Μία από τις νέες εκθέσεις στο Μουσείο Πράδο στη Μαδρίτη κατευθύνει τον επισκέπτη να αντιμετωπίσει τον πίνακα ζωγραφικής ως ένα πλήρες έργο με τη φανερή και την αφανή όψη του: να παρατηρήσει δηλαδή και την πίσω πλευρά. Είναι μια μουσειολογική προσέγγιση, που σκοπό έχει το πλήρες βίωμα και τη συνειδητή στάση απέναντι σε ένα έργο τέχνης, που είναι ένα άθροισμα κινήσεων και κατασκευών. Η πίσω όψη παρέχει πληροφορίες και ορισμένες φορές αναπάντεχα ευρήματα. Η έκθεση έχει τίτλο «Η πίσω όψη» και αποκαλύπτει μια συναρπαστική πραγματικότητα, το αθέατο μυστικό. Πέρα από τις πληροφορίες για την κάθε εποχή που μπορεί να αντλήσει κανείς, η παρατήρηση της πίσω όψης είναι ένας πλούτος τεκμηρίων για την τεχνολογία και τα υλικά. Μας δίνει επίσης και υλικό για την προσωπικότητα του καλλιτέχνη, το χιούμορ ή τον σαρκασμό του, την αγωνία του ή το καλό του γούστο. Η πίσω όψη καλείται τώρα να συνδράμει για την επίτευξη ενός πλήρους βιώματος.
Πολλά από τα έργα της έκθεσης προέρχονται από τις συλλογές του Πράδο. Μεγάλος αριθμός έργων, επίσης, προέρχεται από άλλες συλλογές και μουσεία, στην Ισπανία και διεθνώς. Η προετοιμασία της έκθεσης περιγράφεται ως εξαντλητική, καθώς απαιτήθηκε τεράστιος χρόνος και κόπος για να ελεγχθούν οι πίσω όψεις έργων τέχνης και κατόπιν, όσες πίσω όψεις επιλέχθηκαν, να συνθέσουν μια αφήγηση συγκροτημένη και ελκυστική. Ο επισκέπτης βλέπει έργα κλασικά και μοντέρνα. Υπάρχει έργο του Αντόνι Τάπιες (1923-2012) αλλά και του Μπροντσίνο (1503-1572), έργο του Βαν Γκογκ αλλά και του Ρέμπραντ (από το Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης) όπως και του Μαγκρίτ… Συνολικά, 100 έργα αφηγούνται ιστορίες από το ημίφως της τέχνης.
H έκθεση απλώνεται στο κτίριο Χερόνιμος, οι αίθουσες του οποίου βάφτηκαν για πρώτη φορά με μαύρο χρώμα. Επιμελητής είναι ο Μιγέλ Ανχελ Μπλάνκο, ο οποίος συμμετέχει και με δικά του έργα. Το ενδιαφέρον στοιχείο στο στήσιμο της έκθεσης είναι η εγκατάλειψη κάθε χρονολογικής ιεραρχίας. Τα έργα έχουν στηθεί ακολουθώντας την τάξη της φόρμας, της γεωμετρίας και του χώρου ως έννοιας, όχι μόνο πρακτικής αλλά και φιλοσοφικής. Είναι απρόσμενο το αποτέλεσμα και το στοιχείο της έκπληξης πρωταγωνιστεί με την ομορφιά που μπορεί να συντεθεί μέσα από αυτήν την παράθεση των έως πρόσφατα παντοτινά κρυμμένων αφανών όψεων.
Ματιές στον κόσμο
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Τα 100 χρόνια
Το Μουσείο της Πόλεως της Νέας Υόρκης γιορτάζει τα 100 χρόνια της λειτουργίας του με την έκθεση «Αυτή είναι η Νέα Υόρκη: 100 χρόνια της πόλης στην τέχνη και στην ποπ κουλτούρα». Γνωστά και άγνωστα σημεία της Νέας Υόρκης πρωταγωνιστούν στους πολλούς τρόπους με τους οποίους η πόλη ενέπνευσε αφηγήσεις στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση, στο τραγούδι και στην ποίηση, στη λογοτεχνία, στη μόδα, στις εικαστικές και τις παραστατικές τέχνες.
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ
Ντορόθεα Λάνγκε
Στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον, η νέα έκθεση μας οδηγεί να κατανοήσουμε καλύτερα την Ντορόθεα Λάνγκε, ένα μύθο της αμερικανικής φωτογραφίας. Η έκθεση παρουσιάζει φωτογραφίες της κοινωνικής πραγματικότητας, που η Λάνγκε με ρεαλιστικό και ποιητικό τρόπο αναδείκνυε. Πίστευε πως η φωτογραφία μπορούσε να συμβάλει στην κοινωνική αλλαγή. Οπως πίστευε ότι η πολιομυελίτιδα, από την οποία προσβλήθηκε σε παιδική ηλικία, ήταν ένα «δώρο» που την οδήγησε σε διαρκή αναζήτηση.
ΚΟΛΩΝΙΑ
Φουσούν Ονούρ
Η Φουσούν Ονούρ, 85 ετών, γέννημα-θρέμμα της Κωνσταντινούπολης, είναι ένας ζωντανός θρύλος της μοντέρνας τέχνης της Τουρκίας. Αυτήν την περίοδο παρουσιάζεται ένα αφιέρωμα στο έργο της στην Κολωνία, στο Μουσείο Λούντβιχ. Είναι διάσημη για τους ποιητικούς κόσμους τους οποίους επινοεί, με έντονη και διαυγή αφηγηματικότητα, καθώς και μια διαρκή έννοια για τη φόρμα, το χρώμα και τον χώρο. Η Ονούρ με τις εγκαταστάσεις της γεννάει ένα βίωμα του εαυτού μέσα από ρευστά όρια.
ΛΙΣΣΑΒΩΝΑ
Από τους Αγίους Τόπους
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η νέα έκθεση στο μουσείο Καλούστε Γκουλμπενκιάν στη Λισσαβώνα, με τίτλο «Θησαυροί των βασιλέων. Αριστουργήματα από το μουσείο των Αγίων Τόπων». Στην Ιερουσαλήμ, το μουσείο Terra Sancta είναι ένα θησαυροφυλάκιο έργων τέχνης που συνδέονται με τη χριστιανική παρουσία στην περιοχή. Η έκθεση στη Λισσαβώνα συγκεντρώνει έργα τέχνης που είχαν δωρίσει στο μουσείο καθολικοί μονάρχες της Ευρώπης με σκοπό τη συντήρηση των χριστιανικών ναών.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Οψεις της Βενετίας
Στην Πινακοθήκη Κουρτό (Courtauld) στο Λονδίνο, μία από τις νέες εκθέσεις αποκαλύπτει όψεις της Βενετίας, της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Αδριατικής. Περίπου 20 έργα ζωγραφικής κορυφαίων καλλιτεχνών, κυρίως του 18ου αιώνα, από τις συλλογές του Κουρτό, αποκαλύπτουν τη γοητεία που εξασκούσε στο συλλογικό φαντασιακό ο μύθος της Βενετίας. Εργα Καναλέτο (στη φωτογραφία), Τιέπολο, Γκουάρντι και άλλων ζωγράφων συνθέτουν ένα αστικό ποίημα αρχιτεκτονικής φαντασίωσης.