Ερμηνεύοντας για πρώτη φορά τη «Συμφωνική Φαντασία από τον Πρωτομάστορα», η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών τίμησε στις 11 Φεβρουαρίου στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» την επέτειο των εξήντα χρόνων από τον θάνατο του Μανώλη Καλομοίρη. Την ορχήστρα διηύθυνε ο Γεώργιος Μπαλατσινός. Ορχήστρα και αρχιμουσικός απέδωσαν το έργο συντονισμένα και με μεγάλη σιγουριά. Τόσο τα δυναμικά θέματα όσο και τα λυρικά εξέπεμπαν αυτοπεποίθηση και κυρίως έπειθαν για την αξία της μουσικής και τη σημασία αυτού του έργου.
Η συγκεκριμένη «Συμφωνική Φαντασία» με θέματα από τον «Πρωτομάστορα» πρωτοπαίχτηκε πιθανότατα το 1934, ενώ το 1941 μάλλον ακούστηκε για τελευταία φορά. Το μουσικό υλικό της ορχήστρας ανακάλυψε στο Αρχείο Μανώλης Καλομοίρης η μουσικολόγος Μυρτώ Οικονομίδου, η οποία το αξιοποίησε για την ανασύσταση της παρτιτούρας. Η τελική επιμέλεια έγινε από τον μουσικολόγο Γιάννη Τσελίκα και το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής.
Ο «Πρωτομάστορας» υπήρξε η πρώτη όπερα του Καλομοίρη. Ο Σμυρνιός συνθέτης την έγραψε λίγο μετά την οριστική εγκατάστασή του στην Αθήνα. Θερμός υποστηρικτής του Βενιζέλου και του δημοτικισμού, αντιμετώπισε το λυρικό θέατρο ως ουσιαστικό κομμάτι του πολιτισμού της χώρας και συνεπώς ως μέσο μετάδοσης ιδεών. Με αυτό το σκεπτικό επέλεγε τα κείμενα που μελοποιούσε, με αυτό διαμόρφωσε επίσης τη μουσική του γλώσσα. Eτσι, ο «Πρωτομάστορας» βασίζεται στη φερώνυμη τραγωδία του Νίκου Καζαντζάκη, εμπνευσμένη από τον θρύλο του «Γεφυριού της Aρτας», και είναι αφιερωμένος στον Ελευθέριο Βενιζέλο, «Πρωτομάστορα της Μεγάλης Ελλάδας».
Η «Συμφωνική Φαντασία από τον Πρωτομάστορα» του Καλομοίρη ακούστηκε πρώτη φορά από την Κρατική.
Πληθωρική προσωπικότητα, ο Καλομοίρης μέσα από την πολυσχιδή δράση του και τους θεσμούς που ο ίδιος δημιούργησε ή στους οποίους συμμετείχε διαμόρφωσε τη μουσική ζωή της χώρας και ως ένα σημείο την προσδιορίζει μέχρι σήμερα. Παράλληλα, το δημιουργικό του έργο περιλαμβάνει συνθέσεις κάθε είδους και, πρωτίστως, διαθέτει «υπογραφή». Η μουσική του γλώσσα εντάσσεται στη λογική των «εθνικών» σχολών, οι οποίες αναπτύχθηκαν σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο κυρίως μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, και δεν είναι δευτερογενής: έχει σαφή ταυτότητα, όπως επίσης είναι άμεσα αναγνωρίσιμη.
Μετά τη «Συμφωνική Φαντασία» ακούστηκε το δημοφιλές «Κοντσέρτο για πιάνο» του Γκριγκ. Σολίστ ήταν ο εξαιρετικά ταλαντούχος Βασίλης Βαρβαρέσος, πιανίστας με εντυπωσιακές ευκολίες, μεγάλη δεξιοτεχνική άνεση και θαυμαστό έλεγχο της δυναμικής. Μοιάζει όμως σαν οι ανέσεις αυτές να γίνονται αυτοσκοπός και τελικά να περιορίζουν την κατάδυσή του ειδικά στη μουσική του 19ου αιώνα, η οποία εκτός από δεξιοτέχνες πιανίστες, όπως ο Τάλμπεργκ και ο Λιστ, ανέδειξε επίσης την αξία της έκφρασης των συναισθημάτων κάθε συνθέτη μέσα από τα έργα.
Δύναμη και ορμή χαρακτήρισαν την ερμηνεία της «Συμφωνίας του Νέου Κόσμου» του Ντβόρζακ, συμφωνικού έργου που δεκαετίες τώρα επανέρχεται συχνότερα από κάθε άλλο στα προγράμματα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών.
Παράλληλα, ο Μπαλατσινός άφησε χώρο να αναδυθούν η ποίηση και ο λυρισμός του δεύτερου μέρους, γεγονός στο οποίο συνέβαλε επίσης ο ωραίος ήχος του αγγλικού κόρνου της Στέλλας Νικολαΐδη.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr