Αλέξανδρος Αλεξανδράκης, ο ζωγράφος που πολέμησε στην πρώτη γραμμή το 1940

Αλέξανδρος Αλεξανδράκης, ο ζωγράφος που πολέμησε στην πρώτη γραμμή το 1940

2' 9" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μέρες σαν και αυτή, το μυαλό μου πάει στον πατέρα μου, που πολέμησε και παρασημοφορήθηκε για την ανδρεία του στα βουνά της Πίνδου. Τα παιδιά της ηλικίας μου μεγάλωναν με παραμύθια, εγώ είχα την τύχη να ακούω κάθε βράδυ ολοζώντανες διηγήσεις για το 1940, τον ηρωισμό των Ελλήνων: «Οταν μάθαμε για το κάλεσμα στα όπλα, πήγαμε με τον αδελφό μου στην πρώτη γραμμή γεμάτοι ενθουσιασμό. Δεν μας σταματούσε τίποτα», τον θυμάμαι να λέει. Αυτή τη μοναδική ατμόσφαιρα είχε περιγράψει και ο Ηλίας Βενέζης: «Το τι έγινε με το ξημέρωμα της 28ης Οκτωβρίου δεν λέγεται. Οι μπουρούδες μούγκριζαν όμοια με ζωντανά που τα σφάζουν. Οι άνθρωποι στις πολιτείες τρέχανε, πήραν το μήνυμα στα βουνά οι βοσκοί και οι ψαράδες στις θάλασσες, όλα τα πλεούμενα γύρισαν πλώρη για να πάρουνε οι νέοι τα άρματα».

Αλέξανδρος Αλεξανδράκης, ο ζωγράφος που πολέμησε στην πρώτη γραμμή το 1940-1
Αυτοπροσωπογραφία του ζωγράφου σε λάδι.

Δίπλα στο πατρικό σπίτι του πατέρα μου, στην Πλάκα, επί της οδού Χατζηχρήστου, έμενε μια φιλική οικογένεια με έξι συνομήλικά του αγόρια και ένα κορίτσι. Ηταν οι Αλεξανδράκηδες, γιοι του περίφημου εμπόρου της Ερμού, που κατετάγησαν όλοι μαζί.

Αλέξανδρος Αλεξανδράκης, ο ζωγράφος που πολέμησε στην πρώτη γραμμή το 1940-2
Ο αδελφός του Αλ. Αλεξανδράκη, ο αείμνηστος Ευτύχιος.

Τη δική τους ιστορία άκουσα από τον αείμνηστο Ευτύχιο Αλεξανδράκη, τον βενιαμίν, που «έφυγε» πριν από λίγα χρόνια, σε μια συνέντευξη για την «Κ»: «Την ημέρα που ξέσπασε ο πόλεμος του ’40, οι άνδρες πανηγύριζαν που θα πήγαιναν στο Μέτωπο. Η μάνα μου έστειλε έξι γιους στον πόλεμο χωρίς να βαρυγκομήσει. Γυρίσαμε όλοι σώοι. Να τι λείπει… Χάσαμε σήμερα στην Ελλάδα την αίσθηση του καθήκοντος. Και την ευπρέπειά μας. Διότι και η ευπρέπεια είναι καθήκον, να ξέρετε…» Εκείνη την ημέρα μού χάρισε και ένα καταπληκτικό λεύκωμα με σχέδια ενός εκ των αδελφών του, του ζωγράφου Αλέξανδρου Αλεξανδράκη, που υπηρέτησε ως δεκανέας πυροβολικού στα βουνά της Αλβανίας και αποτύπωσε σε περίπου 100 έργα σκηνές από το Επος. Στο μαγαζί της Ερμού είχε κρεμασμένα πολλά από αυτά τα έργα.

Αλέξανδρος Αλεξανδράκης, ο ζωγράφος που πολέμησε στην πρώτη γραμμή το 1940-3
Το σκίτσο στο εξώφυλλο του λευκώματος «Ετσι πολεμούσαμε».

Ο Αλέξανδρος Αλεξανδράκης βάδισε όλον τον κάμπο της Θεσσαλίας και από εκεί ανέβηκε στα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας και πέρασε στην κοιλάδα του Τομορίτσα, για να φθάσει στην πρώτη γραμμή. Είχε στο γυλιό του χαρτιά και μολύβια. Πολεμούσε και σχεδίαζε. Προικισμένος με εκπληκτική οπτική μνήμη, αποτύπωνε τα πάντα: τις μάχες, τον θάνατο, τον πόνο, τον πατριωτισμό. Η μεγάλη του έγνοια δεν ήταν τόσο να γλιτώσει τη ζωή του, αλλά να μη χαθούν τα σχέδιά του. Περίπου 100 από αυτά δημοσιεύθηκαν το 1968 σε ένα λεύκωμα που είχε τίτλο «Ετσι πολεμήσαμε». Χάρη στο ταλέντο του έγιναν μερικές από τις ωραιότερες αφίσες και εικονογραφήσεις για το 1940. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που σκεπάζει τους ήρωες.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή