Ο ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ ΩΣ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ: [Η ομιλία του Αγγελου Σικελιανού με τίτλο «Η Δελφική Ιδέα» δόθηκε στον κατάμεστο «Παρνασσό» και άρχισε να δημοσιεύεται στην «Καθημερινή», από την επομένη 16 έως και τις 20 Δεκεμβρίου 1936. Είχε «οργανωθεί» από τις Νίνα Αραβαντινού, Αικ. Ηλιάδου, Μαρ. Καλογερίκου, Αικατ. Κοτζιά, Ειρ. Νικολούδη, Ναυσ. Παλαμά (κόρη του ποιητή και ερωτευμένη με τον Σικελιανό), Κούλα Πράτσικα, Αννα Τριανταφυλλίδου και Αγγελική Χατζημιχάλη. Ακολουθούν αποσπάσματα.] « (…) Είναι λοιπόν πολλά, πάρα πολλά, τα χρόνια, που παιδί σχεδόν, ξεκίνησα μεσ’ απ’ το πατρικό μου σπίτι, προς αναγνώριση της γύραθέ ελληνικής ζωής. Εξεκίνησα εκείθε, με το αίτημα της Ενότητας. Εξεκίνησα εκείθε, με το αίτημα του Ρυθμού. Και το αίτημα αυτό της Ενότητας και το αίτημα αυτό του Ρυθμού είταν, φαίνεται, τόσο πηγαία και ισχυρά βαθιά μου, ώστε από τότε, σε επαφή ή σε σύγκρουση με την τριγύρα μου ελληνική πραγματικότητα, ν’ ανακινούνε μέσα μου μια αδιάκοπη, μια πύρινη διαλεκτική, όπου από τότε ρέει μερόνυχτα στις φλέβες μου και που ασφαλώς δεν είπε σε κανένα ως σήμερα, την τελευταία της λέξη. (Διαλεκτική που) μου διαπίστωνεν ακλόνητα, πως από άποψη πνευματική κ’ ιδεολογική κυρίως, είμαστε τότε ακόμα, ένα έθνος “εν διασπορά”. (…) Και η κυριώτερη αιτία (…) ήταν αυτό το γεγονός της ξαφνικής ροπής μας, έπειτ’ απ’ τη σκοτεινή δουλεία τόσων αιώνων, προς τις σφύζουσες από ζωή, (αλλά ακόμα αναφομοίωτες για μας) εστίες του Δυτικού πολιτισμού. Ιστορική αιτία, που εκτροχιάζοντάς μας χρονολογικά από δυο μεριές, μας εστερούσε, από την άποψη προ πάντων της πνευματικής ενότητας, την κύρια βάση που χρειάζεται ένα έθνος, κάθε έθνος, κατ’ αναλογία προς τις ίδιες υποχρεώσεις που του θέτει η ιστορία του, για να στήνει κάθε τόσο, πιο απλό και πιο μεγάλο το άγαλμά του: τ η ν Ι δ έ α. Μια ιδέα, μες στην οποία να συγκεντρώνει το ουσιώδες του εαυτού του και να ανάγεται σε κείνη, για ν’ αντλήσει από τα βάθη της, με πίστη και γαλήνη, νέαν έμπνευση και νέο προορισμό. (…)».
80 χρόνια πριν… 16-ΧΙΙ-1936
1' 36" χρόνος ανάγνωσης
