Ο γενικός ενθουσιασμός που επικρατεί στην κοινή γνώμη, αλλά και μεταξύ σχολιαστών-αναλυτών, για τη στάση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια κατά την προχθεσινή συνέντευξη Τύπου στην Αγκυρα ίσως να εκφράζει και ένα ελληνικό άχτι: ότι επί σειρά δεκαετιών ο Τούρκος «γαβγίζει» κι εμείς λουφάζουμε.
Οι λεγόμενοι υπερπατριώτες είναι συνήθως αυτοί που, με μια αβασάνιστη ευκολία, μιλούν επίμονα για μειοδότες. Δεν πρόκειται όμως για μια περιθωριακή μειοψηφία. Η πεποίθηση αυτή είναι πιο γενικευμένη.
Βεβαίως, ποτέ δεν είναι τόσο απλά και μονοδιάστατα τα πράγματα. Μάλιστα, τουρκικά μέσα και αναλυτές συχνά επικαλούνται το ίδιο για τη δική τους πλευρά, κυρίως ότι η Ελλάδα είναι με το μέρος των ισχυρών, ότι προστατεύεται από την Ευρώπη, ότι είναι προνομιούχα και ευνοημένη. Εν πολλοίς, έχουν δίκιο.
Το αξιοσημείωτο στην προχθεσινή, πρωτοφανή θα την έλεγα, διπλωματική αψιμαχία είναι ότι δόθηκε μπροστά στις κάμερες. Ηταν άραγε ένα αυθόρμητο ξέσπασμα εκ μέρους του κ. Δένδια; Ο ίδιος βεβαιώνει πως είχε οδηγία από τον πρωθυπουργό, εάν προκληθεί, να απαντήσει αναλόγως. Και το έκανε.
Αυτού του τύπου οι διάλογοι και οι αντεγκλήσεις (συχνά χωρίς καν την επίφαση της ευγένειας και της διατήρησης ορισμένων τύπων που επικρατούν on camera) συμβαίνουν πίσω από κλειστές πόρτες και μακριά από τα μάτια των δημοσιογράφων. Εδώ έγινε η εξαίρεση.
Ο κ. Τσαβούσογλου ήταν όντως προκλητικός και σε πολλά σημεία εκνευριστικός. Σημειολογικά έχει και κάτι ακόμα σημασία (σχολιάστηκε ήδη εξάλλου): προχθές, η Ελλάδα φάνηκε να λειτουργεί και ως εκπρόσωπος μιας Ευρώπης που στην Αγκυρα ταπεινώθηκε, μπροστά από τις κάμερες ξανά, στο πολυσυζητημένο sofagate.
Ας ξεπεζέψουμε, όμως, σιγά σιγά. Ολα αυτά είναι και λίγο για εσωτερική κατανάλωση, για τη μιντιακή (παρα)φιλολογία. Ενα ερώτημα λοιπόν είναι: εάν ο τρόπος με τον οποίο η ελληνική πλευρά όρθωσε το ανάστημά της θα έχει και συνέχεια, μακριά από τηλεοπτικές (και διαδικτυακές) κάμερες.
Οπως λένε άνθρωποι που γνωρίζουν εκ των έσω τα διπλωματικά παρασκήνια, «ο διάβολος, ως συνήθως, κρύβεται στις λεπτομέρειες» και «η πυγμή μετριέται σε πραγματική άσκηση εξουσίας και δεν εξαντλείται σε μια τηλεοπτική αντιπαράθεση».
Αυτό δεν είναι γκρίνια ούτε υπαινιγμός απέναντι στη στάση του κ. Δένδια. Το σχόλιο έχει να κάνει περισσότερο με την έξαρση των ελληνικού αισθήματος, το οποίο διογκώνεται και συρρικνώνεται από τη μία στιγμή στην άλλη: αγαλιάζουμε με τις εκρήξεις μας ή γονατίζουμε από μια κάμψη, σαν να μην υπάρχει ποτέ μέση οδός. Η μεγάλη μας, διαχρονική, κατάρα είναι ότι μας λείπουν η συνέχεια και η συνέπεια από τις προσπάθειές μας. Μας μένει μόνο το άχτι.
Καλώς αισθανόμαστε μια ηθική ικανοποίηση, αλλά η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Και είναι πολύ σύνθετη και περίπλοκη.