ΚΟΛΟΡΑΝΤΟ. Ενα στα πέντε παιδιά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής λαμβάνει καραμέλες ή δισκία μελατονίνης, τα οποία χορηγούνται από τους γονείς, προκειμένου να τα βοηθήσουν να κοιμηθούν. Αυτό συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό, παρά τις προειδοποιήσεις του ιατρικού κόσμου ενάντια στη λήψη του δημοφιλούς βοηθήματος ύπνου σε παιδιά και εφήβους χωρίς συνταγή.
Το ποσοστό αυτό αποκαλύπτει δραματική αύξηση σε σχέση με πριν από λίγα χρόνια, σύμφωνα με νέα μελέτη επιστημόνων του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο Μπόλντερ. Η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Υπνου εξέδωσε πρόσφατα προειδοποίηση κατά της χορήγησης συμπληρωμάτων διατροφής, τα οποία προκαλούν υπνηλία σε παιδιά κάτω των 13 ετών.
Η μελατονίνη δεν έχει αποτελέσει ακόμη αντικείμενο ρύθμισης από την ομοσπονδιακή υπηρεσία τροφίμων και φαρμάκων. Πρόσφατες ιατρικές μελέτες κάνουν λόγο για ορισμένες μάρκες συμπληρωμάτων μελατονίνης, οι οποίες περιέχουν 300% μεγαλύτερη δόση από την ημερήσια συνιστώμενη και παρουσιάζουν έτσι ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο για τα παιδιά.
Αύξηση 530%
Μεταξύ 2012 και 2021, η χρήση μελατονίνης από παιδιά αυξήθηκε κατά 530%. Οι ειδικοί εκτιμούν πως αυτό οφείλεται στη μορφή συσκευασίας της μελατονίνης, που συνήθως πωλείται σε καραμέλες και μπορεί έτσι να προσελκύσει τα παιδιά.
«Ελπίζουμε η δημοσίευσή μας να ευαισθητοποιήσει τους γονείς και τον ιατρικό κόσμο και να σημάνει συναγερμό στην επιστημονική κοινότητα. Δεν προσπαθούμε να πούμε ότι η μελατονίνη είναι οπωσδήποτε βλαβερή για τα παιδιά. Χρειάζεται, όμως, εντατική έρευνα προτού πούμε με βεβαιότητα ότι είναι ασφαλές να λαμβάνεται μακροχρόνια από παιδιά», εξηγεί η επικεφαλής της μελέτης, Λόρα Χάρστιν.
Η μελατονίνη χορηγείται μόνο με ιατρική συνταγή στη Βρετανία. Στις ΗΠΑ, ωστόσο, η χρήση της γνωρίζει μεγάλη αύξηση, με πολλούς γονείς να τη δίνουν στα παιδιά τους για να κοιμηθούν ήσυχα. «Ξαφνικά, το 2022, αρχίσαμε να παρατηρούμε ότι πολλοί γονείς ανέφεραν ότι έδιναν τακτικά μελατονίνη στα υγιέστατα παιδιά τους. Οι γονείς δεν γνωρίζουν πολλές φορές τι χορηγούν στο παιδί τους όταν επιλέγουν τα συμπληρώματα αυτά», τονίζει η Χάρστιν. Το 2017, μόλις το 1,3% των Αμερικανών γονέων δήλωνε ότι χορηγεί μελατονίνη στο παιδί του, σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου του Κολοράντο, η οποία αναφέρει ότι ορισμένοι ιατροί έχουν εκφράσει φόβους πως η ουσία επηρεάζει τον χρόνο εμφάνισης της εφηβείας. Πρόσφατη μελέτη του πανεπιστημίου έδειξε ότι σχεδόν 20% των παιδιών ηλικίας 5 έως και 13 ετών είχαν λάβει την ορμόνη, ενώ ποσοστό 6% παιδιών ηλικίας 1 με 4 ετών λάμβαναν και αυτά μελατονίνη.
Εθισμός στην ουσία
Η υπηρεσία τροφίμων και φαρμάκων εξετάζει τώρα τρόπους ώστε να κάνει το συμπλήρωμα να μοιάζει λιγότερο με γλυκό. «Παρότι η ανοχή των παιδιών στη μελατονίνη είναι συνήθως καλή, κάθε φορά που χορηγούμε φάρμακο ή συμπλήρωμα διατροφής σε νέο, αναπτυσσόμενο σώμα, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί», υπογραμμίζει η ειδικός του ύπνου, Τζούλι Μπέργκερς, η οποία συμμετείχε στην έρευνα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι πολλά από τα παιδιά ανέπτυξαν αντοχή στην ουσία και άρχισαν να χρειάζονται μεγαλύτερες δόσεις. «Αν τόσο πολλά παιδιά λαμβάνουν μελατονίνη, αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα ύπνου που δεν έχουν αντιμετωπισθεί. Η αντιμετώπιση του συμπτώματος δεν απευθύνει αναγκαία την αιτία του προβλήματος», επισημαίνει η Μπέργκερς.