Οι πορείες των γυναικών που θα διαβάσετε σε αυτή την έκδοση έχουν, στην πλειονότητά τους, έναν κοινό παρονομαστή: σκληρή δουλειά, επιμονή, υπερβάσεις και μάχες με ιδιαίτερα ανθεκτικές, βαθιά ριζωμένες στην κοινωνική συνείδηση πεποιθήσεις. Αναμενόμενο. Ο ανδροκρατούμενος κόσμος μας δεν δέχεται εύκολα μια ηγέτιδα· στην πολιτική, στην κοινωνία, στην οικονομία. Σχεδόν κάθε γυναίκα που εξελίσσεται επαγγελματικά και στοχεύει στην κορυφή θα αισθανθεί κάποια στιγμή πάνω από το κεφάλι της μια «γυάλινη οροφή», την οποία πρέπει να προσπαθήσει να σπάσει για να συνεχίσει να ανεβαίνει. Δεν είναι η έλλειψη προσόντων που ίσως την κρατήσει στάσιμη και μακριά από τα κέντρα λήψης των αποφάσεων, αλλά, κυρίως, τα έμφυλα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις· η επικρατούσα κουλτούρα.
Δεν το αναφέρουν ως παράπονο οι εκατό και πλέον κυρίες –εκπρόσωποι μεγάλων επιχειρήσεων και οργανισμών– που φιλοξενούμε εδώ. Το επιβεβαιώνουν οι αριθμοί: Οι γυναίκες είναι αρχηγοί κρατών σε 21 χώρες, ενώ 119 χώρες ουδέποτε είχαν γυναίκα ηγέτη. Κατά μέσο όρο, μόνο το 21% των υπουργών σε όλο τον κόσμο είναι γυναίκες και μόνο 14 χώρες διατηρούν την αναλογία 1-1 μεταξύ των δύο φύλων. Διεθνώς, μόλις το 7,5% των προέδρων των διοικητικών συμβουλίων και το 7,7% των διευθυντικών στελεχών είναι γυναίκες. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι γυναίκες κερδίζουν κατά μέσο όρο 16% λιγότερα χρήματα από τους άνδρες – με σημαντικές διαφορές στις αμοιβές μεταξύ των χωρών. Δεκάδες αντίστοιχα ποσοστά αποδεικνύουν την απουσία επαρκούς εκπροσώπησης των γυναικών στην επιστήμη, στην έρευνα, στην οικονομία, στη διοίκηση των επιχειρήσεων.
Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση ούτε μπορεί να υπερηφανεύεται για τις «επιδόσεις» της. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), η χώρα μας κατέχει την τελευταία θέση στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση – στην πολιτική συμμετοχή και στην εκπροσώπηση των γυναικών στην οικονομική και κοινωνική εξουσία. Το ποσοστό των Ελληνίδων που κατέχουν ανώτερες διοικητικές θέσεις ανερχόταν σε 22% το 2019.
Είναι προφανές ότι για να επιτευχθεί η πλήρης ισότητα σε θέσεις ευθύνης, αλλά και γενικότερα, έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ακόμα. Χρειάζονται αλλαγές σε επίπεδο θεσμών, εκπαίδευσης, νοοτροπίας.
Αλλά είναι μονόδρομος: Ώθηση των άξιων γυναικών προς τα πάνω, σε όλους τους τομείς της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής, σημαίνει ώθηση και φυγή της κοινωνίας προς τα εμπρός. Τόσο απλά.
Οι ιστορίες που θα διαβάσετε παρακάτω το αποδεικνύουν.