O καιρός δεν έχει πάντοτε σύμφωνη γνώμη για τα σχέδιά μας. Ανοιξαν οι ουρανοί στην Καρδαμύλη το περασμένο Σάββατο, και με τη νεροποντή δεν είχε νόημα να έρθει το ολιγομελές κοινό που θα παρακολουθούσε από κοντά την ομιλία του Ρόντρικ Μπίτον για τον βρετανικό φιλελληνισμό, από τον Βύρωνα έως τον Πάτρικ Λι Φέρμορ. Η διάλεξη, ωστόσο, έγινε διαδικτυακά, με τον ιστορικό να στέκεται στο υπέροχο σαλόνι της οικίας – το ωραιότερο ίσως σπίτι που υπάρχει στη χώρα μας και φτιάχτηκε από έναν άνθρωπο που λάτρεψε την πατρίδα μας. Οι δε επισκέπτες ήρθαν την επόμενη ημέρα με λαμπρότατο ήλιο. Ο επίτιμος καθηγητής Νεοελληνικής και Βυζαντινής Ιστορίας, Γλώσσας και Λογοτεχνίας στην έδρα «Κοραής» στο King’s College είναι μία από τις προσωπικότητες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα των τιμητικών φιλοξενιών της οικίας Φέρμορ. Με τα εκπληκτικά ελληνικά του και τη βαθύτατη γνώση της ιστορικής αφήγησης, ο Μπίτον μάς ταξίδεψε στο παρελθόν και στις απαρχές του φιλελληνικού κινήματος.
Από το 1821 και μετά, πολλοί ξένοι, και βεβαίως Αγγλοι, ήρθαν στα ελληνικά χώματα για να πολεμήσουν στο πλευρό μας. Ηξεραν ότι είχαν να αντιμετωπίσουν τον θάνατο, τις ασθένειες ή την αιχμαλωσία, αλλά αυτό δεν τους αναχαίτισε. Παράλληλα, όπως υπογράμμισε ο Μπίτον, αναπτύχθηκε και το «εσωτερικό μέτωπο» του φιλελληνισμού, με επιτροπές, κομιτάτα (αυτό που σήμερα θα ονομάζαμε λόμπινγκ) που εξασφάλισαν επιρροή στους κυβερνώντες, χρήματα για τους μαχόμενους και, γενικώς, ανάδειξη του Αγώνα σε κάθε επίπεδο. Καλλιτέχνες και μουσουργοί, όπως ο Ντελακρουά και ο Ροσίνι, έδωσαν ακόμη μεγαλύτερη αίγλη στον σκοπό, έως ότου οι Μεγάλες Δυνάμεις να μπουν αποφασιστικά στο παιχνίδι και να σώσουν την κατάσταση, που κρεμόταν από μια κλωστή, στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου.
Ιδιαίτερη μνεία κατά την ομιλία έγινε, φυσικά, στον Λόρδο Βύρωνα, ο οποίος πρωτοήρθε στη σκλαβωμένη Ελλάδα το 1809 και ομολογούσε πως αυτή η γνωριμία με το τοπίο ήταν που τον έκανε ποιητή. Ο Μπίτον ευφυώς τόνισε ότι, σε αντίθεση με άλλους ξένους φιλέλληνες, ο Βύρωνας αγάπησε τη χώρα μας για τους σύγχρονους κατοίκους και όχι για το αρχαίο κλέος. Αυτή η διαφοροποίηση τον έκανε να γίνει αμέσως σύμβολο και να παραμένει ακόμη ως ο κατεξοχήν εκπρόσωπος αυτού του πνεύματος. Το πιο ενδιαφέρον μέρος της διάλεξης ήταν, βέβαια, η σύγκριση του τελευταίου με τον περίφημο «Πάντι». Ηταν και οι δύο ταξιδιώτες που κάποια στιγμή της ζωής τους ανακάλυψαν τη γοητεία που τους ασκούσε η Ελλάδα. Ο ιστορικός αποκάλυψε ότι ο Λι Φέρμορ εκνευριζόταν όταν τον συνέκριναν με τον Βύρωνα, παρότι στο βιβλίο του «Ρούμελη» του έχει αφιερώσει ένα κεφάλαιο. Υπήρχαν ομοιότητες, αλλά κυρίως υπήρξαν διαφορές. Οχι μόνον έδρασαν σε διαφορετικές εποχές, αλλά είχαν και εντελώς διαφορετικό ταμπεραμέντο και φυσική κατάσταση. Ο Φέρμορ παρέμεινε ρομαντικός μέχρι το τέλος της ζωής του· ο Βύρωνας δεν είχε τη ρώμη του Πάτρικ, αλλά κούτσαινε κιόλας. Βασικός παρονομαστής, η καλλιέργεια και το ανήσυχο πνεύμα που τους έφερε ώς εδώ.
