«Νιώθω ευλογημένη», λέει με έμφαση η Κάτια Δανδουλάκη στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής. Η ίδια αναφέρεται στην καριέρα της, «στη δουλειά που μου αρέσει, που με διαλέγουν και τη διαλέγω και έχουμε μια σχέση που κρατάει πολλά χρόνια».
Επικοινωνούμε σε μια χρονική στιγμή όπου η σημαντική ηθοποιός του θεάτρου, της τηλεόρασης και του κινηματογράφου πρωταγωνιστεί σε μία από τις πιο πολυσυζητημένες τηλεοπτικές σειρές της φετινής σεζόν, τους «Πανθέους».
Αφού πέρασαν 47 χρόνια από τότε που παρουσιάστηκε με επιτυχία για πρώτη φορά στη μικρή οθόνη (1977-1979), το βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών μυθιστόρημα «Οι Πανθέοι» του Τάσου Αθανασιάδη μεταφέρεται ξανά στην τηλεόραση μέσα από μία σύγχρονη παραγωγή υψηλών προδιαγραφών, σε σκηνοθεσία Σπύρου Μιχαλόπουλου. Η ιστορία ακολουθεί τη μεγαλοαστική οικογένεια των Πανθέων στις αρχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η υπόθεση ξεκινά το 1939, όταν τα ετερόκλητα μέλη της συγκεντρώνονται στο αρχοντικό τους στην Κηφισιά, για να βρεθούν δίπλα στον ετοιμοθάνατο πατριάρχη, Βλάση Πανθέο (Γιώργος Κωνσταντίνου). Ο θάνατός του, όμως, θα «ξεσκεπάσει» ένα μυστικό που κανένας δεν φανταζόταν και θα προκαλέσει σοκ και αναστάτωση στα παιδιά του.
Οι αξίες της Χρυσοστόμης
Η κα. Δανδουλάκη, που στην εκδοχή του 1977 υποδύθηκε τη Μάρμω, την κατά πολλά χρόνια νεότερη σύζυγο του γιου του Βλάση, Ανδρέα, στην καινούργια μεταφορά ενσαρκώνει μία από τις κόρες του εκλιπόντος, τη Χρυσοστόμη. «Η Χρυσοστόμη του σήμερα είναι διαφορετική από την Χρυσοστόμη του ‘77. Είναι μία πιο δυναμική γυναίκα που αναλαμβάνει την θέση του πατέρα που έφυγε με την μεγάλη ευθύνη να κρατήσει ενωμένη όλη την οικογένεια. Ο ρόλος της Χρυσοστόμης στην σημερινή της εκδοχή, είναι πολύ σημαντικός γιατί κρατάει τις λεπτές ισορροπίες μέσα σε μια πολυτάραχη εποχή που επηρεάζει την ζωή όλων των μελών της μεγάλης οικογένειας των Πανθέων».
Πιστεύω ότι όλα όσα έκανα έγιναν με μεγάλη αγάπη για το αποτέλεσμα. Οπότε μου συγχωρέθηκε και η «αμαρτία» της αποτυχίας.
Τη ρωτάω τι είναι εκείνο που τη γοητεύει στον ρόλο. «Οι σταθερές αξίες της Χρυσοστόμης, η λατρεία και η αφοσίωση στην οικογένεια, στους δεσμούς, στην ένωση των αγαπημένων μελών, στην εντιμότητα. Στην εποχή της, ήταν μια γυναίκα που είχε το θάρρος της γνώμης της, χωρίς να υπολογίζει καθόλου τι θα πει ο ένας και ο άλλος», προσθέτει τονίζοντας ότι αυτό είναι και ένα μεγάλο δικό της χαρακτηριστικό. «Εχω το θάρρος να τολμήσω κάτι, χωρίς να με νοιάξει εάν θα αρέσει ή δεν θα αρέσει, θα σοκάρει ή δεν θα σοκάρει. Ποτέ δεν με απασχόλησε, γιατί πιστεύω ότι όλα όσα έκανα έγιναν με μεγάλη αγάπη για το αποτέλεσμα. Οπότε μου συγχωρέθηκε και η “αμαρτία” της αποτυχίας».
Η σύγκριση
Η συζήτησή μας πηγαίνει στη σύγκριση που γίνεται μεταξύ της παλιάς και της νέας σειράς, καθώς από τα πρώτα κιόλας επεισόδια τα σχόλια των θεατών ήταν πολλά. Σύμφωνα με την κα Δανδουλάκη, η δημιουργική ομάδα από τον παραγωγό Γιάννη Καραγιάννη και τον σκηνοθέτη Σπύρο Μιχαλόπουλο, μαζί με τους σεναριογράφους και τη σύμφωνη γνώμη της Μαρίας Αθανασιάδου (συζύγου του συγγραφέα Τάσου Αθανασιάδη που “έφυγε”), αποφάσισε μετά από πολλή σκέψη ότι πρέπει να δει τους “Πανθέους” με τη ματιά του σήμερα. Αυτό αυτόματα δίνει μια άλλη χροιά».
Είναι άδικη η σύγκριση, αλλά αναπόφευκτη και ανθρώπινη. Την κάνουν χωρίς να το θέλουν αυτοί που είχαν απολαύσει τη σειρά παλιά σε μια κομβική στιγμή της τηλεόρασης. Η τωρινή οπτική έχει μια άλλη γοητεία.
Επομένως, η προσέγγιση των ρόλων στο δεδομένο πρότζεκτ δεν μοιάζει καθόλου με αυτή των «Πανθέων» του παρελθόντος. «Είναι άδικη η σύγκριση, αλλά αναπόφευκτη και ανθρώπινη. Την κάνουν χωρίς να το θέλουν, αυτοί που είχαν απολαύσει τη σειρά παλιά σε μια κομβική στιγμή της τηλεόρασης. Η τωρινή οπτική έχει μια άλλη γοητεία. Για μένα προσωπικά, η πρόταση που μου έγινε για την Χρυσοστόμη και για την συμμετοχή μου με γεμίζει συγκίνηση και ευγνωμοσύνη».
Μιλάει με αγάπη για τη Μελία Κράιλινγκ, τη Μάρμω της τωρινής σειράς, λέγοντας ότι την αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή. «Είναι ένα πλάσμα με τόση ευγένεια, καλλιέργεια και ουσία».
«Η ελληνική μυθοπλασία είναι απύθμενη»
Η πορεία της ηθοποιού στο θέατρο, στον κινηματογράφο αλλά και στην τηλεόραση υπήρξε επιτυχημένη και λαμπερή. Οσον αφορά την τηλεόραση, σημειώνουμε ενδεικτικά κάποιες από τις σειρές ορόσημα στις οποίες πρωταγωνίστησε: «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» (1975-1976), που βασίζονταν στο ομότιτλο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, «Οι Πανθέοι», «Η Δασκάλα με τα Χρυσά μάτια» (1979) και «Χατζημανουήλ» (1984). Τη δεκαετία του 1990, πρωταγωνίστησε στη «Λάμψη» του Νίκου Φώσκολου, το 1999 στην τηλεοπτική μεταφορά του βιβλίου «Υστερα Ηρθαν οι Μέλισσες» και ακολούθησαν ρόλοι σε σειρές από τις «Λένη», «Η ζωή της άλλης», μέχρι τις «Βέρα στο Δεξί», «Αγριες Μέλισσες» και πολλές άλλες.
Ημουν πολύ τυχερή διότι έχω κάνει τηλεόραση από το ξεκίνημά της μεχρι τις μέρες μας χωρίς καμία διακοπή. Οπότε εκ των πραγμάτων, είμαι μάρτυρας της ιστορικής διαδρομής της.
«Ημουν πολύ τυχερή διότι έχω κάνει τηλεόραση από το ξεκίνημά της μεχρι τις μέρες μας χωρίς καμία διακοπή. Οπότε εκ των πραγμάτων, είμαι μάρτυρας της ιστορικής διαδρομής της. Στη συνέχεια κουβεντιάζουμε για την «άνθηση» της ελληνικής μυθοπλασίας τα τελευταία τέσσερα χρόνια. «Χαίρομαι πολύ γι αυτό. Είναι πολύ σημαντικό». Γιατί η ελληνική μυθοπλασία είναι απύθμενη, μας προσφέρει μεγάλους θησαυρούς και έχουμε σπουδαίους συγγραφείς. Αλλά και οι σύγχρονες σειρές έχουν δώσει δείγματα με μεγάλο καλλιτεχνικό ενδιαφέρον».
Η ίδια είναι πάντα αισιόδοξη για την ελληνική τηλεόραση, επισημαίνει και κάποια ελαττώματα. «Μας λείπει η οργάνωση, είμαστε πολύ βιαστικοί. Αλλά είμαι σίγουρη πως σιγά σιγά όλα μπαίνουν σε έναν δρόμο πολύ φωτεινό».
Η κα. Δανδουλάκη λέει ότι είναι πολύ χαρούμενη που βλέπει τόσες νέες, προσεγμένες σειρές. «Τώρα ποιες θα πάνε καλά, ποιες άσχημα… πάντα ήταν μια ρώσικη ρουλέτα το πού θα καθίσει η επιτυχία». Από την άλλη, στενοχωριέται γι’ αυτό που συμβαίνει στα τηλεοπτικά κανάλια με τις νέες παραγωγές. «Θέλεις να παρακολουθήσεις άλλες σειρές και δεν μπορείς. Αποφασίζουν να προβάλουν όσες είναι ενδιαφέρουσες, την ίδια ώρα, στις 9 το βράδυ. Είναι κρίμα να μην μπορεί να δει ο θεατής όλες τις σειρές αλλά αυτό δεν μπορώ να το κρίνω εγώ, αφορά τους τηλεοπτικούς σταθμούς».
«Εχουμε χάσει τελείως τις επαφές μας»
Παράλληλα με την τηλεοπτική επιστροφή της στους «Πανθέους», η ηθοποιός κάνει εντατικές πρόβες, καθώς η πρεμιέρα της παράστασης «Διάλεξε τον θάνατό σου αγάπη μου» σε διασκευή και σκηνοθεσία Θανάση Παπαθανασίου και Μιχάλη Ρέππα πλησιάζει. Μετά από μια επιτυχημένη πρώτη χρονιά, το ανατρεπτικό νουάρ έργο του Ρομπέρ Τομά ανεβαίνει για δεύτερη σεζόν στο Θέατρο Κάτια Δανδουλάκη.
Υποδύεται την πλούσια κληρονόμο Φρανσουάζ που ζει στη βίλα της μαζί με τον νεότερό σύζυγό της Πωλ και την αφοσιωμένη οικονόμο της, Αντέλ. Τα χρέη του Πολ στα χαρτιά και η πίεση που ασκεί στη Φρανσουάζ για την αποπληρωμή τους κορυφώνουν ακραία την ένταση και την τριβή στη σχέση του ζευγαριού. Οι νυχτερινοί θόρυβοι και τα ίχνη μιας παρουσίας ταράζουν ξαφνικά την ηρεμία της βίλας. Κανείς δεν γνωρίζει ποιος είναι φίλος, ποιος εχθρός, ποιος ο δολοφόνος και ποιο το αθώο θύμα.
«Πρόκειται για μια υπέροχη αστυνομική κωμωδία, μια πικάντικη διασκευή, με έναν καταπληκτικό θίασο. Είμαι σίγουρη ότι κανένας δεν θα φύγει χωρίς να ξαφνιαστεί, έχοντας διασκεδάσει τόσο πολύ. Το κοινό βρίσκει στην τελευταία φράση του έργου ποιος έχει κάνει το κακό», αναφέρει.
Ο καθένας τρέχει να προλάβει την καθημερινότητά και να ανταπεξέλθει – αλλά χάσαμε την χαρά της.
Υπάρχει όμως καθόλου προσωπικός χρόνος για εκείνη, με τις ατελείωτες ώρες που βρίσκεται σε πρόβες, παραστάσεις και γυρίσματα; Τι είναι αυτό που της λείπει; «Δεν μπορώ να χαρώ την παρέα όπως τη χαιρόμουν μετά την παράσταση 20 χρόνια πριν. Με το που μπήκε το 2000, ξαφνικά σιγά σιγά άρχισε να αλλάζει η αίσθηση του χρόνου. Στο γύρισμα ακουγόταν πιο συχνά το “πιο γρήγορα, πιο γρήγορα, πρέπει να τελειώσουμε μια συγκεκριμένη ώρα, να βγάλουμε αυτές τις σκηνές”». Αυτό ήταν κάτι που, όπως αναφέρει, δεν είχε ακούσει ποτέ πριν. «Εκανα και καθημερινές και εβδομαδιαίες σειρές από το 1970, οπότε μπορώ να πω με το χέρι στην καρδιά ότι κουραζόμασταν αλλά δε είχαμε το άγχος του χρόνου και της πίεσης όπως σήμερα. Κάναμε 8 ώρες γύρισμα, πρόβες στο θέατρο, ήμασταν όλοι οι ηθοποιοί παρόντες όλες αυτές τις ώρες. Αλλά αισθανόμασταν την χαρά της δουλειάς».
Η κα. Δανδουλάκη θεωρεί καλό το ότι σήμερα υπάρχει «μια πανσπερμία δημιουργικότητας, πολύπλευρης θεματικής στα θέατρα, θεατράκια μικρά και μεγάλα όλων των ειδών», γεγονός που προσφέρει και περισσότερες δυνατότητες απασχόλησης στους καλλιτέχνες, ιδιαίτερα στις συνθήκες του σήμερα που κάποιος ίσως πρέπει να κάνει τρεις δουλειές για να μπορέσει να ζήσει.
Ποιο είναι όμως τελικά το τίμημα της συνεχούς και πολύωρης εργασίας στον χώρο; «Η απόλυτη απομόνωση, έχουμε χάσει τελείως την επαφή μεταξύ μας. Ωστόσο είμαστε ευγνώμονες που δουλεύουμε. Ξέρετε κάτι, αυτό που με στενοχωρεί βαθιά είναι ότι έχουμε χάσει την επαφή, τους φίλους μας, την παρέα μας, τα γέλια μας. Ζούμε μια άλλη εποχή. Ο καθένας τρέχει να προλάβει την καθημερινότητά και να ανταπεξέλθει – αλλά χάσαμε την χαρά της. Νιώθω σαν να έσβησαν ξαφνικά οι επαφές από το κινητό μας. Χάσαμε τους ανθρώπους μας. Κι αυτό που ελπίζω και εύχομαι με όλη μου την καρδιά είναι να μπορέσουμε να ξαναζήσουμε την αγκαλιά».
______________________________________________________
Info
Οι Πανθέοι
Συντελεστές:
Σενάριο: Γιάννα Κανελλοπούλου, Αγγελος Χασάπογλου
Σύμβουλος Σεναρίου: Σπηλιόπουλος Χ.Β.
Σκηνοθεσία: Σπύρος Μιχαλόπουλος
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Διονύσης Λαμπίρης, Αντώνης Κουνέλας
Ενδυματολόγος: Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Σκηνογράφος: Αντώνης Χαλκιάς
Πρωταγωνιστούν οι: Κάτια Δανδουλάκη, Αιμίλιος Χειλάκης, Μελία Κράιλινγκ, Μιχάλης Σαράντης, Νίκος Χατζόπουλος, Θανάσης Κουρλαμπάς, Μαρία Καλλιμάνη, Πηνελόπη Πιτσούλη, Κόρα Καρβούνη, Σπύρος Σταμούλης, Μιχάλης Συριόπουλος, Eλενα Τοπαλίδου, Αθηνά Μαξίμου κ.ά.
Δευτέρα με Πέμπτη στις 21.00 στον ΣΚΑΪ
Διάλεξε τον θάνατό σου αγάπη μου
Συντελεστές:
Διασκευή/Σκηνοθεσία: Θανάσης Παπαθανασίου – Μιχάλης Ρέππας
Σκηνικά: Αθανασία Σμαραγδή
Κοστούμια: Εβελιν Σιούπη
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Πρωταγωνιστούν: Κάτια Δανδουλάκη, Κοραλία Καράντη, Αννα-Μαρία Παπαχαραλάμπους, Γιώργος Γεροντιδάκης και ο Πάνος Σταθακόπουλος
Από 13 Οκτωβρίου 2023 στο Θέατρο Κάτια Δανδουλάκη (Αγίου Μελετίου 61)