Ηταν μια ελληνοβρετανική συνάντηση διανόησης πρώτης γραμμής. Ο λόγος για την εκδήλωση της Ελληνικής Αρχαιολογικής Επιτροπής Μεγάλης Βρετανίας στις 5 Δεκεμβρίου στο Ελληνικό Κέντρο του Λονδίνου, που στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Η μεγάλη αίθουσα κατακλύστηκε από κόσμο που ήθελε να ακούσει τη διάλεξη του Μάικλ Γουντ, παρότι προσφερόταν και η δυνατότητα ψηφιακής παρακολούθησής της. Δημοφιλέστατος παρουσιαστής και παραγωγός του BBC, συνεπής φιλέλληνας και υποστηρικτής της επανένωσης των Γλυπτών, που ξέρει πώς να κάνει την αρχαιότητα προσιτή αλλά και συναρπαστική στον μέσο άνθρωπο, μίλησε για τα νέα στοιχεία που ρίχνουν φως στον Τρωικό Πόλεμο. Πρόκειται για τεκμήρια που προκύπτουν από τις πήλινες πλάκες αλληλογραφίας Ελλήνων και Χετταίων με κείμενα που μπορεί να αποδείξουν ιστορικά ακόμη και την ύπαρξη μιας σύρραξης για μια πόλη με το όνομα Wilusa, μια κοντινή ονομασία στο ομηρικό Ιλιον.
Παραστατικός, κατανοητός, ενίοτε χειμαρρώδης, συνεπήρε το κοινό. Ομως δεν ήταν ο μόνος λόγος για τον οποίο Ελληνες και Βρετανοί έδωσαν το «παρών». Η βραδιά ήταν αφιερωμένη στη μνήμη της ιδρύτριας της Επιτροπής, της αείμνηστης Μάττης Εγκον Ξυλά, που το 1986 οραματίστηκε ένα θεσμό που θα παρουσίαζε στο Ηνωμένο Βασίλειο όλα τα ανασκαφικά και αρχαιολογικά πεπραγμένα σε Ελλάδα και Κύπρο. Ταυτόχρονα θα έδινε και υποτροφίες σε αριστούχους φοιτητές για τις μεταπτυχιακές σπουδές τους. Πολλοί από τους ωφελουμένους έχουν διαπρέψει σε πανεπιστήμια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δικαιώνοντας τη Χιώτισσα της διασποράς που αγαπούσε και πίστευε στους νέους. Ο ρόλος της Επιτροπής είναι πιο καίριος από ποτέ, μιας και τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί ιλιγγιωδώς τα δίδακτρα για μη Βρετανούς πολίτες. Ετσι, ήταν η πρώτη φορά από ιδρύσεως του φορέα που η εκδήλωση ήταν επί πληρωμή με σκοπό να ενισχυθεί το Ταμείο Υποτροφιών της Επιτροπής. Με τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν, η δραστήρια επικεφαλής του θεσμού, δρ Ζέττα Θεοδωροπούλου-Πολυχρονιάδη και το Δ.Σ. θα συνεχίσουν με αφοσίωση το έργο της Μάττης.
Ιδιαίτερα συγκινητικά για την εκλιπούσα μίλησε ο συμπατριώτης της καθηγητής Αντώνης Μακρινός, ομηριστής στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου (UCL): «Της είμαι αιώνια ευγνώμων για τόσα πράγματα, αλλά και για την αγάπη μου και το πάθος μου για τον Ομηρο. Χωρίς εκείνη, σίγουρα δεν θα ήμουν ο ομηριστής που είμαι και δεν θα ήμουν σήμερα μαζί σας να γιορτάσω την ποίησή του», τόνισε και συνέχισε: «Ο Ομηρος είναι ο καλύτερος ποιητής που έζησε ποτέ, γιατί στις ιστορίες του μιλάει για τα δικά μας συναισθήματα, τις δικές μας επιτυχίες και αποτυχίες, την ανθρώπινη τραγωδία του πολέμου και του θανάτου».
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους και εκπρόσωποι των διπλωματικών μας αρχών: από την ελληνική πρεσβεία η Μαριάννα Βαρβαρρήγου, διευθύντρια του Γραφείου Δημόσιας Διπλωματίας, και από τη Κυπριακή Αρμοστεία ο πολιτιστικός ακόλουθος Μάριος Θεοχάρους. Παρέστησαν δύο πρώην πρέσβεις στην Ελλάδα, ο σερ Λουέλιν Σμιθ με τη σύζυγό του και η Κέιτ Σμιθ. Από την ακαδημαϊκή κοινότητα ξεχώρισαν η καθηγήτρια της Οξφόρδης και πρώην διευθύντρια της Βρετανικής Σχολής στην Αθήνα Κάθι Μόργκαν, η οποία είναι και κηδεμόνας (patron) της Ελληνικής Επιτροπής, καθώς και ο καθηγητής Χαράλαμπος Δενδρινός, διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου του Royal Holloway.
Παρούσα και η διευθύντρια του Ιδρύματος Λεβέντη, Λουίζα Λεβέντη, με τον σύζυγό της Τομ Ο’ Σία και τη μητέρα της Εντμέ Λεβέντη, μέλος του Δ.Σ. της Επιτροπής, καθώς και άλλα στελέχη του Ιδρύματος Λεβέντη, το οποίο χορηγεί επί πολλά έτη μία υποτροφία ετησίως. Παρέστη επίσης η λαίδη Μαρίνα Μαρκς και βεβαίως η κόρη της Μάττης, Σταματία Κομνηνού, που υποστηρίζει το έργο της μητέρας της.