Τα κέντρα δεδομένων (data centers) αποτελούσαν, μέχρι πρόσφατα, άγνωστη έννοια για τους περισσότερους, κυρίως για όσους δεν δραστηριοποιούνται στον τομέα της πληροφορικής και της τεχνολογίας. Ωστόσο, οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο διάστημα, όπως αυτή του περασμένου Νοεμβρίου, που αφορά την εξαγορά της Lamda Hellix από την Digital Realty, εκτόξευσαν τη «δημοτικότητα» των εγκαταστάσεων, που φιλοξενούν τα δεδομένα και την πληροφορία που διακινείται μέσω του Διαδικτύου. Και κατέστησαν πρωταγωνιστές των εξελίξεων τους ανθρώπους που ηγούνται εταιρειών με αντικείμενο την υλοποίηση επενδύσεων σε κέντρα δεδομένων. Σε αυτούς περιλαμβάνεται ο Απόστολος Κάκκος, o ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Lamda Hellix που ανήκει, πλέον, στην Digital Realty. Την αμερικανική εταιρεία που είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο NYSE, διαθέτει χρηματιστηριακή αξία άνω των 40 δισ. δολαρίων, αποτελεί τον μεγαλύτερο πάροχο data center παγκοσμίως και υλοποιεί, μόνο για τη φετινή χρονιά, επενδυτικό πλάνο άνω των 2 δισ. δολαρίων. Στόχος της Digital Realty είναι, μέσω επενδύσεων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στη δημιουργία κέντρων δεδομένων, να καταστήσει την Ελλάδα πύλη εισόδου στις εν λόγω υποδομές στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Ο κ. Κάκκος σε συνέντευξή του στην «Κ» αναφέρει ότι η ελληνική εταιρεία που ιδρύθηκε το 2002 και βρίσκεται υπό την ομπρέλα της Digital Realty, θα αποκαλύψει το προσεχές διάστημα τα σχέδιά της για την υλοποίηση μιας νέας μεγάλης επένδυσης που αποσκοπεί στη μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο data centers. Φιλοδοξία του ιδίου είναι τα δεδομένα να μη διακινούνται απλώς μέσω της χώρας, αλλά και να παραμένουν σε αυτήν με στόχο, όπως τονίζει, η Lamda Hellix να μετατραπεί στην Cosco των κέντρων δεδομένων και να δημιουργηθεί στην Ελλάδα ένα οικοσύστημα εταιρειών τεχνολογίας και καταρτισμένου προσωπικού με υψηλή προστιθέμενη αξία.
– Κύριε Κάκκο, περιγράψτε μας ποιο είναι ακριβώς το αντικείμενο της Lamda Hellix.
– Η Lamda Hellix είναι σε θέση να αναπτύξει νεόδμητες κτιριακές υποδομές που επιτρέπουν τη διασύνδεση των πελατών μεταξύ τους και την επίτευξη οικονομιών κλίμακας, παρέχοντας υπηρεσίες κεντρικής και απλοποιημένης διαχείρισης όλων των κέντρων (multi-tenant neutral data centers). Τηρουμένων των αναλογιών, τα κέντρα δεδομένων της Digital Realty θα μπορούσαν να συγκριθούν με τα μεγάλα διεθνή αεροδρόμια που είναι σε θέση να εξυπηρετούν έναν πολύ μεγάλο αριθμό αεροπορικών εταιρειών, είτε τοπικών είτε περιφερειακών είτε παγκόσμιων, δημιουργώντας ένα σημαντικό οικοσύστημα επιχειρήσεων. Τα κέντρα δηλαδή δεδομένων της εταιρείας επιτρέπουν την ανταλλαγή και αρχειοθέτηση της πληροφορίας με ασφαλή τρόπο, κάτι που δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί σε εγκαταστάσεις με έναν μόνο πάροχο και ταυτόχρονα τα δεδομένα να παραμένουν τοπικά (data sovereignty).
Η Digital Realty προσφέρει υπηρεσίες για παγκόσμιες πλατφόρμες cloud (ψηφιακού νέφους) και κοινωνικών δικτύων και τηλεπικοινωνιακούς πελάτες με ανάγκες για πολύ μεγάλα κέντρα δεδομένων (hyperscalers), εξασφαλίζει τη διασυνδεσιμότητα και προσφέρει υπηρεσίες data centers για επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, επιδιώκουμε να προσελκύσουμε στην Ελλάδα το πελατολόγιο που διαθέτουν η Digital Realty και η Interxion (σ.σ.: ελέγχεται από την αμερικανική Digital Realty), το οποίο ξεπερνάει τους 4.000 πελάτες, ώστε να δημιουργήσουμε καινούργιες υπηρεσίες, ακολουθώντας το παράδειγμα της Μασσαλίας. Εκεί, πριν από μερικά χρόνια, υπήρχαν μόλις 10 υποβρύχια καλώδια οπτικών ινών, τα οποία σήμερα έχουν αυξηθεί στα 20, διαθέτοντας τετραπλάσια δυναμικότητα διακίνησης δεδομένων. Θα λέγαμε ότι επιδιώκουμε να μετατραπούμε στην Cosco των data centers, με όραμα τη μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο δεδομένων για την ευρύτερη περιοχή και τη μεγιστοποίηση της προστιθέμενης αξίας για τη χώρα.
– Πώς ωρίμασαν οι συνθήκες για να εξαγοραστεί η Lamda Hellix από την Digital Realty;
– Η εταιρεία έχει διαγράψει μια εξαιρετική πορεία κατά τη διάρκεια των τελευταίων 18 ετών και είχε ήδη σχεδιάσει και εκκινήσει ένα νέο και πολύ μεγαλύτερο κύκλο σημαντικών επενδύσεων σε νέες υποδομές. Τη δεδομένη χρονική στιγμή, η επιλογή της ένταξης στην οικογένεια της Digital Realty, του μεγαλύτερου παίκτη παγκοσμίως, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει σημαντική τάση συγκέντρωσης και οικονομιών κλίμακας στον κλάδο, υπήρξε η καλύτερη για τους πελάτες, το προσωπικό αλλά και τους μετόχους μας. Την απόφαση αυτή βάρυνε εξίσου και το γεγονός ότι η Digital Realty αντιλήφθηκε την ποιότητα των υποδομών και την ικανότητα της τοπικής μας ομάδας και είναι διατεθειμένη να επενδύσει σημαντικά κεφάλαια, προκειμένου η Ελλάδα μέσω της Lamda Hellix να μετατραπεί στη νέα «Μασσαλία», δηλαδή σε έναν στρατηγικό κόμβο πρόσβασης προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Ασία.
– Τι έχει αλλάξει για τη Lamda Hellix, ύστερα από τέσσερις μήνες από την εξαγορά της από την Digital Realty; Ποιες είναι οι επόμενες κινήσεις;
– Η Lamda Hellix είναι η πιο μεγάλη εταιρεία στην Ελλάδα από πλευράς εγκαταστάσεων και κύκλου εργασιών. Το 2020 εμφάνισε τζίρο της τάξεως των 17 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 25% και 40%, στην «πάνω» και «κάτω» γραμμή, αντίστοιχα, δηλαδή τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (Ebitda) άγγιξαν τα 7 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για έτος-ρεκόρ για την εταιρεία που βρίσκεται σε διαδικασία ενοποίησης, σε επίπεδο λειτουργικό, μάρκετινγκ και πωλήσεων, με την Digital Realty από την οποία εξαγοράστηκε πριν από μερικούς μήνες. Ηδη, η Lamda Hellix υλοποίησε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 3,5 εκατ. ευρώ πριν από μερικούς μήνες, σχεδιάζει νέα αύξηση κεφαλαίου και διαθέτει προσωπικό περίπου 60 ατόμων.
Εχουμε εξασφαλίσει άδεια δόμησης για το «Athens-3», το νέο κέντρο δεδομένων της εταιρείας που θα κατασκευαστεί στο Κορωπί, όπου σήμερα τα data centers μας καταλαμβάνουν επιφάνεια 5.500 τ.μ. σε έκταση άνω των 16 στρεμμάτων. Στα μέσα της φετινής χρονιάς θα ανακοινώσουμε αναλυτικά τις επόμενες επενδύσεις μας στην Ελλάδα. Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε διάφορες επιλογές για την υλοποίηση καινούργιων data centers τόσο στην Αττική, όσο και στη Βόρεια και Νότια Ελλάδα. Σκοπός μας είναι να καταστήσουμε τη Lamda Hellix τον μεγαλύτερο πάροχο υπηρεσιών κέντρων δεδομένων τόσο στα Βαλκάνια όσο και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Οι υποδομές κέντρων δεδομένων είναι ένα πολύ ακριβό άθλημα
– Τα data centers είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την υλοποίηση επενδύσεων για τη δημιουργία υποθαλάσσιων καλωδίων οπτικών ινών, που αποτελούν διαδικασία σύνθετη και χρονοβόρο. Το γεγονός αυτό δεν λειτουργεί ως αποτρεπτικός παράγοντας;
– Για να ωριμάσει μία επένδυση με αντικείμενο την κατασκευή υποθαλάσσιου καλωδίου οπτικών ινών απαιτούνται από τρία έως πέντε χρόνια. Δίχως αμφισβήτηση, το κράτος θα πρέπει να συμβάλει στην επιτάχυνση της αδειοδότησης, της οποίας η διάρκεια θα μπορούσε να περιοριστεί ακόμη και στους 18 μήνες, εάν ληφθούν οι απαιτούμενες πρωτοβουλίες. Υπολογίζεται ότι άνω του 95% της κίνησης, παγκοσμίως, εξυπηρετείται από τέτοιου είδους καλώδια που διαθέτουν το πλεονέκτημα ότι δεν απαιτείται η εξασφάλιση μεγάλου αριθμού αδειών από όπου διέρχονται, επειδή περνούν, κατά βάση, από διεθνή ύδατα. Προσβλέποντας στη μετατροπή της Ελλάδας σε πύλη εισόδου-εξόδου δεδομένων, η εταιρεία μας βρίσκεται σε συζητήσεις με περίπου 40 κοινοπραξίες κατασκευής υποβρύχιων καλωδίων οπτικών ινών, ενώ υπάρχουν δύο – τρεις ελληνικές εταιρείες που ποντίζουν καλώδια και διαθέτουν ισχυρή παρουσία εντός και εκτός Ελλάδας.
Βέβαια, όλα αυτά σχετίζονται και με την αλλαγή κουλτούρας ως προς την ανάθεση υπηρεσιών σε τρίτους (outsourcing) στον τομέα των τεχνολογιών, της πληροφορικής και της τεχνολογίας (ICT), που αντιστοιχεί στην Ελλάδα μόλις στο 0,22% του ΑΕΠ, ποσοστό που ξεπερνάει το 2% στην Αμερική. Για παράδειγμα, στην Αγγλία το Δημόσιο αντί να υλοποιήσει τα δικά του data centers, αναθέτει, μέσω διαγωνισμού, σε τρίτους την παροχή των υπηρεσιών που εν προκειμένω αφορούν κέντρα δεδομένων, με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο ενοικιάζει γραφειακούς χώρους για το προσωπικό που απασχολεί.
– Μια και μιλάμε για outsourcing τέτοιου είδους υπηρεσιών, πώς διασφαλίζεται η ασφάλεια έναντι κυβερνοεπιθέσεων σε υποδομές στα κέντρα δεδομένων;
– Κοιτάξτε, βασικό συστατικό της δουλειάς μας, πέραν του ότι διασφαλίζουμε στους πελάτες μας ανεξαρτησία και αυτονομία σαν να διέθεταν ιδιόκτητες υποδομές, είναι να εξασφαλίζουμε τη διαθεσιμότητα παροχής ρεύματος και περιβαλλοντικού ελέγχου σε ποσοστό άνω του 99,999% –το ρεκόρ μας στη Lamda Hellix είναι 100% τα τελευταία 18 χρόνια– αλλά και τη φυσική ασφάλεια των υποδομών τους που φιλοξενούνται στα data centers μας παγκοσμίως. Προκειμένου αυτό να μπορεί να γίνει με επιτυχία έχουμε επενδύσει, τόσο τοπικά όσο και παγκόσμια, σημαντικά κεφάλαια, έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να διασφαλίσουμε, με εξαιρετική ομολογουμένως επιτυχία, ότι οι πελάτες μας θα λαμβάνουν αδιάλειπτα τις υπηρεσίες που τους παρέχουμε. Και σίγουρα σε εξαιρετικά υψηλότερο επίπεδο ποιότητας και χαμηλότερο κόστος από το εάν το έκαναν αυτόνομα (insourcing), καθώς έχουμε την κλίμακα να σχεδιάσουμε, να υλοποιήσουμε και να λειτουργήσουμε υποδομές όπως κανένας άλλος.
– Εκτιμάτε ότι ο ανταγωνισμός για επενδύσεις σε data centers θα ενισχυθεί στην Ελλάδα; Πώς διαμορφώνεται το περιβάλλον στη συγκεκριμένη αγορά;
– Δεν μπορώ να υποθέσω πώς θα διαμορφωθεί ο κλάδος και ο ανταγωνισμός. Δεν ξεκινάμε από το μηδέν. Ξεκινάμε ως ο μεγαλύτερος πάροχος multi-tenant data center services στην περιοχή και θα επενδύσουμε σημαντικά κεφάλαια όχι μόνο για να διατηρήσουμε την πρώτη θέση αλλά κυρίως για να κάνουμε την Ελλάδα στρατηγικό κόμβο εισόδου στην περιοχή και να μεγαλώσουμε το data gravity της χώρας μας. Παρ’ όλα αυτά, είναι γεγονός ότι καθώς στην Ελλάδα ισχύει το «ό,τι δηλώσεις είσαι» (ειδικά δε στην παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών), έχουμε κατά καιρούς αντιμετωπίσει ανταγωνισμό είτε από παίκτες χωρίς τη δομή, τα κεφάλαια, την κλίμακα, τις προδιαγραφές, τη γνώση και την εμπειρία, είτε από καιροσκοπικούς παίκτες που τους περίσσευε λίγος χώρος σε ένα συνήθως μικρό και χαμηλών προδιαγραφών κέντρο δεδομένων τους και ήθελαν να σηκώσουν κάποια έσοδα. Ωστόσο, οι παγκόσμιας κλάσης υποδομές κέντρων δεδομένων είναι ένα πολύ ακριβό άθλημα. Προκειμένου να μπορείς να συμμετάσχεις ισάξια πρέπει να είσαι σε θέση να εξασφαλίσεις στους πελάτες σου, μέσω συνεχών επενδύσεων, πρόσβαση σε υψίστου επιπέδου υποδομές που δεν τελειώνουν ποτέ. Πρόσβαση σε εκτεταμένο portfolio υπηρεσιών και, τέλος, τη σιγουριά ότι όλοι ανεξαιρέτως οι πελάτες σου θα τύχουν ισότιμης μεταχείρισης και προηγμένων δυνατοτήτων διασύνδεσης με τους συνεργάτες τους χωρίς τεχνικούς περιορισμούς ή κάποιου είδους διακριτική μεταχείριση. Καθαρά ενημερωτικά, τα τελευταία χρόνια και πριν από την ένταξή μας στην οικογένεια της Digital Realty, να αναφέρω ότι έχουμε αποδώσει πάνω από 28 εκατ. ευρώ σε φόρους και εισφορές, ενώ η μέχρι σήμερα προστιθέμενη αξία μας στην εθνική οικονομία ξεπερνάει τα 150 εκατ. ευρώ.
Τα οφέλη για την ελληνική οικονομία
– Ποια είναι τα οφέλη της μετατροπής μιας περιοχής σε κόμβο κέντρων δεδομένων;
– Οταν μία χώρα καθίσταται κόμβος τηλεπικοινωνιών, όπου τα δεδομένα που παράγονται παραμένουν σε αυτήν, δημιουργείται αυτό που αποκαλούμε data gravity, προσφέροντας πλεονεκτήματα στην πολιτεία και στις επιχειρήσεις, όπως η δημιουργία θέσεων εργασίας, η βελτίωση της ταχύτητας και του χρόνου απόκρισης του Διαδικτύου, αλλά και η διασφάλιση κρίσιμων υποδομών. Βελτιώνεται ακόμη το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα και οι ελληνικές επιχειρήσεις ή εν γένει οι πολίτες διαθέτουν περισσότερες επιλογές ως προς τη φιλοξενία των δεδομένων τους και παράλληλα μειώνονται οι τιμές. Διαμορφώνεται δηλαδή ένα οικοσύστημα στην Ελλάδα, μειώνοντας την εξάρτηση από τα data centers του εξωτερικού. Παράλληλα, δημιουργούνται θέσεις εργασίας στον κατασκευαστικό κλάδο, καθώς μία επένδυση σε data centers ενδέχεται να είναι ύψους αρκετών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ και κυρίως στον κλάδο της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών.