Το φετινό Νομπέλ Ιατρικής είχε τη δική του σημασία: οι Αμερικανοί Ντέιβιντ Τζούλιους και Αρντέμ Παταπουτιάν μοιράστηκαν το βραβείο για την ερευνητική τους εργασία επειδή αποκωδικοποίησαν τον τρόπο με τον οποίο το ανθρώπινο σώμα μετατρέπει τις αισθήσεις σε ηλεκτρικά μηνύματα μέσα στο νευρικό σύστημα. Χάρη στα ευρήματα των δύο επιστημόνων, ενδεχομένως να γίνουν άλματα στην αντιμετώπιση του πόνου.
Ως άσχετος, νόμιζα ότι στην εποχή μας τέτοιου τύπου ερωτήματα είχαν απαντηθεί, αλλά αποδεικνύεται ότι το πώς το ανθρώπινο σώμα «μεταφράζει» το ερέθισμα που δέχεται σε πόνο παρέμενε μυστήριο στους βιολόγους.
Η ειρωνεία είναι ότι δόθηκε ένα τέτοιο Νομπέλ που σχετίζεται με την αφή σε μια εποχή που το άγγιγμα, η επαφή, έχει ενοχοποιηθεί και, δυστυχώς, για βάσιμους λόγους. Αυτούς τους βάσιμους λόγους είναι που περιφρονούν και αμφισβητούν οι λογής λογής αρνητές.
Στην ουσία, απαρνούνται την επιστήμη. Αλλά η επιστήμη είναι ζωή. Και όπως και η ζωή, είναι γεμάτη αντιφάσεις, αποτυχίες και δυσάρεστες πτυχές.
Το προχθεσινό Νομπέλ Ιατρικής είναι μια υπενθύμιση: ότι η επιστήμη δεν είναι κάτι απρόσωπο και θολό, είναι οι άνθρωποί της και το υπέροχο μυαλό τους.
Ζούμε σε μια ευλογημένη εποχή κατά την οποία τόσο η επιστήμη όσο και η τεχνολογία ανοίγουν ορίζοντες προς την κατανόηση του κόσμου, της φύσης, του σύμπαντος, εντός και εκτός.
Πολλοί κάνουν λόγο για τον ρόλο της επιστήμης στην λεγόμενη απομάγευση του κόσμου που μας περιβάλλει και που περιέχουμε. Προσωπικά δεν βλέπω πουθενά κάτι τέτοιο, εκτός και αν θέλουν κάποιοι να ζούνε σε έναν κόσμο με νεράιδες και ξωτικά.
Αν κάποιος κοιτάξει λίγο πιο προσεκτικά, θα διαπιστώσει πως όσο περισσότερα ερωτήματα και ζητήματα θίγει η επιστήμη τόσο περισσότερο ο κόσμος μας μοιάζει πιο μυθιστορηματικός. Οι έρευνες που γίνονται στο CERN της Ελβετίας πάνω στη σωματιδιακή φυσική δείχνουν συνεχώς πόσο αλλόκοτες είναι οι ιδιότητες της ύλης.
Ολα συνδέονται στο βάθος, ακόμα και μέσα στο πλαίσιο ενός παιχνιδιού: το 1964 ο Αμερικανός φυσικός Γκέλμαν ονομάζει ορισμένα στοιχειώδη σωματίδια «κουάρκ», εμπνευσμένος από το αλλοπρόσαλλο «Νυχτέρι του Φίνεγκαν» του Τζέιμς Τζόις.
Το βλέπουμε όμως και σε όσα δεν γνωρίζει η επιστήμη: σαν συγγραφείς έργων επιστημονικής φαντασίας, οι επιστήμονες αποκαλούν τα αινιγματικά αόρατα υλικά που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του σύμπαντος «σκοτεινή ύλη» και «σκοτεινή ενέργεια». Οι λογοτέχνες έχουν πλούσιο υλικό να κλέβουν.
Από το αόρατο και ορατό σύμπαν έως το άγγιγμα, τον πόνο και την ευχαρίστηση της σάρκας, όλα τυλίγονται από ένα υπέροχο, όσο και τρομακτικό, μυστήριο. Τι άλλο να ζητήσει κάποιος από τη μία και μοναδική ζωή που του έτυχε σαν κλήρος μέσα από το πηγάδι της ανυπαρξίας;