Πάνε δέκα χρόνια από τον Μάρτιο του 2011, όταν «έφυγε», έπειτα από επιπλοκές του ιού Η1Ν1, ο Βλάσης Κανιάρης. Τα έργα του, σημεία αναφοράς της ελληνικής Ιστορίας, των κοινωνικο-οικονομικών εξελίξεων στη χώρα μας αλλά και γενικότερα στην Ευρώπη, κοσμούν μεγάλα μουσεία, κορυφαίες συλλογές εντός και εκτός συνόρων. Υπήρξε από τους πιο εξωστρεφείς Ελληνες καλλιτέχνες, έχοντας ζήσει πολλά χρόνια στη Γαλλία, στην Ιταλία και στη Γερμανία. Γνώριζε άπταιστα πέντε γλώσσες, παρακαταθήκη της αστικής παιδείας του.
Πέρυσι τον Οκτώβριο «έφυγε» και η σύζυγος, σύντροφος ζωής και συνοδοιπόρος του Μαρία Λίνα-Κανιάρη. «Μια αληθινή Κυκλαδίτισσα που από μικρή είχε πάθος για την Ιατρική. Παρ’ όλες τις δυσκολίες της εποχής, την τότε θέση των γυναικών σε αυτά τα ανδροκρατούμενα επαγγέλματα και τον έρωτά της για τον Βλάση, δεν άλλαξε ούτε στιγμή την πορεία της» λέει στη στήλη ο γιος της, Αλέξης. «Εξαιρετική παιδίατρος, προσηλωμένη στο επάγγελμά της όσο λίγοι, ακούραστη αλλά πάντα υπομονετική και με την αληθινή συμπόνια των γιατρών της παλιάς εκείνης εποχής. Αμέτρητα παιδιά πέρασαν από τα χέρια της», τονίζει, υπογραμμίζοντας για τους γονείς του: «Ηταν τόσο διαφορετικοί ως χαρακτήρες αλλά και τόσο συμπληρωματικοί. Με πολλές καλές και αρκετές κακές στιγμές, ήταν το ζευγάρι που θα θέλαμε όλοι να είμαστε, μια θυελλώδης σχέση με βαθιές όμως ρίζες αγάπης και αλληλοεκτίμησης, που άντεξαν στον χρόνο και στη δυναμική των προσωπικοτήτων τους».
Παντρεύτηκαν το 1953. Ο Βλάσης Κανιάρης εργαζόταν τότε πυρετωδώς. Παρουσίασε τα πρώτα έργα του με λάδι στην γκαλερί «Ζυγός» το 1958 και στη συνέχεια τους διάσημους «Τοίχους» (1959), «Χώρος μέσα στον χώρο» (1960) και τους συγκλονιστικούς «Γύψους» του (1969), μια ευθεία καταδίκη της χούντας. Εζησαν στην Ιταλία και στη Γαλλία, όπου η Μαρία εργάστηκε στο πιο φημισμένο νοσοκομείο της Ευρώπης, το Hopital Americain του Neuilly.
Ο Κανιάρης ήταν έντονα πολιτικοποιημένος από παιδί, με έργο καθαρά πολιτικό, απέφευγε όμως τις πολιτικές συζητήσεις και κυρίως τις αναφορές στην πλούσια αντιστασιακή δράση του. «Ως μανιώδης καπνιστής, η έλλειψη ανάσας τον περιόρισε πολύ στη ζωή του, ως εικαστικό και ως πατέρα, καθώς δεν μπορούσε να μετακινηθεί εύκολα. Μόνο το ψάρεμα στην Τήνο τον έβγαζε από το σπίτι ή το ατελιέ του. Είχε πάντα μια πετονιά στην τσέπη περιμένοντας τη Μαίρη που ψώνιζε, κάτι που ο ίδιος δεν έκανε ποτέ, μα ποτέ. Παιδί των πόλεων, δεν αγαπούσε την εξοχή, πέρα από την Τήνο, κοσμοπολίτης και άνετος παντού, σε κάθε χώρα και με κάθε άνθρωπο, αλλά συνάμα πολύ κλειστός και μοναχικός χαρακτήρας», εξηγεί ο Αλέξης. «Η Μαίρη Κανιάρη, από την άλλη, είχε έναν απίστευτο κύκλο φίλων και γνωστών. Μετά τον θάνατο του Βλάση της, φοίτησε στο τμήμα Αρχαιολογίας του Ανοικτού Πανεπιστημίου Αθηνών, προσπαθώντας, στα 85 της, να “δαμάσει” την αστείρευτη ενέργειά της μαθαίνοντας την Ιστορία μας».
[email protected]