Ο κύριος Γκρι με ακούει να του μιλώ για το μικρό αφιέρωμα που στήσαμε για τα σαράντα πέντε χρόνια από την πρώτη προσσελήνωση (20 Ιουλίου 1969 – σελ. 4-5) και σκάει ένα χαμόγελο. «Ξέρεις», μου κάνει, «ότι διάφοροι μύθοι συνοδεύουν τις αποστολές της NASA στο φεγγάρι. Από το ότι ήταν μια απάτη έως το ότι στην πρώτη, των Αρμστρονγκ, Ολντριν και Κόλινς, οι αστροναύτες είδαν κάτι ύποπτο στην επιφάνεια της Σελήνης αλλά την τελευταία στιγμή η NASA διέκοψε τη ζωντανή μετάδοση».
Ναι, είναι γνωστές αυτές οι ιστορίες – και άκρως ψυχαγωγικές επίσης. «Δεν ξέρεις όμως», συνέχισε ο κύριος Γκρι, «ότι υπάρχει μία ακόμα ιστορία που σχετίζεται με τον Νιλ Αρμστρονγκ, τον πρώτο άνθρωπο στη Σελήνη. Εχει ως εξής: λέγεται ότι κάμποσα λεπτά αφότου ξεστόμισε το πασίγνωστο “ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο” κ.ο.κ., ακούστηκε να λέει: “Και τώρα, καλή διασκέδαση, κύριε τάδε”.
«Κανένας δεν ήξερε σε ποιον αναφερόταν ο Αρμστρονγκ. Πολλά χρόνια μετά, αποκάλυψε πως, έφηβος ακόμα, τη δεκαετία του ’40, άκουσε το ζευγάρι των γειτόνων του από το διπλανό σπίτι να καβγαδίζει. Από τα συμφραζόμενα, ο νεαρός Νιλ κατάλαβε πως ο σύζυγος ζητούσε από τη σύζυγο κάποια ιδιαίτερη ερωτική χάρη στο κρεβάτι. Η σύζυγος αρνιόταν πεισματικά και κάποια στιγμή την άκουσε να λέει: “Πιο εύκολα θα πάει ο μικρός Νιλ απέναντι στο φεγγάρι παρά να κάνω αυτό που μου ζητάς”. Ε, δεκαετίες αργότερα, ο ώριμος πλέον Νιλ των 39 χρόνων σκέφτηκε ότι, έστω και με καθυστέρηση, ο γείτονάς του θα μπορούσε τώρα “να το ευχαριστηθεί”».
Ρώτησα τον κύριο Γκρι αν η ιστορία αυτή ήταν αληθινή. Με κοίταξε με νόημα. «Δεν πιστεύω ούτε λέξη», αποκρίθηκε και χαμογέλασε πονηρά. «Το έψαξα, ξέρεις. Εχω διαβάσει λεπτομερώς τα πρακτικά των συνομιλιών ανάμεσα στους αστροναύτες του “Απόλλων 11” και στο Χιούστον, έχω δει και ακούσει με προσοχή βίντεο από την πρώτη προσσελήνωση, πουθενά δεν ακούγεται ο Αρμστρονγκ να λέει τέτοια κουβέντα. Εχει όμως σημασία; Είναι μια ωραία ιστορία. Είναι αστεία – κάτι σαν τα λεγόμενα “σόκιν” ανέκδοτα, όπως έλεγαν οι παλαιοί. Είναι και συγκινητική, ξέρεις. Το ότι κάποιος ή κάποιοι σκέφτηκαν τον αστροναύτη, μόνο του ακόμα πάνω σε αυτή τη “μεγαλειώδη ερημιά” (όπως περιέγραψε ο Ολντριν τη Σελήνη μόλις πάτησε και αυτός το πόδι του στην επιφάνειά της), να θυμάται τον παλιό του γείτονα, τα νεανικά του χρόνια και να εύχεται, με μια τρυφερότητα, σ’ εκείνο τον ορεξάτο τύπο απ’ το διπλανό σπίτι να “το ευχαριστηθεί”. Διότι το θαύμα είχε συντελεστεί, το αδιανόητο ήταν πλέον πραγματικότητα και τώρα όλα επιτρέπονταν. Ναι, μου αρέσει αυτή η χαζοϊστοριούλα: το ότι κάποιος φαντάστηκε πως κατά τις πρώτες στιγμές του πάνω στο φεγγάρι, ο άνθρωπος σκέφτηκε τις χαρές του έρωτα. Κάτι τέτοια κάνουν όντως μια ερημιά, σαν αυτή της Σελήνης, πραγματικά μεγαλειώδη, δεν νομίζεις;»
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, ο κύριος Γκρι μετατόπισε κάθε επιστημονική ή ιστορική κουβέντα σχετικά με την προσσελήνωση στις προηγούμενες συζητήσεις μας περί χιούμορ. «Ο άνθρωπος ταξίδεψε στο φεγγάρι και πήρε μαζί του το χιούμορ του. Το κέφι του. Κατά τη δεύτερη προσσελήνωση, στις 14 Νοεμβρίου του ’69, όλοι περίμεναν τον Τσαρλς Κόνραντ να πει κάτι βαρύγδουπο σαν το “τεράστιο άλμα” του Αρμστρονγκ. Και αυτός είπε μόνο μία λέξη: “Γιούπι!”, και αμέσως πρόσθεσε: “Μπορεί για τον Νιλ να ήταν ένα μικρό βήμα, για μένα όμως ήταν τεράστιο”. Βλέπεις, ο “Πιτ” Κόνραντ, ο τρίτος άνθρωπος που πάτησε στο φεγγάρι, ήταν κοντούλης».
Αυτή τη φορά διαλέξαμε και οι δύο τις μουσικές της ημέρας: εγώ, το αγαπημένο κομμάτι του πατέρα μου, το «Moonlight Serenade» από τον Γκλεν Μίλερ. Ο κύριος Γκρι ένα αγαπημένο τραγούδι συνδεδεμένο με τα άπιαστα κορίτσια της εφηβείας μας: το «Killing Moon» από τους Echo & The Bunnymen. «Φονικό φεγγάρι, ε;» Ρώτησα. «Ναι, αλλά και πολύ ερωτικό», είπε ο κύριος Γκρι, προσθέτοντας προτού φύγει: «Και τώρα, μπορείς κι εσύ να το ευχαριστηθείς».