hamilton), δια του ασυρμάτου χωρίς δυστυχώς να ακουστεί η απάντηση από τα paddocks. Γεγονός που ανέβαζε, εξ ορισμού, κατά μία θέση όλους τους οδηγούς. Το δεύτερο stint ( η διαδρομή μετά την αλλαγή των ελαστικών) δεν επεφύλασσε, όπως και το πρώτο, καμία έκπληξη. H σειρά εξόδου μετά την ολοκλήρωση των αλλαγών παρέμεινε μέχρι τέλους η ίδια. Οι άγγλοι σχολιαστές της F1TV επέμεναν να εντοπίζουν το παράδοξο για μια τέτοια πίστα: της ελλείψεως ατυχήματος που θα επέφερε την είσοδο αυτοκινήτου ασφαλείας (safety car) ή έστω μία κίτρινη σημαία (yellow flag) και φυσικά θα έδινε κάποιο ενδιαφέρον στον αγώνα, ενώ οι έλληνες σχολιαστές της ΕΡΤ επαναλάμβαναν, τελετουργικά, περιστατικά που είχαν συμβεί στο παρελθόν, εκθειάζοντας αυτούς που συμμετείχαν ως υπερανθρώπους.
Οδηγώντας στο Μονακό είναι σαν να κάνεις ποδήλατο στο σαλόνι σου
Στη συνέντευξη που συνηχείται μετά τον τερματισμό, ο βρετανός Ντέιβιντ Κούλθαρντ (David Marshall Coulthard, MBE), πρώην οδηγός στην Formula 1 έκανε μία παράξενη ερώτηση στον δεύτερο τερματίσαντα Κάρλος Σάινθ (Carlos Sainz) σχετικά με τα στεγνά του μαλλιά. Ο οδηγός της Ferrari του απάντησε -μάλλον άστοχα και ελαφρώς προσβεβλημένος- ότι αιτία γι’αυτό είναι η καλή φυσική του κατάσταση σε αντίθεση με τον πρώην οδηγό που φαίνεται ότι έχει εγκαταλείψει τον εαυτό του. Ο μάλλον άτυχος, πρώτος τη τάξει εντός της ομάδας οδηγός της Ferrari, Σαρλ Λεκλέρ (Charles Leclerc), βρισκόταν σε όλη την διάρκεια του αγώνα και στον τερματισμό μαζί με το υπόλοιπο πλήρωμα (crew) του συνεργείου αδυνατώντας να καταλάβει τι συνέβη τελικά με το αυτοκίνητο και δεν μπόρεσε να αγωνιστεί.
Η καλεσμένη των διοργανωτών Σερένα Γουίλιαμς (Serena Jameka Williams Νο 1 τενίστρια του κόσμου) έκλεψε λίγο από τη δόξα του πρωταγωνιστή Μαξ Φερστάπεν (Max Verstappen ο οποίος κατήγαγε επίσης την πρώτη του νίκη στο Μονακό), όχι τόσο για τις κοινότοπες δηλώσεις της, όσο για την επιβλητική σωματική της διάπλαση, που έκανε τον Φερστάπεν να φαίνεται ελάχιστος μπροστά της. Ευτυχώς για εκείνον, το φιλί της κοπέλας του, Κέλι Πικέ (Kelly Piquet), θυγατέρας του Νέλσον Πικέ (Nelson Piquet), το οποίο προηγήθηκε της συνεντεύξεως, παρά την ιδιαιτερότητα της μεσολάβησης του κράνους και της μάσκας, οπωσδήποτε του έδωσε τη νηφαλιότητα και αυτοπεποίθηση που άλλες φορές του έλειπαν.
Μετέωρα ερωτηματικά, παράδοξα, μεταφυσικές ανησυχίες, ασκητική προσήλωση, επίπονη αυτοσυγκέντρωση, εμμονικές δοκιμασίες, συνθέτουν τον παράδοξο κόσμο μας, για τον οποίο φυσικά η εφηβική ανωριμότητα του βραζιλιάνου πρωταθλητή δεν έχει απαντήσεις, μπορεί όμως να τον περιγράψει με τον πιό γλαφυρό τρόπο: ζούμε κάνοντας ποδήλατο στο σαλόνι μας.