Η ιδέα δεν είναι νέα. Την είχε καλλιεργήσει η προηγούμενη υπουργός Παιδείας όταν τον χειμώνα του 2019 είχε επισκεφθεί πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα των ΗΠΑ με στόχο να δημιουργηθούν γέφυρες συνεργασίας με ελληνικά πανεπιστήμια. Στην επίσκεψή της στο διεθνούς εμβέλειας Πανεπιστήμιο Columbia καλλιεργήθηκε η ιδέα να ιδρυθεί ένα Columbia Global Center στην Αθήνα. Ηδη υπήρχαν άλλα 11 σε πόλεις σε όλο τον κόσμο. Η πανδημία ανέστειλε τον ρυθμό του εγχειρήματος, αλλά όχι την πρόθεση.
Τον Νοέμβριο του 2022 το Πανεπιστήμιο Columbia ανακοίνωσε την πρωτοβουλία του για σύσταση Global Center στην Αθήνα. Σε λίγες ημέρες, τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη ιδέα, «το Columbia Global Center της Αθήνας θα ξεκινήσει άμεσα τη στελέχωση και τη διοικητική του λειτουργία, με στόχο να ξεκινήσουμε το ουσιαστικό μας έργο το επόμενο ακαδημαϊκό έτος υποδεχόμενοι Ελληνες και ξένους φοιτητές, πανεπιστημιακούς, ερευνητές», λέει στην «Κ» ο πρώτος διευθυντής του κέντρου στη χώρα μας, καθηγητής της Ιατρικής Αθηνών Θεοκλής Ζαούτης, που έγινε γνωστός από τη θητεία του –και από τη θέση του προέδρου– στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
«Η Ελλάδα επελέγη διότι βρίσκεται στο σταυροδρόμι της Ευρώπης, της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής. Τα Columbia Global Centers ιδρύθηκαν με στόχο να συνδέσουν το τοπικό με το παγκόσμιο, να δημιουργήσουν ευκαιρίες για τη διάχυση της γνώσης και την ενίσχυση του παγκόσμιου διαλόγου», παρατηρεί ο κ. Ζαούτης. «Το Athens Global Center θα αποτελέσει την ομπρέλα συνεργασιών ανάμεσα σε ελληνικά ΑΕΙ και το Columbia. Μέσω του κέντρου η κοινότητα του Columbia θα επιδιώξει συμπράξεις με το ακαδημαϊκό, επιστημονικό, κοινωνικό, οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον της Ελλάδας. Βασικός μας εταίρος είναι τα ελληνικά πανεπιστήμια», προσθέτει ο κ. Ζαούτης, απευθύνοντας πρόσκληση συνεργασίας στα ελληνικά ΑΕΙ και ερευνητικά κέντρα.
Ελληνες και Αμερικανοί φοιτητές καθώς και φοιτητές από τα υπόλοιπα 11 Global Centers θα μπορούν να παρακολουθήσουν, σε πρώτη φάση, θερινά εντατικά εκπαιδευτικά προγράμματα αλλά και μεταπτυχιακά προγράμματα. Θα ακολουθήσουν και τα επόμενα βήματα. «Ποια θα είναι αυτά; Να σας πω ένα παράδειγμα. Στις 10 Νοεμβρίου 2021 υπεγράφη η συμφωνία του Columbia και του ΕΜΠ για διπλό πτυχίο. Το Columbia και το Μετσόβιο συμφώνησαν να θεσπίσουν ένα πρόγραμμα “διπλού πτυχίου – dual degree”, το οποίο, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση, οδηγεί στην απονομή δύο πτυχίων: του μεταπτυχιακού τίτλου σε διάφορες ειδικότητες μηχανικών από το Columbia και του διπλώματος (integrated master) σε διαφόρους κλάδους από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Είμαστε εδώ για να σχεδιάσουμε με την Ελλάδα τα επόμενα βήματα που θα κάνουμε μαζί», τονίζει ο κ. Ζαούτης.
Μέσω του κέντρου η κοινότητα του Columbia θα επιδιώξει συμπράξεις με το ακαδημαϊκό, επιστημονικό, κοινωνικό, οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον της Ελλάδας.
Τα επιστημονικά και ερευνητικά πεδία στα οποία θα αναπτύξει τη δράση του το Athens Global Center περιλαμβάνουν την εκπαίδευση, την καινοτομία, την κλιματική αλλαγή, τη δημόσια υγεία και πρόληψη, τη μετανάστευση, την επιχειρηματικότητα και τον κλασικό και τον σύγχρονο πολιτισμό. «Θέλουμε επίσης να εστιάσουμε μέσα από την έρευνα και σε πεδία όπως η ναυτιλία, ο τουρισμός, οι τέχνες όπως ο κινηματογράφος. Είναι τομείς που διακρίνονται Ελληνες σε όλο τον κόσμο, αλλά είναι και γέφυρες με τις ΗΠΑ», αναφέρει ο κ. Ζαούτης.
Στο Athens Global Center θα διδάσκουν Ελληνες και Αμερικανοί καθηγητές, και αυτό θα επιτρέπει τη διάχυση της γνώσης στο πεδίο της εκπαίδευσης και της έρευνας, ενώ τα ελληνικά ΑΕΙ θα μπορούν να ανοιχτούν σε ευκαιρίες χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων τους και στο αμερικανικό, αλλά και το διεθνές, πεδίο.
«Θα δουλέψουμε μαζί με τους Ελληνες αλλά και με άλλους επιστήμονες που έρχονται στη χώρα μας. Ηδη η κοινότητα των αποφοίτων του Columbia το επιδιώκει με επιτυχία – και μάλιστα σε συνεργασία με άλλα κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια, όπως το Χάρβαρντ, το Στάνφορντ, το Γέιλ. Θα απευθυνθούμε και θα συναντήσουμε εκπροσώπους όχι μόνο από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, αλλά και ανεξάρτητων φορέων και δημόσιων οργανισμών, της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΜΕ, του επιχειρηματικού κόσμου και φυσικά του πολιτισμού», συμπληρώνει ο πρόεδρος του Athens Global Center. Στην ερώτηση τι «βλέπει» στην Αθήνα ως ευκαιρία ένα τόσο σπουδαίο ΑΕΙ, ο κ. Ζαούτης κάνει μια μικρή παύση στον λόγο του και με τόνο ενθουσιασμού απαντάει: «Μα το Columbia θα “ανακαλύψει” την Αθήνα και τους Ελληνες. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν συμπατριώτες μας που διακρίνονται και λάμπουν στον κόσμο. Ολα αυτά ξεκινούν από εδώ: βιβλιοθήκες, μουσεία, αρχεία και ιστορικά μνημεία, ακαδημαϊκά και πολιτιστικά ιδρύματα, τεχνολογικές καινοτομίες και σύγχρονες κοινότητες».
Ο κ. Ζαούτης και οι συνεργάτες του θα εγκατασταθούν τις επόμενες ημέρες σε χώρο της οδού Πειραιώς, από όπου θα οργανώσουν διοικητικά το εγχείρημα, ώστε μέσα στο 2024 να λειτουργήσει το Athens Global Center σε χώρο κοντά στην πλατεία Συντάγματος. «Δεν μιλάμε για νέο πανεπιστήμιο. Είμαστε εδώ για να συνεργαστούμε με τα υπάρχοντα ελληνικά πανεπιστήμια».