Μια προβληματική αγορά καυσίμων, με υψηλά ποσοστά παραβατικότητας που ενισχύουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό και θέτουν εν αμφιβόλω τη βιωσιμότητα των υγιών επιχειρήσεων, περιέγραψε χθες σε συνέντευξη Τύπου το προεδρείο του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ). Ο περιορισμός της παραβατικότητας και η ενίσχυση του ανταγωνισμού με την άρση του πλαφόν στα περιθώρια κέρδους εταιρειών εμπορίας και πρατηρίων είναι οι δύο άξονες όπου, σύμφωνα με το ΣΕΕΠΕ, θα πρέπει να δράσει η πολιτεία για να περιορίσει την επιβάρυνση των καταναλωτών από τις τιμές των καυσίμων.
Σύστημα εισροών – εκροών
Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας του ΕΜΠ σε πρατήρια της Αττικής που επικαλέστηκε ο σύνδεσμος, οι ελλειμματικές παραδόσεις καυσίμων ακολουθούν αυξητικές τάσεις τα τελευταία χρόνια (2011-2023) και κατά μέσον όρο το 2023 ξεπέρασαν το 10%, όταν ως φυσιολογική απόκλιση θεωρείται το 1%. «Για τις νόμιμες επιχειρήσεις που ήδη λειτουργούν σε ένα ασφυκτικό περιβάλλον, η μεγάλη έξαρση της παραβατικότητας που αποδεικνύεται από την έρευνα του ΕΜΠ, μεταφράζεται σε έναν ιδιότυπο, αθέμιτο ανταγωνισμό που απειλεί ευθέως τη βιωσιμότητά τους», τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γιάννης Αληγιζάκης, σημειώνοντας ότι το «πρόβλημα της παραβατικότητας μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο μέσα από ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό σύστημα εισροών – εκροών». Το περίφημο αυτό σύστημα, που γειτονικές χώρες όπως η Βουλγαρία και η Τουρκία εγκατέστησαν και λειτούργησαν σε διάστημα κάποιων μηνών, και στην Ελλάδα έχει κλείσει δεκαετία χωρίς να έχει καταφέρει να ολοκληρωθεί, σύμφωνα με την ενημέρωση που είχε ο ΣΕΕΠΕ από την ΑΑΔΕ θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία σε διάστημα ενός έτους από σήμερα. Μιλώντας για την αποτελεσματικότητα του συστήματος εισροών – εκροών στην αντιμετώπιση της παραβατικότητας ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου κ. Τζιόλας μετέφερε το παράδειγμα της Βουλγαρίας, όπου όπως είπε, μέσα στους τρεις πρώτους μήνες εφαρμογής του έκλεισαν 300 πρατήρια.
Το πλαφόν
Η διοίκηση του ΣΕΕΠΕ συνέδεσε την ενίσχυση της παραβατικότητας και με το πλαφόν στα περιθώρια κέρδους των εταιρειών του κλάδου και των πρατηρίων. «Το πλαφόν όταν μετατρέπεται ουσιαστικά σε ένα μόνιμο μέτρο, δημιουργεί στρεβλώσεις και “ναρκοθετεί” τη λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού», υποστήριξε ο κ. Αληγιζάκης. Αυτό που συμβαίνει σήμερα, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι είτε τα πρατήρια να ακουμπάνε στην τιμή που ορίζει το πλαφόν, που σημαίνει ότι δεν διαφοροποιούνται ουσιαστικά, είτε τα παραβατικά πρατήρια να δελεάζουν με χαμηλές τιμές τον ανυποψίαστο καταναλωτή, ο οποίος πληρώνει πολύ ακριβά κάτι που νομίζει ότι αγόρασε φθηνά. Ο αριθμός των πρατηρίων, σύμφωνα με τον ΣΕΕΠΕ, μειώνεται συνεχώς (στις 5,5 χιλιάδες από 8,5 χιλιάδες το 2012) και δυστυχώς φεύγουν από την αγορά υγιείς πρατηριούχοι και τα πρατήρια τα παίρνουν παραβατικοί.
Υπερφορολόγηση
«Η πραγματική κατάσταση της αγοράς για τις εταιρείες πετρελαιοειδών έρχεται σε αντίθεση με τον μύθο των επιχειρήσεων που απολαμβάνουν μόνιμη και μάλιστα ισχυρή κερδοφορία», τόνισε ο κ. Αληγιζάκης, βάζοντας στη συζήτηση για τους παράγοντες επιβάρυνσης των τιμών και την υπερφορολόγηση. Οπως είπε, οι φόροι (ΕΦΚ και ΦΠΑ) αντιπροσωπεύουν το 50%-60% της τελικής τιμής των καυσίμων. Ενα ποσοστό 30%-47% αντιπροσωπεύει την τιμή προμήθειας (ανάλογα τη διακύμανση) και ένα 3%-7% το μεικτό περιθώριο εμπορίας που το μοιράζονται εταιρείες, πρατήρια και διανομείς. «Είναι τόσο μικρό το ποσοστό που δεν μπορεί να οδηγήσει τα καύσιμα σε υψηλές τιμές», τόνισε ο κ. Αληγιζάκης και δείχνοντας τον παράγοντα υπερφορολόγηση, σημείωσε ότι η εικόνα των υψηλών τιμών στην ελληνική αγορά καυσίμων σε σχέση με τις αγορές της Ευρώπης αλλάζει δραματικά χωρίς τους φόρους.
Σε σχέση με την κερδοφορία του κλάδου, ο κ. Αληγιζάκης παρέπεμψε σε σχετική μελέτη του ΙΟΒΕ που δείχνει ότι το 2022 σημείωσε οριακή κερδοφορία, αν αφαιρεθούν από τα αποτελέσματα τα αεροπορικά καύσιμα και οι διεθνείς πωλήσεις. «Οποιος μιλάει για υπερκέρδη 20 εκατ. ευρώ σε 2 χρόνια, θα πρέπει αντίστοιχα να μιλήσει για “υπερζημιές” 34 εκατ. ευρώ ή ακόμα χειρότερα για “υπερζημιές” 450 εκατ. ευρώ σε 12 χρόνια», σημείωσε με έμφαση ο κ. Αληγιζάκης.