Πέτρος Μάρκαρης
Το κίνημα της αυτοκτονίας
εκδ. Κείμενα
σελ. 288
Στην Αθήνα της πανδημίας και της καραντίνας ο αστυνόμος Χαρίτος λίγο έλειψε να αρχίσει το «τάβλι και τη χαρτοπαιξία» για να περνάει η ώρα στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών. Ο Πέτρος Μάρκαρης όμως ξυπνάει τον ήρωά του από τον λήθαργο του lockdown και τον καλεί να εξιχνιάσει δύο φαινομενικά ασύνδετα μυστήρια στο τελευταίο του βιβλίο, «Το κίνημα των αυτοκτονιών» (εκδ. Κείμενα), που εκτυλίσσεται εν μέσω κορωνοϊού.
Ο διχασμός της πανδημίας έγινε βούτυρο στο ψωμί του Μάρκαρη, ο οποίος μας έδωσε ένα ευκολοδιάβαστο αστυνομικό μυθιστόρημα με σασπένς και ατμόσφαιρα.
Ο Χαρίτος, εμβολιασμένος, όπως και η υπόλοιπη οικογένεια, φοράει συνεχώς μάσκα, έχει αραιώσει τις επαφές με τον φίλο του, Ζήση, και αλλάζει ρούχα όταν πηγαίνει στο σπίτι της κόρης του για να δει τον εγγονό του. Κινείται με το Σέατ στην κάθε άλλο παρά άδεια από αυτοκίνητα Αθήνα και αναρωτιέται μάλιστα αν οι «δικοί του» κάνουν ελέγχους. Είναι γενικά χαλαρός με τις ψυχολογικές επιπτώσεις της πανδημίας, αλλά τα νεύρα των υπολοίπων είναι στην τσίτα. Η κόρη του και ο γαμπρός του τρώγονται πάνω από το οικογενειακό τραπέζι γιατί η Κατερίνα δεν μπορεί να ασκήσει τη δικηγορία λόγω πανδημίας και ο Φάνης έχει εξαντληθεί από τις βάρδιες στο νοσοκομείο. Τα έξοδα της σύγχρονης ζωής είναι πολλά και ο Χαρίτος νιώθει ενοχές για τον σίγουρο μισθό του δημοσίου υπαλλήλου.
Την αταραξία της καραντίνας διαταράσσουν οι αυτοκτονίες ηλικιωμένων και τα σημειώματά τους που εμφανίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι αυτόχειρες, άνθρωποι της εργατικής τάξης και παλιοί αριστεροί, θυσιάζουν τη ζωή που τους απέμεινε για να αφυπνίσουν τους νεότερους και να διαμαρτυρηθούν για τα κλειστά μαγαζιά και την ανεργία που μαστίζει την πανδημική Ελλάδα.
Παράλληλα, ένα νέο δίκτυο τρομοκρατών – συνωμοσιολόγων, «Οι αγωνιστές του 2021», αρχίζουν να δολοφονούν επιδημιολόγους και να καταστρέφουν παρτίδες εμβολίων κατά του κορωνοϊού. Στις προκηρύξεις τους κηρύττουν την «Επανάσταση του 2021» που θα λυτρώσει τον κόσμο «από τον ζυγό της πανδημίας και εκείνων που τη σκαρφίστηκαν». Δεν φορούν μάσκα και δεν εμβολιάζονται και λένε ότι η ανοσία της αγέλης θα κάνει τους ανθρώπους «μια αγέλη δούλων στην υπηρεσία των αφεντικών τους».
Ο πεπειραμένος συγγραφέας δανείζεται τη ρητορική των ακραίων αντιεμβολιαστών και των συνωμοσιολόγων και ωθεί τους χαρακτήρες του στα άκρα. Υπερβαίνουν τα όρια και φτάνουν στο έγκλημα. Ο διχασμός της πανδημίας έγινε βούτυρο στο ψωμί του Μάρκαρη, ο οποίος προσάρμοσε τον ήρωά του στην εποχή και μας έδωσε ένα ευκολοδιάβαστο αστυνομικό μυθιστόρημα με σασπένς και ατμόσφαιρα που ξεκινάει αργά και κορυφώνεται σταδιακά όσο πλησιάζουμε προς το τέλος.
Ο συγγραφέας όμως προσπαθεί να φτιάξει χώρο και για ένα κοινωνικό μήνυμα με παραλήπτη τη γενιά του εγγονού του, Λάμπρου. Σε ένα σημείο του βιβλίου, σε μια διαδήλωση, διαχωρίζει τους παλιούς, ηλικιωμένους, αριστερούς που δίνουν τέλος στη ζωή τους από τους νεότερους συνωμοσιολόγους, σαν να θέλει να ξεχωρίσει τους πραγματικούς κοινωνικούς αγώνες από τους δήθεν. «Η φτώχεια είναι και ένα είδος βιταμίνης», θα πει η Αδριανή αργότερα, «που σου δίνει δυνάμεις να παλεύεις», ενώ κάποιοι νέοι, θα συμπληρώσει, «θεωρούν τη δυστυχία συνωμοσία».