Η ψυχολογία στην αγορά έχει ξεκάθαρα αλλάξει αυτόν τον μήνα, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, κάτι που εξηγεί τον απεγκλωβισμό του τζίρου στο Χρηματιστήριο Αθηνών από τα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα που κινούνταν τους προηγούμενους έξι μήνες, καθώς και την εκτόξευση του Γενικού Δείκτη κατά 24% και του τραπεζικού δείκτη κατά σχεδόν 60% από τις αρχές Νοεμβρίου. Τα ενθαρρυντικά νέα από το μέτωπο του εμβολίου και το φως που άναψαν στην άκρη του τούνελ της πανδημίας, σε συνδυασμό με μια σειρά άλλων «λευκών κύκνων», όπως το τέλος της αβεβαιότητας γύρω από τις αμερικανικές εκλογές, το εντυπωσιακό ράλι των ελληνικών ομολόγων, το οποίο και στηρίζει το PEPP της ΕΚΤ, το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα μαζί με τη Σλοβενία που είδαν αναβάθμιση της αξιολόγησής τους εν μέσω πανδημίας, βρίσκονται πίσω από αυτό το ξαφνικό «κλικ» που έγινε σε ό,τι αφορά την επενδυτική διάθεση απέναντι στη χώρα.
«Οι ξένοι επενδυτές έχουν αρχίσει και ποντάρουν στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, ένα στοίχημα το οποίο διέκοψε η πανδημία», όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς. Δεδομένου ότι οι κλάδοι και οι οικονομίες γενικότερα που χτυπήθηκαν περισσότερο από το σοκ της COVID θα είναι αυτές που θα ανακάμψουν το ταχύτερο και το εντονότερο, η Ελλάδα πλέον έχει μπει με… φόρα στον επενδυτικό χάρτη, τη στιγμή που οι μεγάλοι διεθνείς οίκοι και τα χαρτοφυλάκια καταστρώνουν ήδη τη στρατηγική τους για το 2021.
Ηδη τις τελευταίες ημέρες είδαμε μπαράζ εκθέσεων ξένων οίκων οι οποίοι δήλωσαν αισιόδοξοι για την Ελλάδα και τις ελληνικές μετοχές, με την Jefferies να χαρακτηρίζει τη χώρα ως τον μεγάλο κερδισμένο από την οικονομική ανάκαμψη που θα φέρει η ύπαρξη ενός αποτελεσματικοί εμβολίου, και τη Morgan Stanley να χαρακτηρίζει την Ελλάδα ένα trade διάρκειας λόγω του ριμπάουντ που θα σημειωθεί σε ΑΕΠ και τουρισμό, με την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, η οποία χτυπήθηκε πιο έντονα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, να αναμένεται να ξεχωρίσει.
Οι προσδοκίες κάνουν λόγο για ανάκαμψη τύπου V, με τα χειρότερα να έχουν περάσει για τις οικονομίες και τα εταιρικά κέρδη, σημειώνει στην «Κ» ο Νίκος Σακαρέλης, αναλυτής της Wealth Financial Services. Η άνοδος του τουρισμού, η προώθηση των επενδυτικών σχεδίων των εταιρειών που είχαν «παγώσει», η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και του σχεδίου Ελληνικό, αλλά κυρίως η ωφέλεια που θα έχουμε από το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι βάσιμοι λόγοι για αισιοδοξία.
Το story της ισχυρής ανάκαμψης ήταν αυτό που κίνησε το ράλι του Χρηματιστηρίου Αθηνών το 2019 και την εκτίναξη του τραπεζικού δείκτη κατά 100%. Την προηγούμενη χρονιά, και ιδίως μετά τις εκλογές, οι επενδυτές πόνταραν στη δυναμική της ελληνικής οικονομίας, ένα στοίχημα το οποίο ωστόσο «έκαψε» η πανδημία. Το εμβόλιο αισιοδοξίας που δίνουν οι ειδήσεις από Pfizer, Moderna, AstraZeneca κ.ά., φέρνει ξανά στο τραπέζι το αφήγημα του Greek recovery.
«Τα νέα αυτά αποτελούν “game changer” για τα χρηματιστήρια και ειδικότερα για το Χ.Α. η θετική επίπτωση είναι ακόμη μεγαλύτερη εφόσον το μειονέκτημα της εξάρτησης από την εκτός συνόρων οικονομική δραστηριότητα μετατρέπεται σε πλεονέκτημα», σημειώνει στην «Κ» ο Νίκος Καυκάς, υπεύθυνος του τμήματος ανάλυσης της Depolas Investment Services. Σημαντικός θετικός καταλύτης είναι το χαμηλό πλέον κόστος δανεισμού της χώρας, ενώ η στοχευμένη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων προς τους κλάδους που επλήγησαν περισσότερο, αλλά κι εκείνους που μπορούν να επιτύχουν βιώσιμη ανάπτυξη με ικανοποιητικές αποδόσεις, θα επισπεύσει την ανάκαμψη, επισημαίνει.
Οι πληγές από τον ιό είναι η μεγάλη πρόκληση της επόμενης ημέρας
Αν και το μεσομακροπρόθεσμο σκηνικό έχει βελτιωθεί σημαντικά, τόσο λόγω του ορατού τέλους της αβεβαιότητας με την πανδημία που διαφαίνεται –καθώς σύντομα, πιθανότατα, θα υπάρχει το «όπλο» αντιμετώπισής της– όσο και λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει ως επιταχυντής του ριμπάουντ της οικονομίας, οι προκλήσεις παραμένουν. Οπως τονίζει ο κ. Καυκάς, η ανοδική πορεία της οικονομίας και κατ’ επέκταση και της χρηματιστηριακής αγοράς δεν θα είναι χωρίς προκλήσεις, παρόλο που οι πιθανότητες για ανάκαμψη τύπου V έχουν αυξηθεί.
Οι τρέχοντες περιορισμοί, αν και απαραίτητοι, χαμηλώνουν το σημείο εκκίνησης της ανοδικής τάσης της οικονομίας. Το επόμενο στοίχημα θα είναι η ομαλή διακίνηση και ο εμβολιασμός των χωρών, διαδικασία κατά την οποία δεν αποκλείονται επιπλοκές. Αμέσως μετά θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα απόνερα της οικονομικής δυσπραγίας εντός και εκτός χώρας, ενδεχομένως με νέα πακέτα στήριξης. Αυτό θα επηρεάσει την ταχύτητα ανάκαμψης των άμεσα συνδεδεμένων με την Ελλάδα οικονομιών, ήτοι και την ελληνική οικονομία.
Νέο μοντέλο
Την «επόμενη μέρα», όπως επισημαίνει, η βαρύτητα θα δοθεί και στις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις στο οικονομικό μοντέλο της χώρας, οι οποίες ευλόγως αναβλήθηκαν χρονικά, ώστε το Χ.Α. να αποτελέσει κάτι περισσότερο από ένα βραχυπρόθεσμο trade για τους επενδυτές. Σε κάθε περίπτωση, το στοίχημα για τις οικονομίες θα είναι τι πληγές θα αφήσει πίσω της η πανδημία, σημειώνει από την πλευρά του ο κ. Σακαρέλης.
Η νέα κατάσταση στην αγορά εργασίας (πιθανές μόνιμες απώλειες) θα επηρεάσει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και ενδεχομένως να πλήξει κάποιους κλάδους. Σημαντικό στοιχείο θα είναι η σταδιακή ή μη απόσυρση των μέτρων τόνωσης των οικονομιών και η διαχείριση του κρατικού και ιδιωτικού χρέους που θα αφήσει πίσω της η κρίση COVID-19. Η ελληνική αγορά, στο πλαίσιο αυτό, επηρεάζεται κυρίως από τα κόκκινα δάνεια που θα αφήσει η άρση των δανείων που βρίσκονται σε αναστολή πληρωμών, όπως τονίζει.
Αλλωστε, όπως σημείωσε και η Fitch στην «Κ», η επιστροφή των σκληρών περιοριστικών μέτρων θα ανανεώσει τις πιέσεις για τους κλάδους που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία και αναμένει έτσι πως θα υπάρξουν αυξημένες εισροές κόκκινων δανείων στο επόμενο έτος, πέραν αυτών που είχαν υπολογίσει οι τράπεζες.