«Ούτε Κέντρο ούτε Δεξιές ούτε Αριστερές. Λευκό»

«Ούτε Κέντρο ούτε Δεξιές ούτε Αριστερές. Λευκό»

3' 32" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η Σωτηρία Σταυρακοπούλου γνωρίστηκε το 1982 με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο, όταν την οδήγησε ο γλύπτης Κυριάκος Καμπαδάκης στο γραφείο του ποιητή, στη «Διαγώνιο», με την πρώτη της συλλογή διηγημάτων. Από τότε κύλησε άφθονο νερό στο αυλάκι, η σχέση τους πέρασε από μύρια κύματα, το βέβαιο όμως είναι ότι επί δέκα σχεδόν χρόνια, συζήτησαν πολύ οι δυο τους, και αυτές οι συνομιλίες τους (ένα εξομολογητικό «μουχαμπέτι», όπως άρεσε στον ίδιο να το αποκαλεί) τώρα πρόκειται να κυκλοφορήσουν σε βιβλίο, από τις εκδόσεις IANOS, με τίτλο «Τα εσώψυχα του Ντίνου Χριστιανόπουλου».

Oπως γράφει η ίδια η συγγραφέας στον πρόλογό της, «τα δικά μου λόγια δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία. Καμιά φορά, με τις ερωτήσεις μου, τον ερέθιζα να μου λέει πράγματα. Σκοπός μου ήταν να αποδώσω, όσο πιο πιστά μπορούσα, την προσωπικότητά του. Μια προσωπικότητα ενδιαφέρουσα, ιδιόρρυθμη και αντιφατική, που συνέβαλε τα μέγιστα στη διαμόρφωση του μεταπολεμικού λογοτεχνικού προσώπου της Θεσσαλονίκης – κι όχι μόνο». Σήμερα η «Κ» προδημοσιεύει ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο.

Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου, την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου, στις 7 μ.μ., θα πραγματοποιηθεί η παρουσίασή του, στον ΙΑΝΟ στη Θεσσαλονίκη, Αριστοτέλους 7.     

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

(Σχόλιο του Ντίνου Χριστιανόπουλου με αφορμή συζήτηση για τη θρησκευτική και πολιτική υπόσταση Ελλήνων λογοτεχνών.)

Από το 1965, λευκό. Το είπα κι έσκασα! Oχι δυο τρεις φορές. Εδώ είναι σταθερό πράγμα. Με συνέπεια. Το ’65 είχε γίνει η περίφημη Κυβέρνηση των Αποστατών. Eνας Στέφανος Στεφανόπουλος. Από τότε, εγώ ορκίστηκα λευκό και το κράτησα. Ο Σφυρίδης είναι το αντίθετο. Μέχρι τότε κυμαινόμουν. Δεν είχα σκεφτεί. Ακολουθούσα, πολλές φορές, τη μαμά μου, που ήταν μετριοπαθής, του Κέντρου, αλλά μετά είδα ότι πρέπει να καταλάβω τι θέλω. Και, καθώς το Κέντρο είχε πολλές λιποταξίες και γίνονταν χειρότερα καμώματα από τους κεντρώους, λέω: «Ούτε Κέντρο ούτε Δεξιές ούτε Αριστερές. Λευκό». Το είπα και το έκανα. Εγώ ψηφίζω με πολύ κέφι, αλλά αυτό.

Και μέχρι που να πεθάνω, όσο ακόμη αντέξω, θα ψηφίζω λευκό. Και μάλιστα το γλεντώ, γιατί καμιά φορά γράφω και κανένα στιχάκι μέσα. Και παύει να είναι λευκό, γίνεται άκυρο. Και ζήσανε καυλά κι εμείς καλύτερα […]

«Ούτε Κέντρο ούτε Δεξιές ούτε Αριστερές. Λευκό»-1

Το εξώφυλλο του βιβλίου που θα κυκλοφορήσει σύντομα.

Γράφω, όχι ένα στιχάκι, πολλά. Πρώτα πρώτα, από τον προφητάνακτα Δαβίδ. Ο Δαβίδ δεν είναι τυχαίος. Είναι σπουδαίος, και ως άνθρωπος αλλά και ως ποιητής. Οι περίφημοι «Ψαλμοί» του Δαβίδ είναι γνήσια εβραϊκά ποιήματα μεγάλης ποιότητας. Ξέρεις με ποιον μπορεί να συγκριθεί ο Δαβίδ; Με τον Oμηρο. Σου φαίνεται αστείο, αλλά αυτοί οι δύο είναι μεγάλοι. Ο Oμηρος εκφράζει την Ελλάδα και ο Δαβίδ εκφράζει τον Εβραϊσμό του 1.000 π.Χ. Eγραψε εκπληκτικά ποιήματα. Μεταξύ των άλλων, έχει ένα στιχάκι που λέει: Μη πεποίθατε επ’ άρχοντας … Μην έχετε την εμπιστοσύνη σας στους άρχοντες … επί υιούς ανθρώπων … Αυτό είναι εβραϊσμός. Οι «υιοί ανθρώπων» είναι οι άνθρωποι, βέβαια, … οις ουκ έστι σωτηρία. Βγάζω το «επί υιούς ανθρώπων», που δεν με ενδιαφέρει, και ο στίχος γίνεται: «Μη πεποίθατε επ’ άρχοντας, οις ουκ έστι σωτηρία». Δεν είναι ωραίο πράγμα; Και το έγραψε ένας βασιλιάς. Σκέψου πόσο είχε αηδιάσει στην εποχή του και από τα βασιλικά αξιώματα και από άλλα. Λοιπόν, το έγραψα πεντέξι φορές, το βαρέθηκα. Λέω: «Να γράψω και τίποτε άλλο». Eγραψα κι έναν στίχο του Καβάφη από ένα πολύ γνωστό του ποίημα, το «Ας φρόντιζαν». Αυτό είναι ένα πολύ ωραίο ποίημα, εμπνευσμένο από τους ελληνιστικούς χρόνους, αλλά τραβάτε με κι ας κλαίω. Και είναι εμπνευσμένο από τη σύγχρονη πραγματικότητα. Και τη μεταθέτει στο 200 π.Χ. Τρέχα γύρευε! Και τι λέει; Είναι ένας αγύρτης τυχοδιώκτης που γυρίζει από κόμμα σε κόμμα. Και κάποιος τον μαλώνει. Και του λέει: «Τι πράγματα είναι αυτά με σένα; Γιατί; Πού θα σταματήσει αυτό;» Και τότε λέει και τον στίχο του τίτλου: «Ας φρόντιζαν να βγάλουν ένα κόμμα καλύτερο.

Αμέσως θα πήγαινα σ’ αυτό». Εκεί μέσα στο ποίημα έχει ένα στίχο που λέει: Oλοι των βλάπτουν εξίσου την Ελλάδα. Αυτό. Λοιπόν, αυτά τα δύο χρησιμοποίησα, άλλοτε το ένα άλλοτε το άλλο – ποτέ στο ίδιο ψηφοδέλτιο. Και τα βρίσκω πάντοτε τόσο τέλεια, ώστε δεν βρίσκω και έναν τρίτο στίχο να προσθέσω. Ο Καβάφης είναι εκπληκτικός! Και το πώς το σκέφτηκε και το πώς το έγραψε και πώς, ενώ μιλάει για τη σύγχρονη Ελλάδα, για Βενιζέλους και για Τρικούπες, μιλάει για τους ελληνιστικούς χρόνους του 200 π.Χ. «Oλοι των βλάπτουν εξίσου την Ελλάδα».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή