Στο περιοδικό «The Εconomist» (25/11-1/12 2023), σελίδες 63-64, εξηγείται για πρώτη φορά η οικονομική λειτουργία της Χαμάς μέσα από τις τουρκικές τράπεζες. Η αποκάλυψη εξηγεί μερικώς και το πάθος του Τούρκου προέδρου ως υποστηρικτή της οργάνωσης Χαμάς. Φαίνεται ότι ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του πολέμου στη Γάζα, η Χαμάς διαθέτει τα οικονομικά μέσα για να επανέλθει αλλού (Δυτική Οχθη;) με νέο μισθοφορικό στρατό και οπλισμό. Ο πόλεμος ανάμεσα στους Παλαιστινίους και το Ισραήλ θα είναι μακρύς. Οι άλλοι πόλεμοι περιλαμβάνουν την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, την αναμέτρηση της Κίνας με τη Δύση και τον διάλογο ανάμεσα σε όσους διαθέτουν ορυκτά καύσιμα και την πλειοψηφία όσων δεν έχουν. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι παρακολουθεί με αγωνία τις προετοιμασίες για τις εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες και την πορεία του Ντόναλντ Τραμπ ως πιθανού Ρεπουμπλικανού υποψηφίου. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ελπίζει (όχι με σταυρωμένα τα χέρια) στον θρίαμβο Τραμπ που υπόσχεται ότι θα σταματήσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία. Βέβαια πριν γίνει υποψήφιος ο Τραμπ θα περάσει από κάμποσες δίκες, μερικές με το κατηγορητήριο της πρόκλησης επεισοδίων για την ανατροπή του πολιτεύματος. Και αυτά παρά τον όρκο του ως προέδρου για την προάσπιση των Ηνωμένων Πολιτειών. Η εξέλιξη αυτή θα αναδείξει τη Φάνι Γουίλις ως εισαγγελέα του Φούλτον Κάουντι και τον Τζακ Σμιθ που έφερε κατηγορίες κατά του Τραμπ στη Φλόριντα.
Οι σχέσεις του ισχυρού ανδρός στην Κίνα Σι Τζινπίνγκ και του προέδρου Τζο Μπάιντεν βελτιώνονται καθώς η Κίνα βιώνει τη διεθνή οικονομική στασιμότητα μετά από συνεχόμενα χρόνια ανάπτυξης. Το 2023 κατάφερε με κόπο να φτάσει τον επίσημο στόχο ανάπτυξης 5%. Ο κινεζικός πληθωρισμός είναι σε επικίνδυνα χαμηλό σημείο, αδυνατίζοντας τα κέρδη και εμποδίζοντας τις επενδύσεις. Οι ΗΠΑ του Τζο Μπάιντεν αντίθετα παρουσιάζουν παρατεταμένη σταθερότητα και πολλά δημόσια έργα. Ωστόσο παραμένει το ζήτημα της Ταϊβάν ανάμεσα στις δύο δυνάμεις και η εντύπωση της Κίνας ότι ως πρόεδρος ο Τραμπ δεν θα προβεί σε πολεμικές κινήσεις προστασίας της νήσου, την οδηγούν σε περίοδο αναμονής.
Το ζήτημα της σωτηρίας του περιβάλλοντος χώρισε τους συνέδρους στο Ντουμπάι σε δύο στρατόπεδα: στους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων και συνεπώς διοξειδίου του άνθρακα, και σε όσους υφίστανται απλώς τις συνέπειες της καταστροφής, πυρκαγιές, πλημμύρες, χιονοθύελλες και καταιγίδες χωρίς αναισθητικό.
Από τις μικρότερες σε έκταση τραγωδίες προηγείται ο εμφύλιος πόλεμος στο Σουδάν. Συζητείται ακόμη να αυξηθούν οι χώρες με πυρηνικά όπλα, όπως η Νότια Κορέα για να προφυλαχθεί από την παράφωνη οπερέτα στον Βορρά. Και η Ιαπωνία για τον ίδιο λόγο. Κατά τα άλλα, καλή ερχόμενη χρονιά.
* Ο κ. Θάνος Βερέμης είναι ομότιμος καθηγητής του ΕΚΠΑ.