Χάριετ Μπάκερ, η ζωγράφος σκαπανέας της Νορβηγίας
Στο Εθνικό Μουσείο της Νορβηγίας, στο Οσλο, έχει αρχίσει το ταξίδι της μια έκθεση που συν τω χρόνω θα συζητηθεί διεθνώς. Είναι η παρουσίαση του έργου της σκαπανέως ζωγράφου της χώρας, Χάριετ Μπάκερ (1845-1932), με περίπου 80 έργα: προσωπογραφίες, τοπία και εσωτερικά. Ολα σε εκείνο το εξαιρετικό ημίφως αλλά και εκείνη την ξεχωριστή χρωματική επεξεργασία του Βορρά. Το σημαντικό είναι ότι, πέραν της γνωριμίας του έργου της ζωγράφου με ένα ευρύτερο, σύγχρονο κοινό, έχει οργανωθεί η διεθνοποίηση του ονόματός της με μια εξωστρέφεια συστηματική. Η έκθεση μετά το Οσλο θα ταξιδέψει στη Στοκχόλμη (Εθνικό Μουσείο, 22/2-18/8 2024) και θα συνεχίσει στο Παρίσι, στο μουσείο Ορσέ (24/9/24 – 11/1/25), πριν ολοκληρώσει την περιοδεία της στο Μπέργκεν το πρώτο εξάμηνο του 2025. Το ενδιαφέρον είναι ότι, πέραν του σκανδιναβικού κύκλου, η έκθεση θα παρουσιαστεί στο Ορσέ, όπου θα τη δουν επισκέπτες από κάθε γωνιά της Γης.
Η περίπτωση της Χάριετ Μπάκερ ήταν αναγνωρισμένη στην εποχή της και κατείχε κεντρική θέση στον καλλιτεχνικό κόσμο της Σκανδιναβίας. Η έκθεση στο Εθνικό Μουσείο της Νορβηγίας επιχειρεί να μιλήσει και για τη δυναμική του φύλου, φωτίζοντας το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα με τις τόσο σημαντικές μεταβολές στις αντιλήψεις για τη θέση της γυναίκας. Στην εποχή της, η Μπάκερ είχε γίνει γνωστή και είχε εκτίμηση και εκτός Νορβηγίας. Είχε ξεχωρίσει για τη χρήση του φωτός και του χρώματος και για τις εξαιρετικές συνθέσεις των εσωτερικών της. Αποφασιστική σημασία για την εξέλιξη του έργου της ήταν τα 15 χρόνια που πέρασε στο Μόναχο και στο Παρίσι. Η Χάριετ Μπάκερ πήγε στο Παρίσι το 1878 και έγινε μέλος ενός καλλιτεχνικού ατελιέ όπου πήγαιναν κυρίως γυναίκες ζωγράφοι. Mαζί της ήταν μία ακόμη ζωγράφος από τη Νορβηγία, η Κίτι Κίλαντ (1843-1914), με την οποία ήταν συγκάτοικοι στο Παρίσι για δέκα χρόνια.
Μέσα σε αυτόν τον περίγυρο, η Μπάκερ ήταν αποφασισμένη να πετύχει. Οταν επέστρεψε στο Οσλο, με όλη την εμπειρία από το Παρίσι, άνοιξε δική της σχολή για ζωγράφους που ανέδειξε σημαντικούς καλλιτέχνες. Στις διεθνείς εκθέσεις του 1889 και του 1900 διακρίθηκε και αφιερώθηκε στην ισότητα των φύλων στην επαγγελματική ζωή στη Νορβηγία. Η Μπάκερ είχε γοητευθεί από τον ιμπρεσιονισμό και θαύμαζε τον Μονέ. Δούλευε πολύ πάνω στο χρώμα. Τα εσωτερικά της έγιναν διάσημα και το 1893 συμμετείχε στη Διεθνή Εκθεση του Σικάγου.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Μιτσούρου Ουατανάμπε
Ο 70χρονος Ιάπωνας καλλιτέχνης Μιτσούρου Ουατανάμπε στοιχειώνει τη φαντασία με τις εικαστικές συνθέσεις του. Αυτήν την περίοδο υπάρχει έκθεση έργων του στη Νέα Υόρκη, στην αίθουσα τέχνης Rehs Contemporary (https://rehs.com/), όπου παρουσιάζονται έξι έργα του, όλα εντυπωσιακά και χαρακτηριστικά του αισθητικού κόσμου του. Ολα μεγάλων διαστάσεων, τα έργα του Μιτσούρου Ουτανάμπε συνομιλούν υπογείως με έργα του Ιερώνυμου Μπος ή του Ανρί Ρουσό και γεννούν έντονη συγκίνηση.
ΛΙΟΥΜΠΛΙΑΝΑ
Εθνικός γλύπτης
Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι η έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη της Σλοβενίας, στη Λιουμπλιάνα, με αφιέρωμα στον γλύπτη Iβάν Ζάετς (1869-1952), που κινήθηκε στα όρια του ιστορισμού και της αρ νουβό. Γνωστός και αγαπητός στην πατρίδα του ως ο γλύπτης του μνημείου για τον ρομαντικό ποιητή Φρανς Πρεσέρεν (1800-1849) στην πρωτεύουσα, ο Iβάν Ζάετς συνδέθηκε με όλα τα καλλιτεχνικά ρεύματα του τέλους του 19ου και του πρώτου ημίσεος του 20ού αιώνα, από την εμπειρία του στο Παρίσι και στη Βιέννη.
ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ
Η Ουγγαρία του 19ου αιώνα
Ο Μικλός Μπαραμπάς (1810-1898) θεωρείται ένας από τους σημαντικούς ζωγράφους της Ουγγαρίας του 19ου αιώνα. Η Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, στη Βουδαπέστη, τιμάει την επέτειο των 125 ετών από τον θάνατο του ζωγράφου με μια μεγάλη έκθεση, που παρουσιάζει με τρόπο υποβλητικό το ταλέντο και τη λεπτή αισθητική αυτού του ξεχωριστού δημιουργού. Εκτός από τις ελαιογραφίες, η έκθεση δίνει έμφαση στις υδατογραφίες και στα λιθογραφημένα πορτρέτα, για τα οποία ο Μπαραμπάς είχε κατακτήσει εξαιρετική φήμη.
ΜΑΔΡΙΤΗ
Εβραίοι και χριστιανοί
Η νέα έκθεση στο μουσείο Πράδο εστιάζεται στον τρόπο που εικονίζονταν οι Εβραίοι της Ισπανίας από το 1285 έως το 1492 στα έργα ζωγραφικής από διάφορες συλλογές. Η έκθεση με τίτλο «Το χαμένο κάτοπτρο: Εβραίοι και προσήλυτοι στη μεσαιωνική Ισπανία» θεωρείται η πληρέστερη που έχει γίνει με αυτό το θέμα και συγκεντρώνει πάνω από 70 έργα τέχνης υψηλών προδιαγραφών, από μουσεία, εκκλησίες, βιβλιοθήκες και ιδιωτικές συλλογές από την Ισπανία, τη Γαλλία και άλλες χώρες.
ΒΟΝΝΗ
Μετά το μοντέρνο, 1967-1992
Η έκθεση στην Bundeskunsthalle της Βόννης παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς συγκεντρώνει εκθέματα και έργα τέχνης της περιόδου 1967-1992 κάτω από την αισθητική και ιδεολογική ομπρέλα του μεταμοντερνισμού. Η έκθεση μιλάει επί της ουσίας για την αυγή της εποχής της πληροφορικής σε περίοδο Ψυχρού Πολέμου, για την ανάδυση των οικονομικών αγορών, για τις πολλές υποκουλτούρες, για την ντίσκο, την πανκ και την τεκνο-ποπ, για τα εμπορικά κέντρα και τα παλάτια της ψυχαγωγίας και της μαζικής τέχνης.
