Κάθε καλοκαίρι, στις 20 Ιουλίου, θυμάμαι την προσσελήνωση του 1969. Ηταν η αποστολή Απόλλων 11 με τους Νιλ Αρμστρονγκ, Μπαζ Ολντριν και Μάικ Κόλινς. Ακολούθησαν άλλες πέντε προσσεληνώσεις συν το Απόλλων 13 που έφτασε μέχρι τη Σελήνη μα δεν προσεδαφίστηκε ποτέ (θα έχετε δει την ταινία με τη φημισμένη ατάκα «Χιούστον, έχουμε πρόβλημα»). Για κάποιο λόγο, όμως, σχεδόν όλες οι υπόλοιπες πέρασαν κάπως στην αφάνεια. Ηταν εκείνα τα πρώτα βήματα/άλματα των Αρμστρονγκ-Ολντριν την 20ή Ιουλίου 1969 που σφράγισαν τις συνειδήσεις των περισσότερων ημίτρελων με το Διάστημα και τα άστρα (σε αυτούς ανήκει και ο γράφων).
Και όμως από το Απόλλων 11, το μεγάλο μερίδιο της δόξας πήραν οι δύο που πάτησαν στη σταχτιά άμμο της Σελήνης. Αλλά μέλος της αποστολής ήταν και ο Κόλινς, ο οποίος όμως παρέμεινε σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Σελήνη, στον θαλαμίσκο «Κολούμπια». Το σχέδιο, σε όλες τις προσσεληνώσεις, ήταν αυτό: το διαστημόπλοιο που μεταφέρει τους τρεις αστροναύτες, με το που μπαίνει σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, χωρίζεται σε δύο μέρη: στη σεληνάκατο που θα μεταφέρει τους δύο εκ των τριών στην επιφάνεια του δορυφόρου της Γης και στον θαλαμίσκο που θα συνεχίσει να είναι σε τροχιά ωσότου ολοκληρωθεί η αποστολή στην επιφάνεια της Σελήνης και γίνει η επανένωση για την επιστροφή στη Γη. Στην περίπτωση του Απόλλων 11, η σεληνάκατος ονομαζόταν «Αετός», ενώ ο θαλαμίσκος «Κολούμπια». Οταν έφτασε η στιγμή της αποκόλλησης, ο Κόλινς απέμεινε μόνος στο «Κολούμπια» για τουλάχιστον ένα εικοσιτετράωρο.
Αυτό που ελάχιστοι γνωρίζουν είναι πως κάθε φορά που ο θαλαμίσκος περνούσε στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης (το φεγγάρι δεν περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του όπως η Γη, συνεπώς η ίδια πάντοτε πλευρά είναι ορατή σε εμάς), διαδρομή που κρατούσε κάμποση ώρα, ο Κόλινς έχανε κάθε επαφή με τη Γη και τους δύο συναδέλφους του πάνω στη Σελήνη. Για περίπου μισή ώρα, ο Μάικ Κόλινς ήταν το πιο μοναχικό ανθρώπινο πλάσμα σε όλο το σύμπαν!
Ο ίδιος διατείνεται σήμερα πως είχε πολλή δουλειά στον θαλαμίσκο για να τον απασχολήσουν υπαρξιακά ζητήματα. Σε μια συνέντευξή του, όμως, άκουσα αυτόν τον θαυμάσιο, εξαιρετικά πράο άνθρωπο να παραδέχεται πως από τότε υπάρχουν δύο φεγγάρια μέσα του: αυτό που κοιτάζουμε όλοι από τη Γη όταν έχει πανσέληνο· κι εκείνο που έζησε ο ίδιος μέσα από τον θαλαμίσκο, κάτι άλλο που κανένας άλλος δεν μπορεί να διανοηθεί. Αυτή η κοσμική μοναξιά του Κόλινς στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης τον καθιστά στα μάτια μου μία από τις πιο ποιητικές φιγούρες στην ιστορία του ανθρώπου.