Με σοβαρή καθυστέρηση, ΥΠΕΝ, ΑΔΜΗΕ και ΡΑΑΕΥ δρομολογούν λύσεις για τη διασφάλιση της επάρκειας σε ηλεκτρική ενέργεια της Κρήτης τους θερινούς μήνες για τα έτη 2024 και 2025, καθώς το έργο της μεγάλης διασύνδεσης του νησιού με την Αττική έχει βγει εκτός χρονοδιαγράμματος. Το έργο, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, θα ολοκληρωθεί και θα τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία στο τέλος του 2024, ενώ η εμπορική λειτουργία του θα ξεκινήσει το καλοκαίρι του 2025.
Ο αρχικός προγραμματισμός προέβλεπε ολοκλήρωση του έργου το 2023 και έναρξη λειτουργίας από τις αρχές του 2024, η οποία θα έφερνε για τους καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος ελάφρυνση κατά τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ ετησίως από τη μείωση των υπηρεσιών κοινής ωφελείας. Αντ’ αυτού οι καταναλωτές θα κληθούν να πληρώσουν το κόστος μιας ενδιάμεσης λύσης για τη διασφάλιση της επάρκειας του νησιού, που δρομολογείται με σοβαρή και αδικαιολόγητη καθυστέρηση και με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.
Αν και οι καθυστερήσεις σε έργα του μεγέθους και της πολυπλοκότητας της διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική είναι συνήθως αναπόφευκτες, η διαχείριση από πλευράς του Διαχειριστή, της ΡΑΑΕΥ ως αρμόδιας Αρχής και του ΥΠΕΝ προκαλεί σοβαρά ερωτήματα. Στο παρά πέντε διαπίστωσαν ότι θα υπάρξει έλλειμμα ισχύος 190 MW το θέρος του 2024 και του 2025 λόγω πιθανής ολιγόμηνης μετάθεσης της λειτουργίας της διασύνδεσης. Η λύση που δρομολογείται εδώ και κάποιο διάστημα και επικυρώθηκε χθες σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο ΥΠΕΝ είναι η απευθείας ανάθεση του έργου της θωράκισης του νησιού στη ΔΕΗ, που διαθέτει τις αναγκαίες υποδομές και μπορεί να προσθέσει γρήγορα νέα ισχύ, καθώς τα χρονικά περιθώρια δεν επιτρέπουν τη διεξαγωγή μιας ανοιχτής διαγωνιστικής διαδικασίας και ανταγωνιστικών από άποψη κόστους λύσεων.
Η ΔΕΗ, η οποία στο μεταξύ έχει αποφασίσει να αποσύρει από το σύστημα της Κρήτης πέντε πετρελαϊκές μονάδες ως μη αποδοτικές λόγω παλαιότητας και συχνών βλαβών, βρίσκεται σε συζητήσεις με την ΤΕΡΝΑ για την εξαγορά και μεταφορά στην Κρήτη των τριών αεριοστροβιλικών μονάδων του σταθμού «Ηρων Ι», συνολικής ισχύος 147 MW, που είναι εγκατεστημένες στη Θίσβη, με τίμημα, σύμφωνα με πληροφορίες, περίπου 60 εκατ. ευρώ. Για την κάλυψη της υπόλοιπης ισχύος του ελλείμματος των 190 MW η ΔΕΗ, σύμφωνα με όσα αποφασίστηκαν στη χθεσινή σύσκεψη, θα προχωρήσει στην αγορά ή ενοικίαση ηλεκτροπαραγωγών ζευγών.
Αν και δεν είναι παρήγορο για τους καταναλωτές, στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναγνωρίζουν την ολιγωρία που υπέδειξαν στη διαχείριση του όλου ζητήματος και το κόστος που θα έχει αυτή για τους καταναλωτές. «Υπάρχει μια αποτυχία προγραμματισμού την οποία τη μοιραζόμαστε όλοι», ομολογεί αρμόδιο στέλεχος του ΥΠΕΝ, αναγνωρίζοντας ότι το κόστος θα το πληρώσουν οι καταναλωτές.
Σημειώνεται ότι η καθυστέρηση της διασύνδεσης αφορά κυρίως τους σταθμούς μετατροπής του συνεχούς ρεύματος σε εναλλασσόμενο σε Αττική και Κρήτη, έργο που έχει ανατεθεί έπειτα από διεθνή διαγωνισμό σε κοινοπραξία των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Siemens. Σύμφωνα με την ενημέρωση που έκανε στην Περιφέρεια Κρήτης κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Ηράκλειο ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης, η μεταφορά και εγκατάσταση των μετασχηματιστών του σταθμού μετατροπής και των βαλβίδων μετατροπής του συνεχούς ρεύματος σε εναλλασσόμενο, καθώς και οι εργασίες των εναέριων γραμμών μεταφοράς για τη σύνδεση με το εθνικό σύστημα, θα ξεκινήσουν το αμέσως προσεχές διάστημα.
