ΣΥΝΤΑΓΜΑ
Ένα περίεργο πράγμα. Είμαστε μια χώρα με απίθανα πολλούς και μπερδεμένους νόμους, καθώς και ένα εξαιρετικά φλύαρο Σύνταγμα.
Πρόκειται για το πρώτο επιστημονικό έργο που πραγματεύεται την πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση του 2019.
Σε ένα αλλιώτικο κλίμα έλαβε χώρα φέτος η φωταγώγηση του δέντρου στην πλατεία Συντάγματος εξαιτίας των μέτρων κατά του νέου κορωνοϊού.
Η πανδημία της COVID-19 αιφνιδίασε. Βρήκε απροετοίμαστα όχι μόνον τα συστήματα υγείας αλλά και τα Συντάγματα, ακόμη και των πιο προχωρημένων χωρών.
Ένταση επικράτησε κατά τη διάρκεια του πανεκπαιδευτικού συλλαλητηρίου στο κέντρο της Αθήνας.
Σε ολιγόωρο καθολικό κλείσιμο των πυλών στον σταθμό «Σύνταγμα» του Μετρό προχωρά, αύριο το απόγευμα, ο ΟΑΣΑ. Ο Οργανισμός εντατικοποιεί, σταδιακά και κατά διαστήματα, το καθολικό κλείσιμο των πυλών σε σταθμούς του Μετρό, συμπεριλαμβανομένης δηλαδή της πύλης των ΑμεΑ.
Η κρίση χρέους, η λιτότητα, η ύφεση, η περιβαλλοντική υποβάθμιση, η συρρίκνωση του δημόσιου τομέα, ανεργία και φτώχεια εντείνουν τη «σύγκρουση» συμφερόντων ανάμεσα στην κυρίαρχη και στη νεότερη γενιά ή – στην περίπτωση της Ελλάδας – ανάμεσα στη γενιά του Πολυτεχνείου και στη γενιά της κρίσης.
Ενα συνταγματικό κείμενο, είτε αφορά στον τρόπο της αναθεώρησής του είτε στην επιτακτικότητα των ρυθμίσεών του, μπορεί να είναι, είτε αυστηρό, να αλλάζει δηλαδή μέσα από σύνθετες ενέργειες –συχνά και αποκαλυπτικές μιας διάχυτης δυσπιστίας ανάμεσα στην κοινωνία και την εξουσία– είτε ήπιο, ώστε ευχερέστερα να τροποποιείται.
Οι διαδικαστικές εγγυήσεις που τίθενται στο Σύνταγμα ως προς την αναθεώρησή του αποσκοπούν στη διασφάλιση του αυστηρού χαρακτήρα και της υπεροχής του έναντι των κοινών νόμων, καθώς και στον αποκλεισμό της δυνατότητας της εκάστοτε κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας να τροποποιεί κατά βούληση το θεμελιώδες πλαίσιο οργάνωσης της πολιτείας.
Η πρόταση των «6» είναι αναμφίβολα πολύ ενδιαφέρουσα, όχι μόνον διότι εισφέρει ή –εν πολλοίς– υιοθετεί ορισμένες αξιοπρόσεκτες θέσεις συνταγματικής πολιτικής (ιδίως ως προς τις σχέσεις κράτους – εκκλησίας, τα κόμματα, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, το δημοψήφισμα και τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας), αλλά και γιατί τροφοδότησε μια μεγάλη συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση.
Η προστασία της ιδιοκτησίας προστατεύεται από τη συνταγματική διάταξη του άρθρου 17, που ορίζει ότι «η ιδιοκτησία τελεί υπό την προστασία του κράτους, τα δικαιώματα όμως που απορρέουν από αυτή δεν μπορούν να ασκούνται εις βάρος του γενικού συμφέροντος».
Αργότερα ή γρηγορότερα, από την κατάρρευση της αστικής τάξης και την πτώχευση της χώρας μας θα αναδυθεί επιτακτικά το αίτημα για μια νέα συνταγματική τάξη.
Η πρόταση της ομάδας των «6», επιτέλους, εναρμονίζει την προστασία της ιδιοκτησίας με τους ευρωπαϊκούς κανόνες και την «ελληνική» νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τους οποίους μια μακρά παράδοση κρατισμού επιμένει να αγνοεί μέχρι σήμερα στην ελληνική έννομη τάξη.
Την είσοδο της Ελλάδας στην κρίση, αλλά και την έξοδο από αυτήν, επηρέασε και επηρεάζει η γραφειοκρατία στα πεδία της διοίκησης και της Δικαιοσύνης.
Πρόσφατα η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να προχωρήσει σε αναθεώρηση του Συντάγματος.
