Μπαταμπάνγκ, Φράιμπουργκ, Ιλόιλο, Ηράκλειο. Τι ενώνει αυτές τις τέσσερις πόλεις σε Καμπότζη, Γερμανία, Φιλιππίνες, Κρήτη; Συμπεριλήφθηκαν πριν από λίγες μέρες στo Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων της UNESCO, στην κατηγορία της γαστρονομίας. Ο θεσμός δημιουργήθηκε το 2004, με στόχο την προώθηση της συνεργασίας ανάμεσα στις πόλεις που αναγνωρίζουν τη δημιουργικότητα και την καινοτομία ως βασικά συστατικά για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη.
Στο Δίκτυο μπαίνουν πόλεις που διακρίνονται όχι μόνο για τη γαστρονομία αλλά και για τη λογοτεχνία, τη μουσική, το ντιζάιν, τον κινηματογράφο, τη λαϊκή τέχνη. Το Ηράκλειο είναι η δεύτερη πόλη μετά τη Θεσσαλονίκη που γίνεται μέλος αυτής της γαστρονομικής «ελίτ», ενισχύοντας συνολικά την ταυτότητα της Ελλάδας. Τι σημαίνει όμως μια τέτοια διάκριση για το Ηράκλειο εν προκειμένω, εκτός από κάποιες αναφορές σε εφημερίδες και περιοδικά, και μια τιμητική πλακέτα στο γραφείο του δημάρχου;
Η πολιτιστική διπλωματία είναι ένα από τα πιο ισχυρά χαρτιά μιας χώρας, μιας πόλης. Ακόμη και όταν πρόκειται για μια περιοχή που αποτελεί εδώ και δεκαετίες δημοφιλή τουριστικό προορισμό, είναι διάσημη για τα μνημεία της ή την πολυδιάστατη κουζίνα της, υπάρχουν πολλές δυνατότητες ανάπτυξης σε ποικίλα πεδία και σίγουρα υπάρχει μεγάλο περιθώριο ποιοτικής αναβάθμισης του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος. Αλλωστε το τουριστικό προϊόν δεν είναι κάτι στατικό, έχει δυναμική, αλλάζει, προσαρμόζεται στις ανάγκες της εποχής, εξελίσσεται.
Η γαστρονομία είναι ένας ισχυρός μοχλός οικονομικής ανάπτυξης. Από τις πρώτες ύλες και τους παραγωγούς, κτηνοτρόφους, αγρότες, οινοποιούς, μέχρι τους κεραμοποιούς που τα τελευταία χρόνια φτιάχνουν απίθανα σερβίτσια και μαγειρικά σκεύη τα οποία μπορούν να σταθούν στα καλύτερα εστιατόρια του κόσμου, τους ντιζάινερ που προβάλλουν τα προϊόντα, τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον αγροτουρισμό ή τον αλιευτικό τουρισμό, αποτελεί έναν ολόκληρο κόσμο. Το Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων της UNESCO δίνει δυνατότητες σε μικρότερα δίκτυα επαγγελματιών να γνωριστούν με αντίστοιχα άλλων πόλεων στο εξωτερικό, να ανταλλάξουν πληροφορίες, να λάβουν μέρος σε κοινές δράσεις, να αναπτυχθούν περισσότερο. Πέρα από μια τιμητική διάκριση είναι μια ευκαιρία για τις τοπικές κοινότητες που δεν πρέπει να μείνει αναξιοποίητη.