Ο Κυριάκος Βαρβαρέσος (1884-1957) θα μείνει στην ιστορία ως ο ενορατικός, ρεαλιστής οικονομολόγος. Αυτός που κατανόησε έγκαιρα και σε βάθος τα εγγενή προβλήματα της Ελλάδος, τα οποία –ακόμη και σήμερα– την κρατούν μακριά από την ανάπτυξη. Ο βίος και η καριέρα του συνέπεσαν με την πλέον ταραχώδη περίοδο της χώρας: αρχικά καθηγητής πανεπιστημίου και ανώτερος δημόσιος υπάλληλος, χρημάτισε υπουργός Οικονομικών κατά την πτώχευση του 1932, υποδιοικητής και μετέπειτα διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος έως το 1946, υπουργός της εξόριστης κυβέρνησης στη διάρκεια της Κατοχής και αντιπρόεδρός της το 1945.
Μετά τον πόλεμο ήταν υπεύθυνος της πιο φιλόδοξης σταθεροποιητικής προσπάθειας της οικονομίας μας. Ηταν ένας άνθρωπος που τολμούσε να υπερασπιστεί τις απόψεις του για το εθνικό συμφέρον ακόμη και αν αυτές τον έκαναν αντιπαθή, η προσωπικότητα που εκπροσώπησε το έθνος σε κρίσιμες στιγμές και διαπραγματεύσεις, όπως στον διακανονισμό του ελληνικού χρέους, στις εμπορικές συμφωνίες του Μεσοπολέμου, στο Μπρέτον Γουντς το 1944, αλλά και στις διεθνείς συναντήσεις για τη μεταπολεμική βοήθεια προς την Ελλάδα.
Είναι άθλος να συμπυκνώσει κανείς την πορεία αυτής της εξαιρετικά ενδιαφέρουσας προσωπικότητας σε ένα ρέον και απολαυστικό ανάγνωσμα. Το τόλμησε με επιτυχία ο χαρισματικός, σπουδασμένος στην Οξφόρδη, οικονομολόγος Ανδρέας Κακριδής στην έκδοση της Τραπέζης της Ελλάδος «Κυριάκος Βαρβαρέσος. Η βιογραφία ως οικονομική ιστορία». Το βιβλίο παρουσιάστηκε προχθές το βράδυ την αίθουσα Γενικών Συνελεύσεων του κεντρικού καταστήματος της ΤτΕ.
Στις 500 σελίδες του ακολουθούμε τον Βαρβαρέσο στους διαδρόμους του πανεπιστήμιου, στη φάση της ίδρυσης της ΤτΕ και την κρίση του ’29, στην Κρήτη, την Αίγυπτο και το Λονδίνο στη διάρκεια του πολέμου, στα πρώτα βήματα της μεταπολεμικής ανόρθωσης και τις συγκρούσεις του με τον Ζολώτα και τον Τσουδερό. Σε συναντήσεις του με μορφές οπως ο Κέινς και ο Ντίν Ατσεσον αλλά και στη θητεία του στην Παγκόσμια Τράπεζα. Διαβάζεται απνευστί και ρίχνει φως σε πτυχές, αξιοποιώντας το πλουσιότατο αρχείο του Βαρβαρέσου αλλά και αρχειακές πηγές από το εξωτερικό, σε μια συνθετική κατανόηση ενός δημοσίου προσώπου και του πλαισίου μέσα στο οποίο έδρασε.
Πρόκειται για τη δεύτερη βιογραφία, ύστερα από αυτήν του Εμμανουήλ Τσουδερού, που εκδίδεται από το Κέντρο Πολιτισμού της Τράπεζας, «τιμώντας τη μνήμη των επιφανέστερων διοικητών της», όπως επεσήμανε ο Γιάννης Στουρνάρας στην εναρκτήρια ομιλία του. Ως επικεφαλής ενός σημαντικού θεσμού σε μια δύσκολη περίοδο, ο σημερινός διοικητής γνωρίζει από πρώτο χέρι πόσο σημαντικό μάθημα αυτογνωσίας μας δίνει το παρελθόν.
Ο ιστορικός Κώστας Κωστής πήρε τη σκυτάλη, τονίζοντας τον σπάνιο συνδυασμό της στιβαρής ιστορικής τεκμηρίωσης με το παιγνιώδες γράψιμο του Κακριδή (που κληρονόμησε τις αρετές του σπουδαίου φιλολόγου πατέρα του). Ο ίδιος ο συγγραφέας αποκάλυψε την άγνωστη περιπέτεια του αρχείου Κακριδή. Στο επόμενο χρονικό διάστημα μπορείτε να βρείτε το βιβλίο στο ΜΙΕΤ Αθήνας και Θεσσαλονίκης.