Οι τρεις επόμενες εβδομάδες αναμένεται να δώσουν απαντήσεις στις πολύμηνες υπαρξιακές αγωνίες της Ουκρανίας, με τρεις ημερομηνίες να θεωρούνται ιδιαίτερα κρίσιμες.
Πρώτα, η 9η Μαΐου, ημέρα της νίκης, κατά την οποία οι φιλορώσοι υπέρμαχοι της απόσχισης της Ανατολικής Ουκρανίας ετοιμάζουν νέες βίαιες ενέργειες στο Ντονέτσκ, στο Λουάνσκ και αλλού.
Στη συνέχεια, η 11η Μαΐου, όταν αναμένεται να πραγματοποιηθεί στο Ντονέτσκ δημοψήφισμα για την απόσχισή του και την ανακήρυξη της ανεξάρτητης «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ».
Και τέλος, η 25η Μαΐου, οπότε η Ουκρανία θα εκλέξει νέο πρόεδρο. Διάχυτη ωστόσο είναι η αίσθηση πως η μεγαλύτερη περιοχή της Ανατολικής Ουκρανίας γλιστρά από τον έλεγχο της κεντρικής κυβέρνησης στα χέρια φιλορώσων αυτονομιστών. Δύο ουκρανικά ελικόπτερα καταρρίφθηκαν την Παρασκευή το πρωί και ο ανταποκριτής του BBC στο Σλαβιάνσκ έκανε λόγο για μια εξαιρετικά τεταμένη κατάσταση, που θα μπορούσε άμεσα να διολισθήσει σε ανοιχτή σύρραξη μεταξύ των δύο πλευρών. Κυβερνητικά κτίρια, δικαστικά μέγαρα και τηλεοπτικές εγκαταστάσεις καταλαμβάνονται καθημερινά, με τις δυνάμεις ασφαλείας να προβάλλουν ελάχιστη έως μηδαμινή αντίσταση. Θορυβημένος ο μεταβατικός πρόεδρος της χώρας, Αλεξάντερ Τουρτσίνοφ, επανέφερε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία με ένα διάταγμα με άμεση ισχύ, και οι ουκρανικές δυνάμεις έμοιαζαν διατεθειμένες να δώσουν μια ύστατη μάχη γοήτρου με απρόβλεπτες συνέπειες. Οπως αναφερόταν χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση του γραφείου του, «η απόφαση ελήφθη με δεδομένη την κατάσταση στην Ανατολή και στον Νότο, την αυξανόμενη ισχύ ένοπλων φιλορωσικών μονάδων και την κατάληψη δημόσιων κτιρίων, που απειλούν την εδαφική ακεραιότητα της χώρας».
Μία μέρα νωρίτερα, ο Τουρτσίνοφ είχε παραδεχθεί σε συνάντηση με τους περιφερειακούς κυβερνήτες στο Κίεβο ότι «οι δυνάμεις ασφαλείας δοκιμάζονται από αδράνεια, αναποτελεσματικότητα ακόμη και εγκληματική προδοσία». «Είναι δύσκολο να το παραδεχθούμε, αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Η πλειονότητα των δυνάμεων ασφαλείας στην Ανατολή είναι ανίκανη να φέρει εις πέρας τα καθήκοντά της», είπε. Κατά την επιχείρηση κατάληψης της εισαγγελίας του Ντονέτσκ, εκατό αστυνομικοί που φρουρούσαν το κτίριο ξυλοκοπήθηκαν και αφοπλίστηκαν, ενώ οι φιλορώσοι καταληψίες έκαψαν την ουκρανική σημαία και ύψωσαν τη ρωσική.
Στον αντίποδα, η Μόσχα κατηγόρησε το Κίεβο ότι «οδηγεί την Ουκρανία στην καταστροφή», αφήνοντας εμμέσως ανοιχτό το ενδεχόμενο για άμεση και ολοκληρωτική εμπλοκή της Ρωσίας στις συγκρούσεις. Επιπλέον, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ζήτησε, σε τηλεφωνική επικοινωνία με την καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, να αποσυρθούν τα ουκρανικά στρατεύματα από τις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας, προκειμένου να σταματήσουν οι συγκρούσεις με τους φιλορώσους αυτονομιστές. Σύμφωνα με την αμερικανική ιστοσελίδα Daily Beast, οι ΗΠΑ έχουν στη διάθεσή τους τηλεφωνήματα που αποδεικνύουν ότι η Μόσχα προσπαθεί εσκεμμένα να αποσταθεροποιήσει την Ανατολική Ουκρανία. Το ειδησεογραφικό σάιτ εμφανίζει τον Αμερικανό ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, να λέει ότι έχει στοιχεία, από τα οποία προκύπτει πως πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών παίρνουν οδηγίες απευθείας από τη Μόσχα. «Οι πράσινοι άνδρες», όπως αποκαλούνται, φορούν στρατιωτικές στολές χωρίς διακριτικά και συμμετέχουν μαζί με φιλορώσους διαδηλωτές στην κατάληψη δημόσιων κτιρίων. Οι δηλώσεις Κέρι, που διέρρευσαν στο Daily Beast, διαψεύδουν τους ισχυρισμούς της Ρωσίας, η οποία διαβεβαιώνει πως δεν έχει καμία εμπλοκή στις αποσχιστικές ενέργειες στην περιοχή. Ο ίδιος ο Πούτιν είχε άλλωστε επιβεβαιώσει με αρκετή καθυστέρηση την παρουσία Ρώσων στρατιωτών στην Κριμαία, πριν από την προσάρτηση της χερσονήσου από τη Μόσχα. «Δεν είναι τυχαίο ότι οι ίδιοι άνθρωποι που είδαμε στην Κριμαία, παλιότερα στη Γεωργία, πλέον δραστηριοποιούνται στην Ανατολική Ουκρανία. Είναι προσβλητικό για την ευφυΐα μας, πόσο μάλλον για τον τρόπο συμπεριφοράς μας τον 21ο αιώνα. Είναι συμπεριφορά συμμορίας και κράτους-παρία της διεθνούς κοινότητας», φέρεται να είπε ο Κέρι, παρά την προσπάθεια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να υποβαθμίσει την προαναφερθείσα διαρροή.