Εσφαλμένες εντυπώσεις
Εδώ και πολύ καιρό, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας υφίσταται υπό μορφή καταγγελτικής κριτικής τις δυσάρεστες συνέπειες της άγνοιας του κόσμου σχετικά με τον ρόλο και τις αρμοδιότητές της. Η άγνοια αυτή είναι, βέβαια, ώς ένα βαθμό κατανοητή· ούτως ή άλλως είναι σίγουρο ότι την ακριβή σημασία του θεσμού της ΠτΔ την αγνοούν και πολλά άτομα εντός της Βουλής, αν όχι τα περισσότερα. Σε κάθε περίπτωση, οι συχνές επιθέσεις κατά της Κατερίνας Σακελλαροπούλου είναι ενδεικτικές μιας εκτεταμένης παρανόησης, ανάμεικτης με μια μορφή οικειοποίησης. Ο κόσμος χαιρέτισε μεν την εκλογή της ως πρώτης γυναίκας ΠτΔ, αλλά, αδυνατώντας να αποβάλει τον βαθιά ριζωμένο σεξισμό του, αισθάνεται πως η ΠτΔ κατά κάποιον τρόπο τού ανήκει. Οτι είναι υποχρεωμένη να μεταμορφώνεται σε «μαμά του λαού» και να κάνει ακτιβισμό υπέρ των αιτημάτων όσων νιώθουν αδικημένοι και φωνάζουν δυνατά.
Εργαλειοποίηση θεσμών
Πριν από λίγους μήνες, η υπόθεση Κουφοντίνα οδήγησε τους υστερικούς και βαθιά νυχτωμένους οπαδούς του, μεταξύ πολλών άλλων παράλογων ενεργειών, και σ’ ένα οριακά κωμικό διάβημα στην ΠτΔ, ώστε «να μεσολαβήσει υπέρ του απεργού πείνας». Η καμπάνια, στην οποία πρωτοστάτησαν φαιδρές προσωπικότητες του δημόσιου λόγου που δεν κουράζονται ποτέ να σηκώνουν σημαίες ψεύτικων επαναστάσεων, ήταν μια ισχυρή ένδειξη του πονηρού τρόπου με τον οποίο πολλοί αντιλαμβάνονται τον θεσμό της Προεδρίας της Δημοκρατίας: σαν διαιτησία αλλά και ως εργαλείο έμμεσης πολιτικής επιρροής από το οποίο θα βγουν οπωσδήποτε ευνοημένοι. Αν η ΠτΔ δεν αναλάβει δράση υπέρ του αιτήματός τους, που είναι και το πιθανότερο, στιγματίζεται ως ανάλγητη και διεφθαρμένη, εξυπηρετώντας την παθολογική ανάγκη τους να πλήξουν έναν δημοκρατικό θεσμό. Στην απίθανη περίπτωση, που η ΠτΔ θα ανταποκριθεί θετικά, θα καμωθούν ότι ανέτρεψαν το σύστημα. Υπέροχο κόλπο.
Κακομαθημένα παιδιά
Οι διαμαρτυρίες και οι ύβρεις εις βάρος της Κατερίνας Σακελλαροπούλου με αφορμή τη φωτογραφία της μπροστά από τον φράχτη στον Εβρο, προερχόμενες κυρίως από την Αριστερά, εντάσσονται στο ίδιο πλαίσιο σύγχυσης, παρορμητισμού και χρησιμοθηρίας. Πώς τολμάει η ΠτΔ να προβαίνει σε ενέργειες που αντιβαίνουν στα φρονήματα των φωνακλάδων; Μήπως τελικά δεν είναι η δουλειά της να ασχολείται μαζί τους; Μήπως δεν την αφορά η συμπάθειά τους; Οι άνθρωποι που φαντασιώνονται εαυτούς ως ιδεατές ενσαρκώσεις του ηθικού πλεονεκτήματος και πιστεύουν ότι ορίζουν το κοινωνικώς επωφελές με πυξίδα τα συναισθήματά τους, θα ήθελαν πολύ η ΠτΔ να λειτουργεί ως θεσμικός ενισχυτής των like και των follow με τα οποία έχουν συνηθίσει να επιβεβαιώνουν την ορθότητα των απόψεών τους. Επίσης έχουν την ψευδαίσθηση πως αποτελούν τον ήλιο, το φως του οποίου επιζητεί κάθε άλλος πλανήτης. Οταν συνειδητοποιούν ότι κανένας πλανήτης δεν περιστρέφεται γύρω από αυτούς, γίνονται αδυσώπητα εκδικητικοί.
Ανοησία χωρίς σύνορα
Για πολλούς εκπροσώπους της Αριστεράς, κάποιοι εκ των οποίων αγνοούν την ιστορία του ίδιου του πολιτικού τους χώρου, τα σύνορα και οτιδήποτε υπενθυμίζει την παρουσία τους (ή, θεός φυλάξοι, την ισχυροποιεί όπως ένας φράχτης) αντιπροσωπεύουν τάχα κάτι αβάσταχτο και ανθρωπιστικά αποτρόπαιο. Τον διαχωρισμό των λαών, τον αποκλεισμό, την εγκατάλειψη, την εσωστρέφεια κι άλλες δυσάρεστες καταστάσεις που, φυσικά, δεν τους απασχολούν καθόλου όταν προκαλούνται από τα πολιτικά και ιστορικά τους είδωλα. Με έναν πολύ βολικό τρόπο, όμως, τους διαφεύγει ότι τα σύνορα αποτελούν δομικό στοιχείο της δημοκρατίας που απολαμβάνουν και επικαλούνται. Το δικαίωμά τους στην ελευθερία, ακόμη και στην ελευθερία να δυσανασχετούν με την ύπαρξη συνόρων, βασίζεται ακριβώς στην ύπαρξη των συνόρων αυτών. Οι νόμοι υπάρχουν και λειτουργούν χάρη στην οντότητα του οργανωμένου κράτους και το κράτος υφίσταται μόνο σε οριοθετημένο χωροταξικό πλαίσιο. Χωρίς το κράτος και τα σύνορά του δεν υπάρχουν δικαιώματα. Υπάρχει μόνο το δίκαιο του ισχυρού και η καλοσύνη των ξένων. Των ξένων με σύνορα.
Δογματικός ιδρυματισμός
Κάποιοι άλλοι «απογοητευμένοι από τη στάση» της ΠτΔ ισχυρίζονται ότι δεν έχουν πρόβλημα με τα σύνορα, αλλά με τον συμβολισμό της φωτογραφίας της μπροστά από τον φράχτη. Τι μπορεί να συμβολίζει αυτή η φωτογραφία όμως; Το μίσος για τους πρόσφυγες; Κάποια ακροδεξιά πολιτική συνωμοσία; Την αδιαλλαξία της αυστηρής Σακελλαροπούλου απέναντι στον γλυκό και συζητήσιμο γείτονα Ερντογάν; Ο ιδεολογικός ναρκισσισμός, δηλαδή η τάση των ανθρώπων να ερμηνεύουν τα φαινόμενα εκκινώντας από τη δογματική θέση και αισθητική τους (και συχνά χωρίς να απομακρύνονται καν από αυτές), οδηγεί σε εσφαλμένα συμπεράσματα, άσχετα από την πραγματικότητα. Η ΠτΔ δεν φωτογραφήθηκε μπροστά στον φράχτη επειδή οραματίζεται μια κλειστή χώρα που γυρνάει την πλάτη στους κατατρεγμένους της γης. Το έκανε επειδή η θέση της είναι να υποστηρίζει τη χώρα εκεί όπου είναι περισσότερο ευάλωτη. Οι ταραχές που ενορχήστρωσε ο Τούρκος πρόεδρος στον Εβρο είναι πολύ πρόσφατες για να παριστάνουμε ότι δεν τις εντοπίζουμε ανάμεσα στα συμφραζόμενα του φράχτη.
Τα αυτονόητα
Στις δηλώσεις της από τον Εβρο, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου μίλησε για ειρηνική συνύπαρξη, για σχέσεις καλής γειτονίας και για σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Στο τέλος, τάχθηκε κατά των απαράδεκτων διεκδικήσεων και των απειλών. Με λίγα λόγια, είπε τα αυτονόητα. Οποιοι ψάχνουν ακροδεξιά σχέδια και σκοτεινούς συμβολισμούς σκοντάφτουν στην πιο διάφανη, δημοκρατική κυριολεξία.