Τι να πει κανείς για το 2020; Από πού να αρχίσει και πού να σταθεί; Ηταν μια χρονιά που μας στρίμωξε, μας πόνεσε, μας απομάκρυνε από αυτούς που αγαπάμε, από αυτά που αγαπάμε. Σε ό,τι αφορά τον χώρο του πολιτισμού η πανδημία του κορωνοϊού άνοιξε πολλές και μεγάλες πληγές. Τα πάντα μπήκαν σε αναγκαστική παύση.
Τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, οι μουσικές σκηνές, έσβησαν τα φώτα τους, οι αρχαιολογικοί χώροι, τα μουσεία, η γκαλερί έκλεισαν τις πόρτες τους στο κοινό. Για την ελεύθερη αγορά του πολιτισμού και για τους καλλιτέχνες που πορεύονται μόνοι τους και όχι κάτω από την ομπρέλα μιας κρατικής σκηνής οι δυσκολίες ήταν και παραμένουν πολύ μεγάλες. Κυρίως αυτοί οι άνθρωποι, και οι ανεξάρτητες ομάδες χρειάζονται στήριξη για να αντέξουν λίγους μήνες ακόμη.
Η πανδημία του κορωνοϊού ανέδειξε όμως και παθογένειες πολλών χρόνων. Ο πολιτισμός πλην ελαχίστων εξαιρέσεων δεν είχε ανεβεί στο τρένο της ψηφιακής εποχής. Οι περισσότεροι πολιτιστικοί φορείς πιάστηκαν στον ύπνο και έτρεχαν πίσω από τις εξελίξεις προκειμένου να δημιουργήσουν κάποια ψηφιακά προϊόντα για το κοινό. Επίσης ένα έργο που θα έπρεπε να έχει γίνει εδώ και δεκαετίες, το Μητρώο Καλλιτεχνών και Δημιουργών, υλοποιήθηκε σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης. Εστω κι έτσι, πρόκειται για μια σημαντική, δομική μεταρρύθμιση.
Η τέχνη πάντα βρίσκει τον τρόπο να γεννηθεί, να καρποφορήσει. Μετά τη φοβερή κρίση θα έρθει η ανασυγκρότηση. Το 2021 μόλις ξεκίνησε. Ας ευχηθούμε να είναι μια χρονιά δημιουργίας και έμπνευσης. Ας ευχηθούμε να επιστρέψουν σύντομα τα ζωντανά θεάματα, να γεμίσουν τα θέατρα και τα σινεμά, να ανοίξουν οι μουσικές σκηνές, να ξεκινήσουν οι συναυλίες. Και αν πρέπει να κρατήσουμε κάτι από αυτήν την περιπέτεια είναι ότι ο πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται από την πολιτεία.