Την περασμένη εβδομάδα πήρε και επίσημα το πράσινο φως από το Μέγαρο Μαξίμου. Το πρότζεκτ για την αποκατάσταση και ανάπτυξη του Τατοΐου προχωράει πλέον ταχύτατα με κρίσιμα έργα υποδομών και σημαντικές μελέτες που εξελίσσονται παράλληλα σε πολλά επίπεδα. «Η μεταμόρφωση φαίνεται μέρα με τη μέρα και το ’23, που θα είναι έτοιμα όλα τα κτίρια, ακόμη κι αν στο εσωτερικό τους γίνονται ακόμη εργασίες, θα φανεί μεγάλη αλλαγή», μας λέει η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. «Ο στόχος μας, εθνικός στόχος, είναι να μπορέσει να λειτουργήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», επισημαίνει. «Και πιστεύω πως για την Αττική οι δύο πόλοι του Τατοΐου και του Ελληνικού θα δημιουργήσουν πολύ μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης».
Αλλά ας μείνουμε στο Τατόι. Στον πρωθυπουργό και στους αρμόδιους φορείς παρουσιάστηκαν τρία πιθανά σενάρια, τα οποία περιγράφει σήμερα η «Κ». Το πρώτο περιλαμβάνει μουσείο, κήπους ανακτόρων, μουσείο αυτοκινήτων, καφέ, υπαίθρια άθληση και αναψυχή, αγροτική οικονομία με οινοποιείο, ελαιώνα, μελισσοκομείο, τυροκομείο, κατάστημα με αγροτικά προϊόντα, δραστηριότητες ήπιας ανάπτυξης σε όλους τους τομείς.
Με βάση το δεύτερο σενάριο, σε όλα τα προηγούμενα προστίθενται οι τομείς της έρευνας, της γνώσης, της ευεξίας. Το σχέδιο περιλαμβάνει επιπλέον χώρο διοργάνωσης εκθέσεων, συναυλιών και υπαίθριων πολιτιστικών δραστηριοτήτων, γήπεδα τένις, παιδικές κατασκηνώσεις, δασικό χωριό. Στον τομέα της αγροτικής οικονομίας υπάρχει πρόβλεψη για αγροτουρισμό και εστιατόριο με προϊόντα του κτήματος και στον τομέα της έρευνας και της γνώσης προβλέπονται υπηρεσίες εκπαίδευσης, όπως λ.χ. ένα μεταπτυχιακό του Γεωπονικού Πανεπιστημίου για τον αμπελώνα που θα δημιουργηθεί στο κτήμα, εγκαταστάσεις έρευνας και startups. Στο κεφάλαιο «ευεξία – ηρεμία» περιλαμβάνεται boutique hotel με σπα αλλά και ένα υψηλού επιπέδου εστιατόριο. Το τρίτο σενάριο, το «σκληρό» σενάριο, προβλέπει γκολφ, ακαδημία γκολφ και ξενώνες, εκτεταμένη αγροτική παραγωγή και ανάπτυξη κατοικιών με δυνατότητα νέας δόμησης που φτάνει περίπου στις 18.000 τετραγωνικά.
Επικράτησε το δεύτερο σενάριο. Γιατί κατέληξαν σε αυτό; «Το πρώτο δεν θα ήταν βιώσιμο», εξηγεί η κ. Μενδώνη. «Θα έπρεπε να τα συντηρεί όλα το κράτος, που κάποια στιγμή ίσως δεν θα μπορεί να το κάνει. Το τρίτο σενάριο αποκλείστηκε επίσης για διάφορους λόγους. Το γκολφ απαιτεί πάρα πολύ νερό, κάτι που είναι ιδιαίτερα δύσκολο σήμερα. Επίσης, η εκτεταμένη αγροτική παραγωγή προϋποθέτει την κατασκευή νέων κτιρίων και φυσικά η δημιουργία κατοικιών είναι κάτι που, αν και δεν αποκλείουμε για το μέλλον –θα υπάρξει στο προεδρικό διάταγμα πρόβλεψη για ήπια δόμηση κατοικιών–, σε αυτή τη φάση δεν θα το αξιοποιήσουμε, καθώς η βασική λογική μας είναι να κάνουμε παρεμβάσεις όσο το δυνατόν πιο συμβατές με το κτήμα. Με αυτά τα δεδομένα καταλήγουμε στο δεύτερο σενάριο, το οποίο έχει ελάχιστη νέα δόμηση – τα υφιστάμενα κτίρια είναι 55 (15.500 τ.μ.) και η νέα δόμηση που προβλέπεται είναι 3.200 τ.μ. στο σύνολο του κτήματος. Είναι ένα σχέδιο απόλυτα βιώσιμο και μας αφήνει και κάποιο κέρδος. Αυτό το σχέδιο προτείναμε στο Ταμείο Ανάκαμψης. Το συνολικό κόστος του ανέρχεται περίπου στα 93,5 εκατ. ευρώ. Από το Ταμείο Ανάκαμψης ζητάμε τα 48,7 εκατ. και τα 25 εκατ. θα είναι κεφάλαια από ιδιώτες. Θα είμαστε συνεπείς στους όρους που θέτει το Ταμείο. Θα έχουμε συμβασιοποιήσει το 70% των έργων που θέλουμε να κάνουμε μέχρι το τέλος του ’22 και το υπόλοιπο 30% μέσα στο ’23. Είναι μια απαιτητική διαδικασία, αλλά θα ανταποκριθούμε γιατί έχει γίνει πολύ σοβαρή προετοιμασία», τονίζει η κ. Μενδώνη.
Για την υλοποίηση του έργου θεωρούνται κρίσιμα ορισμένα έργα υποδομών. Σύμφωνα με μια μάλλον συντηρητική πρόβλεψη της εταιρείας KPMG που εκπόνησε τη μελέτη βιωσιμότητας (με χορηγία του Ιδρύματος Αθανασίου Λασκαρίδη), το κτήμα υπολογίζεται ότι θα δέχεται 1,15 εκατ. επισκέπτες τον χρόνο. Ο σχεδιασμός προβλέπει εντός κτήματος τρεις κύριες εισόδους και δύο δευτερεύουσες, μία για άτομα με ειδικές ανάγκες και είσοδο VIP για να τηρούνται τα πρωτόκολλα ασφαλείας. Επίσης προβλέπονται χώροι στάθμευσης και δημιουργία δικτύου shuttle bus και τελεφερίκ, τα οποία θα είναι ιδιωτικές επενδύσεις. Προγραμματίζονται δημόσιες υποδομές και εκτός κτήματος: η δημιουργία νέου σταθμού του προαστιακού σιδηροδρόμου, η αναβάθμιση του δικτύου ΜΜΜ καθώς και του οδικού δικτύου με διαπλάτυνση, όπου απαιτείται, της παλιάς εθνικής οδού Αθηνών – Χαλκίδας και η οδική σύνδεση μέσω οικισμού Κρυονερίου.
Η δουλειά που πρέπει να γίνει σε επίπεδο υποδομών είναι πολύ μεγάλη. Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ξεκινήσει τις εργασίες αναβάθμισης και υπογειοποίησης του δικτύου ρεύματος –το κτήμα δεν έχει ρεύμα–, η ΕΥΔΑΠ εκπονεί τη δική της μελέτη, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και η εγκατάσταση ασύρματου δικτύου. Επίσης, ομάδα νομικών που συγκροτήθηκε από το ΥΠΠΟ και τα συναρμόδια υπουργεία (Αγροτικής Ανάπτυξης, Ενέργειας και Περιβάλλοντος) εργάζεται πάνω στη σύσταση της εταιρείας ειδικού σκοπού, φορέας που θα διαχειρίζεται το έργο και θα προετοιμάσει τις συμβάσεις παραχώρησης.
Εν τω μεταξύ, στα τολ 1.600 τετραγωνικών που έχουν τοποθετηθεί στο κτήμα, οι εργασίες συντήρησης προχωρούν κανονικά. «Και βρίσκουμε και πολύ ενδιαφέροντα πράγματα», λέει η κ. Μενδώνη. «Ιστορικά στοιχεία, αρχεία, γενικά μια μεγάλη σε ποσότητα και εξαιρετικής ποιότητας οικοσκευή προκειμένου το ανάκτορο να λειτουργήσει ως μουσείο του εαυτού του. Το 2023 θα είναι έτοιμο το κτίριο και το 2025 το μουσείο θα λειτουργεί κανονικά».