«Στις 7 Οκτωβρίου το αμυντικό δόγμα του Ισραήλ κατέρρευσε». Σ’ αυτή τη φράση συνοψίζεται η ετυμηγορία του πρώην διοικητή της ισραηλινής υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών (AMAN), για το πώς η Χαμάς κατάφερε να σπείρει τον τρόμο στο νότιο Ισραήλ. Ενώ τα ισραηλινά στρατεύματα επιχειρούν μέσα στη Γάζα, αποκόπτοντας τον βορρά από τον νότο, η «Κ» συνομίλησε με τον υποστράτηγο (ε.α.) Αμος Γιαντλίν και νυν πρόεδρο της εταιρείας MIND Israel, σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του. Πενήντα χρόνια και δύο εβδομάδες μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, ο βετεράνος αξιωματικός, που βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του πολέμου το 1973 και δεκαετίες αργότερα κατόρθωσε να ηγηθεί της ισχυρότερης στρατιωτικής υπηρεσίας του Ισραήλ, σκιαγραφεί τα λάθη και τις παραλείψεις των Ισραηλινών δυνάμεων, ενώ εξηγεί τους στρατηγικούς στόχους της επιχείρησης «Σιδερένια σπαθιά». «Στόχος μας να καταστρέψουμε το “Χαμαστάν”», θα δηλώσει, χρησιμοποιώντας τον ισραηλινό νεολογισμό για τη διακυβέρνηση της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, ενώ προβλέπει ότι «χρειάζονται τουλάχιστον πέντε εβδομάδες για να καταρρεύσει η Χαμάς και πάνω από πέντε μήνες για το πέρας των επιχειρήσεων».
– Στρατηγέ Γιαντλίν, 50 χρόνια μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ και παρά τις προειδοποιήσεις από τρίτες χώρες, το Ισραήλ απέτυχε να προβλέψει την επίθεση. Τι πιστεύετε ότι πήγε στραβά;
– Αυτό που είχαμε στις 7 Οκτωβρίου ήταν μια τριπλή αποτυχία. Ηταν μια αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών, ήταν μια επιχειρησιακή αποτυχία και ήταν μια αποτυχία της ηγεσίας ή αλλιώς πολιτική αποτυχία. Και οι τρεις αυτές μεταβλητές ευθυγραμμίστηκαν με τον χειρότερο δυνατό τρόπο και οδήγησαν στην καταστροφή και την πλήρη αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών. Θα πρέπει να ερευνήσουμε πώς προκλήθηκε. Ενας λόγος είναι ήδη γνωστός: η λανθασμένη αντίληψη ότι η Χαμάς δεν είναι διατεθειμένη να πάει σε άλλον πόλεμο. Νομίζαμε ότι η Χαμάς νοιαζόταν για τους πολίτες της Γάζας, για την ευημερία τους, για το βιοτικό τους επίπεδο και ήθελε τα χρήματα του Κατάρ, όπως και ότι επιθυμούσε εργάτες από τη Γάζα να απασχολούνται στο Ισραήλ. Επιπλέον, σε αυτή την αντίληψη συνηγορούσε και το γεγονός πως δεν είχαν ταχθεί με το μέρος της Ισλαμικής Τζιχάντ στις δύο προηγούμενες συγκρούσεις. Ως εκ τούτου, το γενικό συμπέρασμα στις υπηρεσίες πληροφοριών και στην πολιτική ηγεσία ήταν ότι δεν θέλουν να πάνε σε πόλεμο και όλα τα σήματα που λαμβάναμε και αξιολογούσαμε αναφέρονταν σε κάποια πολεμική άσκηση, αλλά όχι σε κάτι που θα εκτελούσαν. Το ερώτημα είναι αν υπήρχαν σήματα μέσα σε όλο αυτόν τον θόρυβο, τα οποία θα μπορούσαν να αλλάξουν την επιχειρησιακή μας αντίληψη. Αυτό μένει να διερευνηθεί.
– Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να καταλάβουν πώς λειτουργεί η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών. Από τη στιγμή που λαμβάνετε ένα σήμα, πώς γίνεται η αξιολόγηση από τα στελέχη σας;
– Κοιτάξτε, υπάρχουν τόσο πολλά σήματα και τόσο πολλές πηγές πληροφοριών. Υπάρχουν τόσο πολλές φορές που η Χαμάς βοήθησε τους αναλυτές να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για μια άσκηση, δηλαδή για μια επίθεση που δεν θα συμβεί ποτέ. Πρέπει να αναφέρω ότι η Χαμάς δεν είναι ο νούμερο ένα εχθρός του Ισραήλ. Το Ισραήλ έχει επικεντρωθεί τα τελευταία 20 χρόνια στο Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα, το οποίο μπορεί να αποτελέσει υπαρξιακή απειλή για τη χώρα μου. Από την άλλη, η Χεζμπολάχ ενισχύεται στον βορρά, όπως και η Συρία. Οπότε, κατά κάποιον τρόπο, το Ισραήλ εθίστηκε στον βορρά και είπε ότι η Χαμάς ήταν ο νούμερο τέσσερα εχθρός μας, με τον οποίο θα έχουμε έναν γύρο ανταλλαγής πυρών κάθε τέσσερα με πέντε χρόνια, αλλά αυτό δεν αποτελεί πραγματική απειλή.
Η δεύτερη αποτυχία του Ισραήλ αφορά την επιχειρησιακή αμυντική αντίληψη. Το Ισραήλ ήταν πολύ επιτυχημένο κατά των τούνελ της Χαμάς, μπλοκάροντάς τα, ενώ κατά των ρουκετών της Χαμάς αναπτύξαμε το καλύτερο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας στον κόσμο, με επιτυχία αναχαιτίσεων κοντά στο 95%. Aλλά όσον αφορά το έδαφος, φάνηκε ότι ο φράχτης και τα εμπόδια κατέρρευσαν εύκολα. Επομένως, όταν η αποτυχία των πληροφοριών συνοδεύεται από τη λανθασμένη επιχειρησιακή αντίληψη, έχουμε αυτό το καταστροφικό αποτέλεσμα.
Οι Αμερικανοί χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να καταστρέψουν το ISIS. Θα χρειαστούν τουλάχιστον πέντε εβδομάδες για να καταρρεύσει η Χαμάς και πάνω από πέντε μήνες για να καταστραφεί ολοκληρωτικά.
– Με τον ισραηλινό στρατό να προελαύνει στη Γάζα, ποιοι είναι οι στρατηγικοί στόχοι της επιχείρησης; Πιστεύετε πως μπορεί η Χαμάς να εξοντωθεί ολοκληρωτικά;
– Υπάρχουν δύο κύριοι στόχοι που η κυβέρνηση του Ισραήλ ανέθεσε στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις. Πρώτον, να καταστρέψει τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χαμάς, καθώς και να σταματήσει η Χαμάς να είναι η κυρίαρχη δύναμη στη Γάζα. Ετσι, θα καταστρέψουμε τη χώρα που ονομάζεται «Χαμαστάν», η οποία βρίσκεται στα σύνορά μας. Αυτός είναι ο νούμερο ένα στόχος και στο ίδιο επίπεδο είναι και ο στόχος να φέρουμε πίσω τους 240 Ισραηλινούς ομήρους. Η Χαμάς δεν μπορεί να εξοντωθεί ως ιδέα, ως θρησκευτική πίστη ή ως τζιχαντιστική ιδεολογία. Αλλά το Ισραήλ δεν θα ξαναδώσει σημασία στις προθέσεις της Χαμάς. Θα διασφαλίσουμε ότι οι στρατιωτικές και διοικητικές δυνατότητες της Χαμάς δεν θα υπάρχουν. Αυτός είναι ο στόχος αυτού του πολέμου.
– Αποκόπτοντας το βόρειο τμήμα της Γάζας, το Ισραήλ φαίνεται ότι σχεδιάζει να δημιουργήσει μια «νεκρή ζώνη». Πιστεύετε ότι αυτή τη φορά το Ισραήλ θα παραμείνει μέσα στη Γάζα;
– Το Ισραήλ δεν επιθυμεί να καταλάβει τη Γάζα και να έχει υπό τον έλεγχό του άλλα δύο εκατομμύρια Παλαιστινίους. Κοιτάξτε, δεν πρόκειται για τη δημιουργία μιας μελλοντικής «νεκρής ζώνης», αλλά αποτελεί μέρος μιας επιχειρησιακής κίνησης που θα κόψει τη Λωρίδα της Γάζας στη μέση, ενώ ταυτόχρονα καλούμε τον άμαχο πληθυσμό να μετακινηθεί στο νότιο τμήμα. Στο βόρειο τμήμα οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις δημιούργησαν μια κατάσταση «πολιορκίας», με στόχο να καταστρέψουν κάθε διοικητήριο της Χαμάς, τούνελ, λόχο ή τάγμα. Κι αυτό είναι που κάνουν οι ισραηλινές δυνάμεις.
Οσον αφορά την επόμενη μέρα, θα δούμε ποιο θα είναι το αποτέλεσμα του πολέμου και ποια θα είναι η δυνατότητα να έχουμε μια καινούργια κυβέρνηση στη Γάζα. Αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί. Σας θυμίζω, ότι οι Αμερικανοί χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να καταστρέψουν το ISIS. Εμείς δεν έχουμε πέντε χρόνια, αλλά θα χρειαστούν τουλάχιστον πέντε εβδομάδες για να καταρρεύσει η Χαμάς και πάνω από πέντε μήνες για να καταστραφεί ολοκληρωτικά. Επομένως, αφού καθαρίσει τον βορρά, το Ισραήλ θα πρέπει να αποφασίσει αν θα κάνει το ίδιο και στον νότο. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο ρολόγια, που χτυπούν για το πόσο χρόνο έχει το Ισραήλ: το ένα αφορά την ανθρωπιστική κρίση που εκτυλίσσεται στη Γάζα και το άλλο σχετικά με την επιδείνωση της ισραηλινής οικονομίας.
– Η Χεζμπολάχ απευθύνει πολεμικά τελεσίγραφα ενάντια στο Ισραήλ, αλλά δεν φαίνεται να επιθυμεί πιο ενεργό συμμετοχή στον πόλεμο. Πιστεύετε ότι τελικά θα αναγκαστεί να εμπλακεί;
– Κανείς δεν μπορεί να την αναγκάσει. Μόνο ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν. Την περίοδο της εισβολής δεν είπε στον Νασράλα τι να κάνει και ο Νασράλα αποφάσισε ότι δεν θα καταστρέψει τον Λίβανο με τον τρόπο που καταστρέφεται η Γάζα, οπότε θα παράσχει βοήθεια στη Γάζα, αλλά σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Πριν από λίγες ημέρες ο αρχηγός του ισραηλινού επιτελείου δήλωσε ότι η μισή Πολεμική Αεροπορία είναι έτοιμη να εξαπολύσει μια πολύ σφοδρή επίθεση εναντίον της Χεζμπολάχ, καθώς και του Λιβάνου. Το Ισραήλ δεν θα κάνει διάκριση μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Λιβάνου σε περίπτωση που δεχθούμε επίθεση από τη Χεζμπολάχ. Και να γνωρίζετε ότι ο Λίβανος ως κράτος θα πληρώσει υψηλό τίμημα και η Βηρυτός μπορεί να μοιάζει με τη Γάζα.
σε περίπτωση που δεχθούμε επίθεση από τη Χεζμπολάχ. Και να γνωρίζετε ότι ο Λίβανος ως κράτος θα πληρώσει υψηλό τίμημα.
Δεν θα επιτρέψουμε ξανά έναν παλαιστινιακό στρατό στα σύνορά μας
– Με τον μουσουλμανικό κόσμο να αντιδρά και την Τουρκία να καταδικάζει το Ισραήλ και να του καταλογίζει «εγκλήματα πολέμου», πώς αξιολογείτε τη στάση της Τουρκίας;
– Μπορούμε να διακρίνουμε τέσσερα στρατόπεδα στη Μέση Ανατολή. Πρώτα, ο υποκινούμενος από το Ιράν σιιτικός ριζοσπαστικός άξονας, ο άξονας του «κακού», στον οποίο συμμετέχουν το Ιράν, η Συρία, η Χεζμπολάχ και οι Χούτι. Η Τουρκία ανήκει στο δεύτερο στρατόπεδο στη Μέση Ανατολή, το αποκαλούμενο «πολιτικό Ισλάμ». Αυτός ο άξονας περιλαμβάνει την Τουρκία, το Κατάρ, τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τη Χαμάς. Ομως, το κομμάτι της Χαμάς είναι ακόμη χειρότερο από το ISIS, το οποίο ανήκει στο τρίτο στρατόπεδο, στο οποίο εμπίπτει η τζιχάντ, με τους «σουνίτες τζιχαντιστές». Ετσι, έχουμε «σιίτες τζιχαντιστές», «σουνίτες τζιχαντιστές» και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα υπό την ηγεσία της Τουρκίας. Ως εκ τούτου, δεν μας εκπλήσσει το γεγονός ότι η Τουρκία υποστηρίζει τη Χαμάς.
Το Ισραήλ ανήκει στο τέταρτο στρατόπεδο, το οποίο είναι το ρεαλιστικό, φιλοδυτικό στρατόπεδο. Αυτό το στρατόπεδο περιλαμβάνει την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ. Δεν έχουμε προσδοκίες από την Τουρκία. Παρ’ όλα αυτά, πολλά σουνιτικά αραβικά κράτη θέλουν να καταστραφεί η Χαμάς. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι εχθρός της Αιγύπτου, εχθρός των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και εχθρός των Σαουδαράβων. Συνοψίζοντας, η Χαμάς είναι ένας ιδιαίτερος συνδυασμός τζιχαντιστών και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, με την Τουρκία να τους υποστηρίζει. Ξέρουμε ποιος είναι ο Ερντογάν και κάθε φορά που είχαμε σύγκρουση με τη Χαμάς στη Γάζα, υποστήριζε την τρομοκρατική οργάνωση που ελέγχει το «Χαμαστάν».
– Λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ισραήλ έχει επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια σε φράχτες, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και άλλες οχυρώσεις, αναμένεται ότι το ισραηλινό δόγμα αποτροπής θα αναθεωρηθεί μετά το τέλος του πολέμου;
– Υπάρχουν τέσσερις πυλώνες στο ισραηλινό αμυντικό δόγμα. Πρώτον είναι η αποτροπή, στη συνέχεια η έγκαιρη προειδοποίηση, η άμυνα και η αποφασιστική νίκη. Ολα αυτά απέτυχαν στις 7 Οκτωβρίου. Δεν υπήρξε αποτροπή ενάντια στη Χαμάς, δεν υπήρξε έγκαιρη προειδοποίηση και η άμυνα ηττήθηκε, αλλά η αποφασιστική νίκη είναι ακόμη μπροστά μας. Τώρα πρέπει να ξαναχτίσουμε αυτούς τους τέσσερις βασικούς πυλώνες του αμυντικού δόγματος και η αποτροπή θα επιτευχθεί αν, στο τέλος της ημέρας, η Χαμάς καταστραφεί, η πρωτεύουσά της γίνει ένα μέρος στο οποίο δεν θέλετε να ζείτε, οι ηγέτες της σκοτωθούν και ο παλαιστινιακός λαός νιώσει ξανά άλλη μια νάκμπα (=παλαιστινιακή καταστροφή). Αυτό θα αποκαταστήσει, νομίζω, την αποτροπή.
Ωστόσο, δεν κάνουμε αυτόν τον πόλεμο για να αποκαταστήσουμε την αποτροπή. Ο στόχος αυτού του πολέμου είναι να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρχει στρατός σε ένα παλαιστινιακό κράτος κοντά μας – δηλαδή αποστρατιωτικοποίηση, η οποία ήταν μέρος της Συμφωνίας του Οσλο. Ο πρωθυπουργός Ράμπιν δεν συμφώνησε ποτέ σε έναν παλαιστινιακό στρατό. Και ένα από τα μεγαλύτερα λάθη μας ήταν πως η κυβέρνηση Νετανιάχου τούς επέτρεψε να φτιάξουν στρατό. Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ ξανά έναν παλαιστινιακό στρατό στα σύνορά μας. Θα ξαναχτίσουμε το δόγμα αποτροπής, θα πάρουμε το μάθημα γιατί απέτυχαν οι υπηρεσίες πληροφοριών, θα οικοδομήσουμε μια καλύτερη άμυνα και θα κερδίσουμε τον πόλεμο με αποφασιστικότητα.
