Ο Γιάννης Οικονόμου είναι ο πρώτος που ανέδειξε την ποικιλία Λιάτικο και το τερουάρ της Σητείας. Και κάθε χρόνο παράγει όλο και λιγότερο κρασί.
Δεν είμαι σομελιέ, όμως την πρώτη φορά που ήπια την ερυθρή Σητεία του Οικονόμου, σκέφτηκα πως αυτό το κρασί κοιτάει κατάματα Βουργουνδίες, Μπαρόλο και διάσημες Ριόχες. Ένα κρασί «αφεντικό», αλλά μαλακό από το χάδι του χρόνου. Οι διηγήσεις του παραγωγού Γιάννη Οικονόμου κράτησαν περισσότερο από τρεις ώρες, αλλά μου τα είπε (σχεδόν) όλα. Από τις σπουδές οινολογίας στην Άλμπα και τη συνεργασία του με το θρυλικό Châteaux Margaux του Μπορντό μέχρι τους πελάτες του στο πασίγνωστο εστιατόριο French Laundry στην Καλιφόρνια. Τη δεκαετία του ’90 στην περιοχή του Μπαρόλο εργάστηκε στο σπουδαίο οινοποιείο Ceretto, ενώ παράλληλα προσέφερε βοήθεια σε μικρά οινοποιεία.
Τότε, κοντά στο 1992, πέτυχε την εποχή που το κρασί –σε μία από τις πιο σημαντικές αμπελοοινικές ζώνες του Παλαιού Κόσμου– άλλαζε. Πολλά μικρά κτήματα, που σήμερα θεωρούνται μεγάλα, εμφανίστηκαν εκείνο τον καιρό. Μέχρι το 1995 που επέστρεψε στην Ελλάδα, είχε δει και είχε πιει όσα άντεχε ένας διψασμένος νεαρός, έμαθε κι αφομοίωσε άλλα τόσα. «Δεν κάνω κρασί σε ασκό, προτιμώ να κάνω ένα καλό ξίδι. Προσπαθώ πολύ να επιλέξω τι θα εμφιαλώσω και γι’ αυτό κάνω όλο και λιγότερο κρασί», δηλώνει. Δεν κερδίζει περισσότερα χρήματα, είναι θέμα άποψης. Δεν θυσιάζει τις σοδειές του στον βωμό του μέσου όρου.
Προτιμά, αντί να παράγει ένα φθηνό προϊόν, να φτιάχνει κάτι εξελιγμένο και gourmet. Στην περιοχή της Ζήρου στη Σητεία, στα 600-700 μ. υψόμετρο, παράγει από μεγάλης ηλικίας αυτόρριζους και βιολογικούς αμπελώνες από 10.000 έως 25.000 φιάλες κρασί ετησίως. Ναι, η παραγωγή του είναι μικρή, μπουτίκ. Οι κύριες ποικιλίες είναι Λιάτικο (σε ξηρή και γλυκιά εμφιάλωση, ΠΟΠ Σητεία), Ασύρτικο (ΠΓΕ Κρήτης), Βηλάνα, Θραψαθήρι, όλα παλαιωμένα έτη πολλά. Ακόμα παράγει φρέσκα κρασιά από διεθνείς ποικιλίες, όπως Merlot, Cabernet, Syrah, Grenache. Στην Ελλάδα έχει γίνει γνωστός τα τελευταία 4 χρόνια, γεγονός μάλλον αστείο, αν όχι αδιανόητο, την ώρα που στο εξωτερικό η φήμη του έχει εξαπλωθεί εδώ και δύο δεκαετίες. «Μέχρι το 2002 δεν ήθελε να ακούσει κανείς στην Ελλάδα για γηγενείς ποικιλίες. Έκανα κρασί από Λιάτικο, μια εποχή που θεωρούνταν το χειρότερο σταφύλι της Κρήτης. Ήταν στη μόδα το Cabernet και το Syrah και πολλοί συνάδελφοι ξεπάτωναν τα παλιά αμπέλια για να φυτέψουν τέτοια σταφύλια. Γι’ αυτό η καλή μου παραγωγή διοχετευόταν (και συνεχίζει) στο εξωτερικό, όπου το Λιάτικο θεωρούνταν εξωτικό. Ένα καλό κρασί από τον νότο, την ώρα που ο βορράς είχε τη φήμη να δίνει τα εκλεκτά», λέει ο παραγωγός. Η ένδειξη «βιολογικό» δεν υπάρχει στις ετικέτες του, καθώς η λέξη δεν εξηγεί την εμπειρία και τη δουλειά που κάνει όλο τον χρόνο στα αμπέλια.
Δεν έχει κοινές απόψεις, δεν κάνει κοινά κρασιά. Είναι ο άνθρωπος που μετέφερε διεθνή γνώση στον μικρό τόπο καταγωγής του, δούλεψε παράλληλα με τη φύση χωρίς να τη βιάσει, διαχειρίστηκε το τερουάρ της Σητείας σαν να ήταν ήδη μεγάλο, «φτασμένο», και κατάφερε να αναδείξει κάτι σπάνιο. Ο Οικονόμου είναι ένας παραγωγός που αφήνει στο κρασί του ανεξίτηλο το χέρι του οινοποιού και παράλληλα δίνει τροφή για σκέψη σε ολόκληρο τον κλάδο. Σπάνια φωτογραφίζεται για περιοδικά και τον ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτό το πορτρέτο.
Οροπέδιο Ζήρου, Λασίθι, Τ/6974-433.986.