Η Γερμανίδα ζωγράφος Λότε Λαζερστάιν (1898-1993) έζησε σχεδόν σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Θεωρείται μία από τις πιο συναρπαστικές περιπτώσεις επανεκτίμησης καλλιτέχνη, καθώς δεν είναι μόνον η τέχνη της που είναι υψηλής στάθμης και προκαλεί συναισθήματα μέσα από την εξαιρετική σχεδιαστική δεινότητα και σύνθεση των χρωμάτων. Είναι και η προσωπική διαδρομή της από την πατρίδα της, Γερμανία, στη Σουηδία, όπου εγκαταστάθηκε για να γλιτώσει, ως Εβραία η ίδια, από το ναζιστικό καθεστώς. Στη Σουηδία εγκαταστάθηκε το 1937 μετά τη σωτήρια πρόσκληση που έλαβε από την γκαλερί Moderne για να εκθέσει έργα της. Ηταν ήδη γνωστή από την καλλιτεχνική σκηνή του Βερολίνου.
Στην περίπτωση της Λότε Λαζερστάιν συνοψίζονται όλα τα μεγάλα θέματα της ταυτότητας, της μετανάστευσης, της διπλής πατρίδας. Η Λότε Λαζερστάιν είναι πρωτίστως μια μεγάλη ζωγράφος. Στη Σουηδία θεωρείται και δική τους καλλιτέχνις και αναφέρεται παντού ως Γερμανοσουηδή. Χάρη στις συνθήκες που η Λότε Λαζερστάιν βρήκε στη Σουηδία μπόρεσε να ανθήσει ως ώριμη γυναίκα και να συνεχίσει να δημιουργεί.
Τα έργα της, εξίσου δυνατά στην προσωπογραφία και στην τοπιογραφία, συγκινούν και προκαλούν σεβασμό και θαυμασμό από τις νεότερες πλέον γενιές που δεν έζησαν τις μεγάλες καμπές του περασμένου αιώνα. Η Λότε Λαζερστάιν είχε κάνει συχνά και την αυτοπροσωπογραφία της. Μια γυναίκα με γωνιώδη, σκληρά, σχεδόν αρρενωπά, χαρακτηριστικά, βαθύ και επίμονο βλέμμα, σταθερά χέρια. Το έργο που εικονογραφεί αυτό το σημείωμα, είναι ίσως το πιο διάσημο και αποτελεί κορυφαίο δείγμα του γερμανικού ρεαλισμού ως παραφυάδα του εξπρεσιονισμού στη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Είναι το «Βράδυ πάνω από το Πότσνταμ», έργο του 1930, που αποτελεί το διαβατήριο της τέχνης της. Μια σύνθεση-ελεγεία και απολογισμός για τη μεταπολεμική (μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) γενιά που είναι στο προσκήνιο της ζωής, ορμητική αλλά αποπροσανατολισμένη (η περίπτωση της Γερμανίας είναι ίσως η πιο ενδεικτική μετά την ταπείνωση του 1918 και τη διάλυση της γερμανικής οικονομίας). Στο βάθος, η πόλη του Πότσνταμ με όλη την κορυφογραμμή και ατμόσφαιρα του παλαιού κόσμου που κατέρρεε σταδιακά. Αυτήν την περίοδο, μπορεί να δει κανείς τη μεγάλη αναδρομική της Λαζερστάιν στη Στοκχόλμη, στο μουσείο Moderna.
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗ
Κέιζι Ταν
Στις ιδιωτικές γκαλερί των μεγάλων πόλεων του κόσμου, όπως στη Σιγκαπούρη, έχει κανείς την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με το έργο των σύγχρονων καλλιτεχνών από διαφορετικές παραδόσεις της Ασίας, της Νότιας Αμερικής, της Αφρικής, της Ευρώπης. Η γκαλερί Cuturi, που δείχνει πολλούς ανερχόμενους ζωγράφους και καθιερωμένα ονόματα, εγκαινιάζει το έτος με τη δουλειά του 40χρονου Κέιζι Ταν από τη Σιγκαπούρη. Στα έργα του διακρίνει κανείς εκδοχές της μητροπολιτικής ζωής.
ΒΙΕΝΝΗ
Ταπισερί
Το Μουσείο Τέχνης της Βιέννης εστιάζει το βλέμμα στις μνημειακών διαστάσεων ταπισερί, που είναι αυτόνομα έργα τέχνης από τις εποχές της Αναγέννησης και του Μπαρόκ. Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον πως σημείο αφετηρίας είναι ο Ραφαήλ και η μεγάλη επιρροή του στους μεταγενέστερους καλλιτέχνες, και ιδίως εκείνους της φλαμανδικής σχολής. Συνδετικός κρίκος είναι οι ταπισερί που παραγγέλθηκαν στον Ραφαήλ από τον Πάπα Λέοντα Ι΄ με θέμα τη ζωή των Αποστόλων για την Καπέλα Σιστίνα.
ΜΑΔΡΙΤΗ
Γυναίκες της τέχνης
Στο Μουσείο Thyssen-Bornemisza της Μαδρίτης, η έκθεση που «τρέχει» αυτήν την περίοδο φέρνει στο προσκήνιο σπουδαία έργα δημιουργημένα από γυναίκες. Πρόκειται για ένα ακόμη βήμα αναθεώρησης της ιστορίας της τέχνης, ανοίγοντας θυρίδες ορατότητας για γνωστές και λιγότερο γνωστές γυναίκες ζωγράφους και γλύπτριες. Οπως διατυπώνεται από το μουσείο, η έκθεση έχει οργανωθεί με βάση τη φεμινιστική οπτική και προβάλλει έργα από τον 16ο αιώνα έως τα πρόσφατα χρόνια.
ΣΑΝ ΦΡΑΝΣΙΣΚΟ
Μποτιτσέλι
Στους μουσειακούς χώρους του Legion of Honor στο Σαν Φρανσίσκο παρουσιάζεται ένα από τα μεγάλα πολιτιστικά γεγονότα αυτήν την περίοδο στην Καλιφόρνια. Η έκθεση για τον Μποτιτσέλι είναι μια θαυμαστή συγκέντρωση έργων για τον αναγεννησιακό ζωγράφο, με μια σπάνια συνύπαρξη αριστουργημάτων προερχόμενων από μεγάλα μουσεία και συλλογές. Η έκθεση αποκαλύπτει όλα τα προσχέδια του Μποτιτσέλι που οδήγησαν στα γνωστά έργα του, σχέδια που πλέον θεωρούνται αυτόνομα έργα.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Ιμπρεσιονισμός στο χαρτί
Από τις πιο δημοφιλείς εκθέσεις του 2023, η έκθεση «Ιμπρεσιονισμός στο χαρτί: από τον Ντεγκά στον Τουλούζ-Λοτρέκ» συνεχίζεται έως τις 10 Μαρτίου στη Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου. Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι ιμπρεσιονιστές έκαναν την επανάστασή τους και στο χαρτί με τεχνικές όπως τέμπερες, παστέλ, ακουαρέλες, μολύβια, γκουάς, με αποτέλεσμα να έχουμε μια θαυμαστή ποικιλία από εκείνη την παρακαταθήκη. Μεγάλα ονόματα της τέχνης υπογράφουν αυτά τα έργα.