ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ. Την επιβίωση του κλάδου των Τούρκων οινοποιών απειλεί νέος φόρος που ψήφισε η κυβέρνηση του ΑΚΡ, εμποδίζοντας τις επιχειρήσεις αυτές να επεκταθούν στη δυτική αγορά. Ο νέος φόρος θα καταστήσει ακόμη δυσκολότερη την επιβίωση των μικρών οινοποιείων και ζυθοποιείων, που ήδη αντιμετωπίζουν σωρεία εμποδίων, όπως η απαγόρευση των πωλήσεων μέσω Διαδικτύου και η διαφήμιση του προϊόντος τους. Οινοπνευματώδη ποτά δεν επιτρέπεται επίσης να πωλούνται σε ακτίνα 100 μέτρων από κρατικά κτίρια και σχολεία.
«Μετά την απαγόρευση των πωλήσεων μέσω Ιντερνετ, ο νέος φόρος είναι ένα ακόμη καρφί στο φέρετρο των μικρών παραγωγών», λέει ο Μουσταφά Τσαμλιτσά, οινοπαραγωγός στη ΝΔ Τουρκία, ο οποίος έχει κερδίσει βραβεία στην Ευρώπη για τα Καμπερνέ και τα Μερλό του.
Οι Τούρκοι οινοποιοί δραστηριοποιούνται σε περιοχή με παράδοση χιλιετιών στο κρασί. Τα μουσουλμανικά ήθη, όμως, καθώς και το συντηρητικό κυβερνών κόμμα της χώρας, αντιτίθενται στην κατανάλωση οινοπνεύματος. Παρότι η Τουρκία ήταν πέμπτη στην παραγωγή σταφυλιού το 2021, με 4 εκατ. στρέμματα υπό καλλιέργεια, μόλις 15% από τα αμπέλια αυτά προορίζονται για κρασί.
Εγγύηση για πρόστιμα
Οι Τούρκοι κατανάλωσαν 834.000 λίτρα κρασιού το 2021, λίγο κάτω από τη Βουλγαρία, η οποία διαθέτει το ένα δέκατο του τουρκικού πληθυσμού. Σύμφωνα με το επίμαχο νομοσχέδιο του υπουργείου Γεωργίας, οι οινοποιοί θα υποχρεούνται να καταθέτουν χρηματική εγγύηση προκειμένου να καλυφθούν φόροι και διοικητικά πρόστιμα, τα οποία μπορεί να τους επιβληθούν στο μέλλον.
Κάθε παραγωγός ή εισαγωγέας οινοπνευματωδών θα πρέπει να καταθέσει εγγύηση 50 εκατ. λιρών (1,7 εκατ. δολαρίων), η οποία θα δεσμεύεται εάν κάποιο πρόστιμο παραμείνει απλήρωτο. «Μόλις τεθεί σε εφαρμογή, τίποτα δεν τους εμποδίζει να αυξάνουν –ίσως και να διπλασιάζουν– την εγγύηση κάθε χρόνο», επισημαίνει ο Τσαμλιτσά.
Πολλοί οινοπαραγωγοί υποστηρίζουν ότι το ποσόν της εγγύησης είναι πολλαπλάσιο του κόστους έναρξης λειτουργίας μικρού οινοποιείου, δημιουργώντας ανυπέρβλητο εμπόδιο για νέους επενδυτές, απειλώντας κάθε σχέδιο επέκτασης και οδηγώντας πολλούς στη χρεοκοπία. Οι μικροί παραγωγοί αναμένεται να πληγούν χειρότερα. Σχεδόν 130 από τα 180 οινοποιεία της Τουρκίας είναι μικρά, με ικανότητα παραγωγής κάτω των 500.000 λίτρων. Η συνολική παραγωγή και αποθήκευση κρασιού στη χώρα φθάνει τα 160 εκατ. λίτρα, με τέσσερις μεγάλους παραγωγούς να ευθύνονται για παραπάνω από το ένα τρίτο της εθνικής παραγωγής.
Εκπρόσωποι των οινοποιών συναντήθηκαν με την ηγεσία του υπουργείου Γεωργίας στις αρχές του μήνα και ζήτησαν την αφαίρεση του μέτρου από το νομοσχέδιο. Το υπουργείο εμφανίσθηκε, όμως, άτεγκτο, επιμένοντας στην προώθηση του νομοσχεδίου, με ορισμένες μικρές τροποποιήσεις που δεν ικανοποίησαν τους παραγωγούς.
«Πολλά μικρά οινοποιεία δεν θα μπορέσουν να συγκεντρώσουν το ποσόν της εγγύησης και θα διακόψουν την παραγωγή. Πολλοί άλλοι θα υποχρεωθούν να περιορίσουν τη δραστηριότητά τους», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Ενωση Τούρκων Οινοποιών.
Ανησυχία επικρατεί και στον κλάδο της ζυθοποιίας, όπου πολλές μικρές εταιρείες του χώρου θα απειληθούν και ενδεχομένως θα κλείσουν συνεπεία του νομοσχεδίου. «Η οικονομική επιβάρυνση θα είναι δυσβάστακτη για τις ανεξάρτητες ζυθοποιίες, οι οποίες είχαν αρχίσει να αποκτούν φήμη στην Τουρκία. Η κουλτούρα αυτή θα πεθάνει και η αγορά θα παραδοθεί στις δύο μεγάλες εταιρείες του χώρου», εξηγεί ο ζυθοποιός Τσεμ Γκουνέι. Τα φορολογικά βάρη της μπίρας είναι ήδη πολύ υψηλά, σε σχέση με τα δυτικά πρότυπα. Οι ζυθοποιοί υποχρεούνται να προκαταβάλουν τον φόρο προτού στείλουν το προϊόν τους στη λιανική αγορά, ενώ οφείλουν επίσης φόρο κύκλου εργασιών και φόρο προστιθέμενης αξίας.
REUTERS