Για νίκη στις διπλές εκλογές –βουλευτικές και προεδρικές– που διεξάγονται σήμερα στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατίας της Μακεδονίας οδεύει ο Νίκολα Γκρούεφσκι. Παρά την κριτική που δέχεται για διαφθορά, συγκεντρωτισμό και περιορισμό των ελευθεριών, αλλά και τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης για εμπλοκή του σε σκάνδαλα, ο νυν πρωθυπουργός αναμένεται να επικρατήσει άνετα. Τη διαφαινόμενη νίκη του κυβερνώντος εθνικιστικού κόμματος VMRO-DPMNE στις βουλευτικές εκλογές θα συμπληρώσει και η αναμενόμενη επανεκλογή του νυν προέδρου της χώρας, Γκιόργκε Ιβάνοφ, στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα, που έχει λιγοστές εξουσίες.
Αυτό που παραμένει αβέβαιο είναι κατά πόσον ο κ. Γκρούεφσκι θα εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία. Για να σχηματίσει κυβέρνηση θα πρέπει να αποκαταστήσει τις διαταραχθείσες σχέσεις του με τον μέχρι πρότινος κυβερνητικό του εταίρο που, πρόσφατα αποχώρησε από την κυβέρνηση, το αλβανικό κόμμα της Δημοκρατικής Ενωσης για Ενσωμάτωση (DUI).
Πάντως, ο 44χρονος πρωθυπουργός εξασφάλισε τη σθεναρή υποστήριξη του προέδρου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Ζοζέφ Ντολ, ο οποίος σε οπτικοακουστικό μήνυμά του απέφυγε μεν να κατονομάσει τη χώρα, περιέγραψε όμως τους πολίτες της ΠΓΔΜ ως «Μακεδόνες» και υποσχέθηκε να αγωνισθεί «στο πλευρό του κ. Γκρούεφσκι για να γίνει πραγματικότητα το όνειρο της πλήρους ένταξης στην Ε.Ε.» ώστε να «καταλάβετε τη θέση σας στην καρδιά της Ευρώπης». Η στάση του κ. Ντολ, που δηλώνει φίλος του κ. Σαμαρά και έχει επανειλημμένα εκφρασθεί με θερμά λόγια για τον Ελληνα πρωθυπουργό, είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στους κόλπους της Ε.Ε. για το θέμα της ονομασίας.
Νέα πρωτοβουλία ΗΠΑ
Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο στοίχημα για τον Νίκολα Γκρούεφσκι παραμένει η ένταξη της χώρας στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, θέμα που το επόμενο διάστημα είναι πιθανό να επανέλθει στο προσκήνιο καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», σε αρμόδιους κύκλους της Ουάσιγκτον συζητήθηκαν τις προηγούμενες εβδομάδες οι προοπτικές μιας νέας πρωτοβουλίας προς την κατεύθυνση της λύσης με χρονικό ορίζοντα την επερχόμενη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, τον Σεπτέμβριο στην Ουαλλία. Σε ένα σενάριο που θυμίζει την πιεστική ενασχόληση των ΗΠΑ με το θέμα από την κυβέρνηση Μπους, πριν από έξι χρόνια, η οποία κορυφώθηκε με τη δραματική απόρριψη της ένταξης των Σκοπίων από τους ηγέτες του ΝΑΤΟ, κάποιοι Αμερικανοί αξιωματούχοι βλέπουν και πάλι την ένταξη της ΠΔΓΜ, όπως και του Μαυροβουνίου, στη Συμμαχία ως μοχλό πίεσης προς τη Μόσχα στο πλαίσιο της σύγκρουσης με αφορμή την Ουκρανία. Να γίνει, δηλαδή, ό,τι και το 2008, όταν ο Τζορτζ Μπους ήθελε να στείλει το δικό του μήνυμα με τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ στα Δυτικά Βαλκάνια (Αλβανία, Κροατία, που εντάχθηκαν, και ΠΓΔΜ που δεν προχώρησε), αλλά και τη Γεωργία, που επίσης απέτυχε. Η σκέψη κυοφορείται μεταξύ στελεχών της γραφειοκρατίας, αλλά δεν έχει υιοθετηθεί σε πολιτικό επίπεδο.
Οποια και αν είναι τα επόμενα βήματα, άμεσα ή μεσοπρόθεσμα, η πολιτική ισχύς του κ. Γκρούεφσκι θα εξαρτηθεί από το κατά πόσον θα διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία και ποια μορφή θα λάβει πιθανή συνεργασία του με το αλβανικό στοιχείο. Από την άλλη, τη δική του αξία αποκτά το ποσοστό που θα εξασφαλίσει στον σημερινό δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών ο υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών, Στέβο Πεντάροβσκι (έλαβε 37% στον πρώτο, έναντι 51% του Ιβάνοφ, αλλά επειδή η συμμετοχή ήταν κάτω από 50% χρειάστηκε και δεύτερος γύρος). Εάν η διαφορά είναι μικρή, ο κ. Πεντάροβσκι, ένας πρώην πολιτικός αναλυτής που χαίρει εκτίμησης εντός και εκτός της χώρας, μπορεί να αναδειχθεί σε σοβαρή εναλλακτική πρόταση, με προοπτική στήριξης από τη διεθνή κοινότητα, σε μια στιγμή κατά την οποία η εθνικιστική στάση Γκρούεφσκι δυσχεραίνει τις προσπάθειες προσέγγισης με την Αθήνα και την επίτευξη συμφωνίας για κοινώς αποδεκτή ονομασία.