Τσαϊκόφσκι δυναμικός, αλλά λιγότερο εκφραστικός

Τσαϊκόφσκι δυναμικός, αλλά λιγότερο εκφραστικός

Τα διακόσια χρόνια από τη γέννηση του Σεζάρ Φρανκ θέλησε να τιμήσει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στις 21 Ιανουαρίου 2022 κατά την πρώτη συναυλία της στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» υπό τη διεύθυνση του Πολωνού αρχιμουσικού Πάβελ Κότλα

2' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τα διακόσια χρόνια από τη γέννηση του Σεζάρ Φρανκ θέλησε να τιμήσει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στις 21 Ιανουαρίου 2022 κατά την πρώτη συναυλία της στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» υπό τη διεύθυνση του Πολωνού αρχιμουσικού Πάβελ Κότλα.

Τα τελευταία χρόνια η ορχήστρα έχει ερμηνεύσει πάμπολλες φορές τη Συμφωνία σε ρε ελάσσονα, έργο χάρη στο οποίο ο συγκεκριμένος συνθέτης παραμένει κυρίως γνωστός. Eτσι, για την επέτειο προτίμησε το μόλις 15λεπτης διάρκειας συμφωνικό του ποίημα «Ο καταραμένος κυνηγός»! Βασισμένο στην μπαλάντα «Ο άγριος κυνηγός» του Γκότφριντ Μπίργκερ, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα προγραμματικής μουσικής. Αφηγείται την ιστορία του «Κόμη του Ρήνου», ο οποίος αγνοώντας το κάλεσμα της εκκλησίας βγήκε για κυνήγι. Για τη βλασφημία που διέπραξε κυνηγήθηκε από δαίμονες, οι οποίοι τον οδήγησαν στην Κόλαση. Μέσα από τα τέσσερα «επεισόδιά» του το έργο προσφέρει τη δυνατότητα σε ένα συμφωνικό σύνολο να φανερώσει το εύρος των δυνατοτήτων του και ο Πολωνός αρχιμουσικός αξιοποίησε την ευκαιρία. Διατηρώντας θαυμαστά τον έλεγχο της ορχήστρας, απέδωσε τόσο τις αρχικές λυρικές σελίδες όσο και τις τελικές κορυφώσεις. Ο έλεγχος αυτός, που αποκάλυψε το καλύτερο πρόσωπο της Κρατικής, υπήρξε ταυτόχρονα και το πιο προβληματικό στοιχείο της συναυλίας. Η στιβαρή και ακριβής διεύθυνση του Κότλα περιόρισε την πλαστικότητα και τη γενναιοδωρία στη διαμόρφωση των μουσικών φράσεων, άρα επίσης την εκφραστικότητα και την πνοή της μουσικής.

Ο Πάβελ Κότλα ανέδειξε τις δυνατότητες της Κρατικής, εστιάζοντας κυρίως στον έλεγχό της.

Στην Τέταρτη Συμφωνία του Τσαϊκόφσκι, με την οποία ολοκληρώθηκε η βραδιά, η ίδια επιλογή υπήρξε ακόμη πιο κρίσιμη. Ο Κότλα διέπλασε με περίσσιο δυναμισμό το πρώτο μέρος του έργου και έλεγξε με στιβαρό τρόπο τα συναισθηματικά ξεσπάσματα του δεύτερου. Αναμφίβολα, ο τρόπος με τον οποίο ανταποκρίθηκαν τα έγχορδα στις απαιτητικές γρήγορες φράσεις του τελευταίου μέρους του έργου ήταν εντυπωσιακός. Oμως, σε αυτήν ειδικά τη Συμφωνία, αν δεν επιτραπεί στη μουσική να εκφράσει το συναίσθημα και μάλιστα με τρόπο πληθωρικό και σπαρακτικό, τότε το νόημά της μοιάζει να έχει χαθεί. Η ουσία της μουσικής του Τσαϊκόφσκι βρίσκεται ακριβώς στην έκφραση ακραίων συναισθημάτων και αυτή επιτυγχάνεται πρωτίστως μέσα από την πλαστικότητα στη διαμόρφωση των φράσεων και δευτερευόντως από την (ευπρόσδεκτη) ακρίβεια. Είναι, ίσως, η μία περίπτωση όπου ακόμη και η υπερβολή μπορεί να αποδειχθεί προτιμότερη από την εγκράτεια.

Ανάμεσα στις δύο έντονα δραματικές παρτιτούρες του ρομαντισμού ακούστηκε το Κοντσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα του Μιχαήλ Τραυλού. Σολίστ ήταν η Ιβόνα Γκλίνκα, σύζυγος του συνθέτη. Εργο ατμοσφαιρικό, δομημένο σε επεισόδια, ξεκίνησε με μια αισθησιακή ηχοχρωματική εικόνα στον απόηχο ενός Ντεμπισί.

Η πλούσια ενορχήστρωση συνδύασε με ενδιαφέροντα τρόπο πιάνο, κρουστά και έγχορδα, ενώ έδωσε σημαντικό ρόλο σε αρκετά ξύλινα πνευστά. Συνολικά, το έργο υπήρξε πειστικότερο στα λυρικά του μέρη παρά στα εξαιρετικά φορτωμένα ζωηρά, όπου το φλάουτο συχνά αντιμαχόταν άλλα πνευστά. Ξεχώρισε το λυρικό επεισόδιο λίγο πριν από το τέλος, όπου το φλάουτο συνομιλούσε με τα έγχορδα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή