«Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν καθορίζει την προεκλογική ατζέντα με τέτοιο τρόπο ώστε και σε περίπτωση ήττας του, μακροπρόθεσμα, να είναι και πάλι ο κερδισμένος και να επανέλθει σύντομα στην εξουσία». Αυτή είναι η πρόβλεψη που μοιράστηκε με την «Κ» ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς αναλυτές της Τουρκίας, που έχει επαφή και με το κυβερνητικό στρατόπεδο αλλά και με τα μέλη της αντιπολίτευσης, καθώς χαίρει εκτίμησης από αμφότερες τις πλευρές. Ο ίδιος τονίζει πως σήμερα στην Τουρκία όλοι επεξεργάζονται δύο σενάρια. Το 60% προβλέπει νίκη του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και το 40% επανεκλογή του Ερντογάν.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως το μέλλον της Τουρκίας θα καθοριστεί στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που θα διεξαχθούν στις 28 Μαΐου, καθώς σύμφωνα με όλες τις έρευνες ούτε ο Ερντογάν αλλά ούτε ο αντίπαλός του θα πετύχουν το πολυπόθητο ποσοστό του 50%+1 στον πρώτο γύρο.
Σε κάθε ενδεχόμενο όμως, νίκης ή ήττας του, λέγεται ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας είναι αυτός που θα καθορίσει το μέλλον της χώρας. «Ο Ερντογάν σίγουρα δίνει μάχη για τη νίκη και σε αυτές τις εκλογές. Βελτιώνει τα ποσοστά του και ήδη πλησιάζει τον Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος προηγείται από 2 έως και 5 μονάδες. Ομως, ως έμπειρος πολιτικός, ο πρόεδρος της Τουρκίας προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα, και αυτό της ήττας του», αναφέρει ο πολιτικός αναλυτής.
«Σε περίπτωση που επανεκλεγεί, θα συνεχίσει το έργο του με πολλά προβλήματα στην οικονομία, όμως απέναντί του θα έχει μια διαλυμένη αντιπολίτευση με έξι κόμματα που θα κάνει καιρό να βρει νέο ηγέτη. Θα χρειαστούν χρόνια για να ανασυνταχθούν και να αντιμετωπίσουν τον Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές του 2028!». Η ίδια πηγή υποστηρίζει ότι «ο Ερντογάν φαίνεται πως οδηγεί την αντιπολίτευση εκεί που θέλει και την παγιδεύει. Σε περίπτωση ήττας του, ο νικητής Κιλιτσντάρογλου θα παραλάβει μια σεισμόπληκτη χώρα, με διαλυμένη οικονομία και τεράστια ελλείμματα, με άδεια τα ταμεία της κεντρικής τράπεζας. Θα πρέπει να λάβει έκτακτα σκληρά μέτρα. Ισως αναγκαστεί να προσφύγει και στο ΔΝΤ. Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος υπόσχεται κατοικίες στους σεισμοπλήκτους που θα παραδοθούν μέσα σε ένα έτος. Αν ο κ. Κιλιτσντάρογλου δεν καταφέρει να τις παραδώσει –που είναι και το πιο πιθανό–, τότε θα βρεθεί εκείνος αντιμέτωπος με τη λαϊκή δυσαρέσκεια».
Ακόμη κι αν χάσει, ο Ερντογάν θα αφήσει μια ναρκοθετημένη οικονομία που θα δυσκολέψει πολύ την επόμενη κυβέρνηση.
Εκεί που η αντιπολίτευση κινδυνεύει όντως να αυτοπαγιδευθεί είναι η υπόσχεσή της για αλλαγή του προεδρικού συστήματος που απαιτεί ποσοστό 50%+1 για τον νικητή. «Αυτό θα είναι ένα δώρο στον κ. Ερντογάν», εξηγεί ο αναλυτής. «Ο ίδιος σήμερα δεν μπορεί να παραδεχθεί πως έχει κάνει λάθος και να αλλάξει ο ίδιος το πολίτευμα. Ομως το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν έχει σταθερό ποσοστό 34% με 36%. Ολες οι δημοσκοπήσεις αυτό δείχνουν. Αυτό δεν άλλαξε ούτε στις πιο δύσκολες οικονομικές συγκυρίες. Μόλις η αντιπολίτευση αλλάξει το πολίτευμα, εν μέσω της οικονομικής κρίσης που στο βάθος όλοι θεωρούν δεδομένη, ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορούσε να στριμώξει τον κ. Κιλιτσντάρογλου για πρόωρες εκλογές, να βγάλει τους οπαδούς του στους δρόμους ίσως, και μαζί με τις δημοτικές εκλογές να κερδίσει μόνος του την πλειοψηφία. Θα επιστρέψει έτσι ως πανίσχυρος πρωθυπουργός αφού ένα ποσοστό πάνω από 34% θα μπορεί να του φέρει την αυτοδυναμία».
Στον αντίποδα αυτής της ανάλυσης, ο αρθρογράφος της εφημερίδας Οksijen, Mεχμέτ Γιλμάζ, υποστηρίζει πως «ο Ερντογάν δεν έχει λαγό στο καπέλο του, δεν έχει τα μέσα να κάνει μια κλασική προεκλογική εκστρατεία και να σταματήσει τη φτωχοποίηση του λαού. Επειδή το έχει αντιληφθεί αυτό, προσπαθεί να κερδίσει χρόνο και να οδηγήσει τις εκλογές στον δεύτερο γύρο. Υπολογίζει πως οι συντηρητικοί ψηφοφόροι που δεν θα τον ψηφίσουν στον πρώτο γύρο, δεν θα πάνε στις κάλπες στον δεύτερο γύρο, και θεωρεί πως αυτό είναι αρκετό για να κερδίσει».
Πάντως οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν πως ο Τούρκος πρόεδρος δεν προβλέπει μόνο τα επόμενα βήματά του αλλά και τα μεθεπόμενα. Οι εταιρείες δημοσκοπήσεων προβλέπουν ντέρμπι. Aυτός είναι και ο λόγος που εκφράζονται πολλές αμφιβολίες για τον τρόπο που θα ψηφίσουν οι σεισμόπληκτοι, καθώς εκατομμύρια πολίτες έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους και ζουν στις δυτικές επαρχίες και ουδείς γνωρίζει πώς και πού θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Επισήμως 50.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν από τον σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου. Ομως κάτοικοι των 11 επαρχιών και πολλά μέλη σωστικών συνεργείων υποστηρίζουν πως ο αριθμός των νεκρών είναι πολλαπλάσιος. Ο φόβος που εκφράζεται είναι πως υπάρχει το ενδεχόμενο «να ψηφίσουν και οι νεκροί». «Στις σεισμόπληκτες περιοχές, στα συντρίμμια βρέθηκαν πολλές ταυτότητες. Θα πρέπει να εμποδίσουμε να χρησιμοποιηθούν αυτές οι ταυτότητες από κάποιους άλλους. Αυτή τη στιγμή, αν πάρει την ταυτότητα κάποιος που μοιάζει με τον πραγματικό της κάτοχο, θα μπορεί να ψηφίσει στη θέση του», υποστηρίζει η γενική γραμματέας τής μη κυβερνητικής οργάνωσης Οy ve Otesi, Αχού Σουν, στη συνέντευξή της στην εφημερίδα Oksijen. Οι τουρκικές Αρχές αρνούνται αυτούς τους ισχυρισμούς και αναφέρουν πως τα ονόματα των θυμάτων του σεισμού δεν θα βρίσκονται στους εκλογικούς καταλόγους. Αυτό όμως ισχύει για τα επίσημα στοιχεία. Η αντιπολίτευση εξετάζει τις πληροφορίες για τους νεκρούς που δεν έχουν καταγραφεί.