Πολλοί συμπατριώτες μας, με διεθνή καριέρα αξιώσεων στον τομέα τους, έχουν πάρει συνειδητά την απόφαση να μην επαναπατριστούν επαγγελματικά. Η Ελλάδα γίνεται χώρα καλοκαιρινών διακοπών και η ζωή περνάει ήρεμα, καλοπληρωμένα (ίσως και λίγο πληκτικά) στο οργανωμένο εργασιακό περιβάλλον και στην εύρυθμη καθημερινότητα του εξωτερικού. Υπάρχουν και κάποιοι άλλοι, βέβαια, που ρισκάρουν να επιστρέψουν, όχι μόνον από κάποιο είδος ακαταμάχητης νοσταλγίας αλλά και από την υποδόρια υποχρέωση να βοηθήσουν τον τόπο τους, με κίνδυνο να προσκρούσουν στις αμείλικτες ελληνικές παθογένειες. Ο Χρήστος Μεγάλου άφησε δύο φορές τη σιγουριά του στάτους της διεθνούς καριέρας για να γυρίσει πίσω.
Το 2013 εν μέσω οικονομικής κρίσης ήλθε από την Credit Suisse για να αναλάβει διευθύνων σύμβουλος στη Eurobank, με επιτυχημένη θητεία που τελείωσε οικειοθελώς το 2015 με την αλλαγή της πολιτικής κατάστασης. Το 2017, ήλθε από το Λονδίνο για να πάρει το τιμόνι της δοκιμαζόμενης Πειραιώς, τον «μεγάλο ασθενή» των τεσσάρων ελληνικών συστημικών τραπεζών, όπως αποκαλούσαν τότε την τράπεζα. Τέσσερα χρόνια μετά, η εξυγίανση έχει προχωρήσει με τόσο ταχείς ρυθμούς, που επιβραβεύθηκε ηχηρά με την εμπιστοσύνη των επενδυτών κατά την πρόσφατη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ύψους 1,4 δισ. ευρώ. Η τράπεζα βλέπει πλέον την «επόμενη μέρα» με μεγάλη αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία.
Ωστόσο –όπως επισημαίνει ο ίδιος ο Χρήστος Μεγάλου– στις πρώτες κιόλας κουβέντες στο γεύμα με την «Κ», το στοίχημα είναι να συμβάλει η Πειραιώς τώρα στη συνολική ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας, «σε μια συγκυρία που όλες οι δυνάμεις πρέπει να ενωθούν ώστε να αξιοποιηθούν στον μέγιστο βαθμό τα χρήματα που θα έρθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, με στόχο την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου της χώρας, προς ένα βιώσιμο μοντέλο». Ανθρωπος προσηνής και αυθόρμητος, μας περίμενε με τον φωτογράφο Νίκο Κοκκαλιά στην είσοδο του γραφείου του. Για να φτάσει κανείς ώς εκεί, περνάει έναν διάδρομο γεμάτο έργα τέχνης από τη συλλογή της τράπεζας, ανάμεσα στα οποία και ένα από τα ολοστρόγγυλα εντυπωσιακά γλυπτά του Φερνάντο Μποτέρο. Η συζήτησή μας τελικά έγινε με φόντο μια ωραία παραλία με γαλάζια νερά της Μαρίας Φιλοπούλου.
Και ξεκίνησε από τους λόγους που τον παρακίνησαν να αναλάβει μια θέση που για πολλούς εθεωρείτο «ηλεκτρική καρέκλα» το 2017: «Δέχθηκα την ίδια ερώτηση από τις δύο κόρες μου εκείνη την περίοδο. Δεν είναι μόνο ότι ποτέ στη ζωή μου δεν φοβήθηκα τις προκλήσεις, αλλά ότι αισθάνθηκα πως αν έχεις τη δυνατότητα να βοηθήσεις τη χώρα σου σε μια κρίσιμη στιγμή, οφείλεις να το κάνεις. Δεν είναι κάτι που προκύπτει κάθε μέρα, ένα τόσο σοβαρό κάλεσμα στο οποίο πρέπει να ανταποκριθείς. Πίστευα τότε και τώρα ότι αν εργάζεται κανείς σκληρά, έχει στόχο και σχέδιο, τότε υπάρχουν και πολλές πιθανότητες στο τέλος να τα καταφέρει».
«Αλλωστε γεννήθηκα σε μια οικογένεια που δεν είχε καμιά σχέση με το επιχειρείν ούτε με τα τραπεζικά. Δεν διέθετα αυτό που ονομάζουμε οικογενειακό δίχτυ ασφαλείας ούτε διασυνδέσεις. Τελείωσα το Δημόσιο Γυμνάσιο της Αγίας Παρασκευής, σπούδασα σε ελληνικό πανεπιστήμιο και έκανα μεταπτυχιακά στο εξωτερικό. Ο,τι κατάφερα στη ζωή μου έγινε μέσα από την εργατικότητα, τον σχεδιασμό και καλές επιλογές. Από την άλλη, και οι δύο γονείς μου ήταν άνθρωποι δυναμικοί και με μεγάλη αγάπη για την πατρίδα», συμπληρώνει. «Ο πατέρας μου ήταν από τους πρώτους Ελληνες αεροπόρους, εκείνη τη φουρνιά που έφυγε από το Πυροβολικό και άλλα Σώματα και έφτιαξε την Πολεμική Αεροπορία. Η μητέρα μου, διευθύνουσα στο Παίδων, και μάλιστα είχε πάρει μέρος ως υπολοχαγός Υγειονομικού στον πόλεμο της Κορέας. Το να είσαι πειθαρχημένος, να προσφέρεις και να μη φοβάσαι τις ευθύνες ήταν στον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσα».
«Οταν λοιπόν με αγάπη και έγνοια ρώτησαν οι κόρες μου Ελενα και Στέλλα –που έχουν και οι δύο καλές δουλειές στο Λονδίνο σε πεδία πολύ ανταγωνιστικά– γιατί γυρίζω, τους απάντησα πως ο στόχος είναι μια μέρα να γίνει η Ελλάδα η χώρα που θα καταφέρει να φέρει πίσω όλα εκείνα τα αξιόλογα μυαλά που αναζήτησαν αξιοκρατικά εργασία και καταξίωση στο εξωτερικό. Πιστεύω ότι η παρούσα κυβέρνηση δημιουργεί το πλαίσιο όχι μόνον για το πολύ σοβαρό αυτό ζήτημα, αλλά γενικότερα, ώστε η ελληνική οικονομία να ξεπεράσει όλα τα προβλήματα του παρελθόντος και να γνωρίσει τα επόμενα χρόνια την ανάπτυξη που προβλέπουν πολλοί και που αντιστοιχεί στη δυναμική της».
«Θεωρώ μάλιστα ότι το παράδειγμα για το πώς βγήκε η Τράπεζα Πειραιώς από μια δυσχερή θέση αποδεικνύει ακριβώς τι μπορούμε συνολικά ως χώρα να επιτύχουμε στο άμεσο μέλλον με συλλογική εργασία. Το ότι καταφέραμε να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας, μέσα από τη συστηματική υλοποίηση των δεσμεύσεων ενός στρατηγικού σχεδίου που είχαμε παρουσιάσει το 2017, είναι για μένα το μεγαλύτερο όφελος. Ετσι θα μπορέσουμε να επιτελέσουμε καλύτερα τον ρόλο μας ως τράπεζας, να αιμοδοτούμε την εθνική οικονομία και το επιχειρείν».
Κάθε τόσο κάναμε μια μικρή παύση για να τσιμπολογήσουμε. Από τα παράθυρα φαίνονταν τα απέναντι κτίρια της οδού Αμερικής, η οθόνη που έδειχνε τις τιμές των μετοχών και τις οικονομικές ειδήσεις παρέμενε σβηστή και έτσι επικρατούσε η εικόνα της παραλίας στον πίνακα που είχαμε δίπλα μας. Σκέφτηκα ότι το έργο της Φιλοπούλου ήταν το ιδανικό έργο για το γραφείο ενός ανθρώπου που δεν σταματά να εργάζεται.
Πάντα υπάρχουν επιλογές, ακόμη και στη χειρότερη κατάσταση
Ο Χρήστος Μεγάλου θεωρεί «μεγάλο σχολείο» το Σίτι του Λονδίνου, στο οποίο εργάστηκε για σειράν ετών. Τι έμαθε εκεί; «Να αντιμετωπίζω όλες τις προκλήσεις με ψυχραιμία και να παίρνω γρήγορα αποφάσεις, και να εστιάζω την ενέργειά μου στα πράγματα που μπορούν να αλλάξουν και όχι σε εκείνα που δεν έχει νόημα. Νομίζω ότι αυτό που μου έχει μείνει από εκείνη την περίοδο είναι: “You are only as good as your last deal” (αξίζεις τόσο όσο η τελευταία συμφωνία που έκλεισες). Κοινώς επαναξιολογείσαι συνεχώς».
Το λεπτομερές πλάνο «Agenda 2020», που είχε εκπονήσει το 2017 για την Πειραιώς και υλοποιήθηκε ένα έτος νωρίτερα από τα προβλεπόμενα, έφερε μεταξύ άλλων κεφαλαιακή ενίσχυση με έκδοση ομολόγων, την πρώτη από ελληνική τράπεζα ύστερα από μία δεκαετία και τη συμφωνία με την Intrum (από τους μεγαλύτερους παίκτες παγκοσμίως) για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων της τράπεζας, άλλη μια πρωτιά για τα ελληνικά δεδομένα.
Ακολούθησαν οι πωλήσεις κόκκινων δανείων και η συμφωνία με τη Euronet (παγκόσμιος ηγέτης στις υπηρεσίες πληρωμών) για την εξαγορά του τομέα αποδοχής καρτών, που άνοιξε τον δρόμο για παρόμοιες συμφωνίες στην ελληνική τραπεζική αγορά. Ολα αυτά οδήγησαν στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και, όπως επισημαίνει και ο ίδιος, υπήρξε η μεγαλύτερη των τελευταίων ετών σε ευρωπαϊκό επίπεδο μετά της ισπανικής Santander το 2017. «Ανοίξατε σαμπάνιες εκείνο το βράδυ;» τον ρώτησα. «Οχι. Πήγα σπίτι μου και κοιμήθηκα ήσυχος», μου απάντησε.
Και ύστερα συμπλήρωσε: «Η προσπάθεια που έγινε ήταν ομαδική και χαίρομαι γιατί, όταν ανέλαβα την τράπεζα το 2017, εμπλούτισα την πρώτη γραμμή με γυναίκες και άνδρες σαραντάρηδες που ήδη εργάζονταν στην Πειραιώς και αναβαθμίστηκαν, είτε τους έφερα από την αγορά και το εξωτερικό. Και αυτή την ομαδική επιτυχία παίρνουμε μαζί μας στην επόμενη μέρα, διότι πλέον οι επιτυχίες στο επιχειρείν είναι ομαδικό παιχνίδι. Οι αξιόλογοι πρέπει να έχουν ευκαιρίες. Η Ελλάδα πάσχει σε αυτό και οι νέοι εξωθούνται στο εξωτερικό». Και τι θα συμβούλευε ένα παιδί που μόλις τελείωσε το πανεπιστήμιο στην πατρίδα μας και βιώνει την αβεβαιότητα;
«Θα προσπαθούσα να του εμφυσήσω πίστη στον εαυτό του. Θυμάμαι την πρώτη φορά που ονειρεύτηκα να εργαστώ σε μια μεγάλη εταιρεία. Πήγα στη συνέντευξη και με απέρριψαν. Μου στοίχισε πολύ, αλλά με πείσμωσε ακόμα περισσότερο. Επειτα από λίγο καιρό βρήκα μια άλλη θέση από την οποία ξεκίνησε η καριέρα μου. Πάντα υπάρχουν ευκαιρίες και επιλογές, ακόμη και στη χειρότερη κατάσταση. Αυτά λέω και στους αποφοίτους που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Project Future της Τράπεζας Πειραιώς, που συνδέει την τριτοβάθμια εκπαίδευση με την αγορά εργασίας».
Το νέο μοντέλο
«Νομοτελειακά κινούμαστε στις ράγες της ψηφιακής εποχής και αλλάζουν τα δεδομένα είτε για τη διοίκηση μιας τράπεζας, είτε για τους εργαζομένους είτε για τους πελάτες και την κοινωνία. Οι αλλαγές θα βελτιώσουν τη ζωή μας και τον τρόπο που δουλεύουμε δίχως να υποκαταστήσουν τον ανθρώπινο παράγοντα. Η τραπεζική λειτουργία στηρίζεται στην πίστη και αυτό που μετράει πάνω από όλα είναι οι ανθρώπινες σχέσεις. Η νέα εποχή για τις τράπεζες φέρνει έγνοια για το περιβάλλον, διαφάνεια σε όλες τις συναλλαγές και καλές πρακτικές διοίκησης και διακυβέρνησης. Είμαι απόλυτα σίγουρος ότι η χώρα μας έχει το ανθρώπινο δυναμικό και την ευελιξία να προσαρμοστεί και να διακριθεί σε αυτούς τους τομείς. Δείτε πόσο καλά οργανώθηκε η εκστρατεία του εμβολιασμού, με πολίτες που έτριβαν τα μάτια τους για την αντιμετώπιση και την αποτελεσματικότητα. Είναι στο χέρι μας να πετύχουμε».
H συνάντηση
Παρότι έχουν ανοίξει τα εστιατόρια, αποφασίσαμε με τον Χρήστο Μεγάλου να κάνουμε το γεύμα στο γραφείο επί της οδού Αμερικής για λόγους ησυχίας. Προηγήθηκαν τα απαραίτητα rapid tests βεβαίως. Το μενού είχε έναν ωραιότατο καπνιστό σολομό και μια πλούσια σαλάτα με αντράκλα. Η βινεγκρέτ ήταν όσο γλυκιά και όξινη έπρεπε. Ηπιαμε αναψυκτικά και φάγαμε φρούτα. Στο τέλος ο κ. Μεγάλου ήπιε δύο απανωτούς εσπρέσο και ξαναρίχτηκε στη δουλειά. Πριν φύγω, μου έδειξε τις οικογενειακές φωτογραφίες. Εκτός από τις δύο θυγατέρες, η αγαπημένη του σύζυγος Ρουμπίνη: «Δυναμική και αυτόνομη, με στήριξε σε όλες τις αποφάσεις μου», είπε πριν με ξεπροβοδίσει.
