ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ

Συμπληρώνεται ένας αιώνας από τότε που το «Μικρασιατικό Ζήτημα», προτού γίνει Καταστροφή, πήρε τον χαρακτήρα της εκστρατείας.

Ενα γλαφυρό και πυκνό αφήγημα που προσπαθεί να ανατρέψει κατεστημένες απόψεις για τα γεγονότα.

Εύλογο το ερώτημα της σχέσης των δύο χρονολογιών, όταν μάλιστα η πρώτη φέρει θετικά φορτία και σύμβολα, ενώ η δεύτερη δεν συνδέεται άμεσα με κάποιο γεγονός ευρέως γνωστό.

Tη μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση του νεότερου ελληνικού κράτους, τη συναρπαστική και περιπετειώδη εκστρατεία πέρα από τον Σαγγάριο ποταμό και ώς την Αγκυρα, τον Αύγουστο του 1921, αφηγείται ο Νίκος Κανελλόπουλος, καθηγητής Στρατιωτικής Ιστορίας στη Σχολή Ευελπίδων, στο βιβλίο «Πέραν του Σαγγάριου. Η κορύφωση της Μικρασιατικής Εκστρατείας».

Έχει γίνει μια παρεξήγηση σχετικά με το ρόλο του Έρνεστ Χέμινγουεϊ ως δημοσιογράφου κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η παρεξήγηση είναι αυτή: ότι ο 23χρονος τότε Αμερικανός δημοσιογράφος και μετέπειτα νομπελίστας συγγραφέας κάλυψε ως ανταποκριτής την πτώση της Σμύρνης.

Μετά το «Οίκαδε», ακολούθησε στις 17 Αυγούστου 1922 δεύτερο κύριο άρθρο με παρόμοιο περιεχόμενο: «Οι Πομερανοί». Το πρώτο άρθρο ζητούσε «να διαχειμάση η Ελλάς οίκαδε», δηλαδή να επανέλθει ο ελληνικός στρατός από τη Μικρά Ασία στις εστίες του, στον «οίκο» του, για να ξεχειμωνιάσει.

«Αι αφηγήσεις του [Αμερικανού δημοσιογράφου] κ. Ητον», γράφει η «Καθημερινή» στις 2/9/1922, «είναι αληθώς φρικιαστικαί».

Τα βιβλία που αφορούν στη Μικρασιατική Καταστροφή είναι περισσότερα από τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Κάνω αυτόν τον διαχωρισμό ανάμεσα στο μέρος που αφορά στην τραγωδία του μικρασιατικού πληθυσμού, στην εμπειρία της προσφυγιάς, και σε εκείνο που αφορά στους χιλιάδες νέους Ελλαδίτες (και Μικρασιάτες) της εποχής που υπηρέτησαν στους κόλπους της Στρατιάς της Μικράς Ασίας.

Αγνωστο υλικό από τη Μικρασιατική Εκστρατεία του ερασιτέχνη φωτογράφου Δημοσθένη Κυρμιζάκη κυκλοφορεί σε λεύκωμα.

Μία πολιτική απόφαση που οδήγησε σε μία μεγάλη ιστορική τραγωδία.

H ήττα της Ελλάδας στη Μικρά Ασία δεν ωφείλετο τόσο σε στρατιωτικά όσο σε πολιτικά αίτια. Το καλοκαίρι του 1922 διατηρείτο μια ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των δύο αντιπάλων στο μέτωπο της Ανατολίας. Οι Ελληνες στρατιώτες όμως είχαν αποκαρδιωθεί μετά την εκστρατεία στον Σαγγάριο, που δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα (δηλ. δεν συνέτριψε τον «μουσταφακεμαλικό» στρατό). […]