Στο Κίεβο έφτασε πριν από λίγη ώρα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, μόλις τρεις εβδομάδες πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου που θα κρίνει εν πολλοίς τη συνέχιση της οικονομικής στήριξης της Ουκρανίας. καθώς και την ευρωπαϊκή προοπτική της.
Η αιφνιδιαστική επίσκεψη στην ουκρανική πρωτεύουσα του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι η πέμπτη κατά σειρά από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και συμπίπτει με την 10η επέτειο του Euromaidan, του κύματος διαδηλώσεων και λαϊκών κινητοποιήσεων στην Ουκρανία, το οποίο ξεκίνησε την 21η Νοεμβρίου 2013 με ευρείας έκτασης λαϊκές κινητοποιήσεις, με κύριο αίτημα την έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Είχαν εκδηλωθεί ως αντίδραση στην απόφαση του τότε προέδρου της χώρας Βίκτορ Γιανουκόβιτς να μην υπογράψει τη συμφωνία σύνδεσης της Ουκρανίας με την Ε.Ε και την επιλογή του να συνδεθεί το Κίεβο περισσότερο με τη Μόσχα.
«Πρόκειται για μια θεμελιώδη μέρα», τόνισε σε δηλώσεις του ο Μισέλ. «Δέκα χρόνια πριν οι Ουκρανοί πολίτες πέθαναν ζητώντας τη σύνδεση με την Ε.Ε, τις αξίες, το μέλλον τους, καθώς και την ελευθερία τους».
Good to be back in Kyiv – among friends. pic.twitter.com/w9cAQzqYyo
— Charles Michel (@CharlesMichel) November 21, 2023
Διαβεβαιώσεις ενόψει Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Σχεδόν 635 μέρες μετά την έναρξη του πολέμου, το Κίεβο ελπίζει να ξεκινήσει άμεσα ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε., ζήτημα καίριας σημασίας για την Κομισιόν αλλά και για τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Στις συναντήσεις που αναμένεται να έχει σήμερα στην ουκρανική πρωτεύουσα ο Σαρλ Μισέλ αναμένεται άλλωστε να υπογραμμίσει την αποφασιστικότητα της Ε.Ε. να συνεχίσει τη στήριξη προς το Κίεβο για όσο χρειαστεί, αλλά και να διαβεβαιώσει πως το Συμβούλιο εργάζεται προκειμένου να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των Ουκρανών για έναρξη των διαπραγματεύσεων στα μέσα Δεκεμβρίου.
Τις τελευταίες εβδομάδες, Ουκρανοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει ανησυχία για πιθανή μείωση του ενδιαφέροντος για τον πόλεμο από τους δυτικούς συμμάχους της Ουκρανίας λόγω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή και των πιθανών επιπτώσεών της για την ασφάλεια και τη σταθερότητα σε εκείνη την περιοχή.
Την ίδια στιγμή, η Ε.Ε ανησυχεί πάντως ότι στο μέτωπο η Ουκρανία δεν έχει πετύχει τους στόχους της το τελευταίο διάστημα και ενόψει του χειμώνα προβλέπουν την αναμενόμενη στασιμότητα σε ό,τι αφορά τον στόχο του Κιέβου να επανακαταλάβει αρκετά εδάφη. Παράλληλα, στις Βρυξέλλες υπάρχει έντονος προβληματισμός για την αποτυχία έως τώρα της Ουάσιγκτον να εγκρίνει το νέο πακέτο βοήθειας προς το Κίεβο.
«Προβληματισμοί» εντός Ε.Ε για τη στήριξη προς Ουκρανία
Λόγω αυτών των δεδομένων, αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εκφράζουν προβληματισμό για το πώς θα συνεχίσουν να στηρίζουν σε οικονομικό και αμυντικό επίπεδο την Ουκρανία. Στο τελευταίο για το 2023 Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να αποφασίσουν το εάν θα ξεκινήσει η Ουκρανία ενταξιακές διαπραγματεύσεις, αλλά και να εγκρίνουν ή όχι το «πακέτο» 50 δισ. ευρώ που προτείνει η Κομισιόν. Κάποια κράτη-μέλη ήδη εκφράζουν προβληματισμό για το ταμείο που έχει δημιουργηθεί για την Ουκρανία ύψους 20 δισ. ευρώ και κυρίως για τη βιωσιμότητά του.
Την ίδια στιγμή, η Ουγγαρία «μπλοκάρει» τη δόση 500 εκατ. ευρώ από το ταμείο European Peace Facility (EPF) λόγω διμερών αιτημάτων της προς το Κίεβο, ιδιαίτερα για την αναγνώριση μειονότητας στη χώρα.
Στο μεταξύ, εντός της Ε.Ε. συζητείται η στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας, με το «μπλοκ» να θεωρείται απίθανο να καταφέρει τον στόχο της προμήθειας 1 εκατ. φυσιγγίων/πυρομαχικών έως τον Μάρτιο του 2024.
Η οικονομική στήριξη της Ουκρανίας με το ποσό των 50 δισ. ευρώ έχει προκαλέσει πάντως σκεπτικισμό σε διάφορες πρωτεύουσες, καθώς έχει συνδυαστεί με την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου με αρκετά κράτη-μέλη να διεκδικούν αντίστοιχη αύξηση των ποσών για τις δικές τους εσωτερικές ανάγκες (π.χ. διαχείριση μεταναστευτικού). Προεξοφλείται ήδη από Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου θα είναι το πιο δύσκολο της τρέχουσας θητείας.