Το Σεμπάστιαν είναι 28 ετών και ζει στο Ηράκλειο της Κρήτης. Εργάζεται ως content moderator σε πολυεθνική εταιρεία μουσικής και podcasts, όπου ελέγχει παραβιαστικό περιεχόμενο: από ρατσιστικό λόγο και παραπληροφόρηση έως παιδική σεξουαλική κακοποίηση.
Προσδιορίζεται ως μη δυαδικό άτομο και προτιμά να αποκαλείται με ουδέτερες αντωνυμίες. Το φύλο που του αποδόθηκε στη γέννα είναι το θηλυκό, ενώ εδώ και χρόνια ζει ανοιχτά ως τρανς άτομο, έχοντας ξεκινήσει ορμονοθεραπεία και έχοντας προβεί σε αφαίρεση στήθους. Υπάρχει επίσης η επιθυμία για φαλλοπλαστική, η οποία όμως «προς το παρόν είναι άπιαστο όνειρο λόγω κόστους», όπως λέει στην «Κ». Το Σεμπάστιαν έχει επίσης αλλάξει το φύλο του νομικά, «όμως από το κράτος αναγνωρίζομαι ως “άρρεν” και όχι ως “μη δυαδικό άτομο”».
Ανήκει στη νέα γενιά, θα έλεγε κανείς, της τρανς κοινότητας· εκείνη που πολύ αργά αλλά μάλλον ουσιαστικά βιώνει την αποδοχή του οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντος – εσχάτως, και του επαγγελματικού. Εχει γεννηθεί στα Χανιά της Κρήτης από Ελληνα πατέρα και Δανή μητέρα. Θέλει να φύγει από την Ελλάδα, ώστε να κάνει ευκολότερα όσα χρειάζεται για να νιώθει καλά με το σώμα του, σύμφωνα με τα δικά του λόγια, αλλά δηλώνει ότι μεγάλωσε αρκετά ελεύθερα, δίχως τα κοινωνικά στερεότυπα του «αγοροκόριτσου» που ακολουθούν άτομα σαν το Σεμπάστιαν.
Ωστόσο, μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, είδε την επίθεση που δέχθηκαν τρανς άτομα στη Θεσσαλονίκη. Ενιωσε θυμό, ντροπή και θλίψη «που εν έτει 2024 στην Ελλάδα “προκαλούμε” μόνο και μόνο επειδή υπάρχουμε. Αυτό όμως που έρχεται και ίσως κάπως επαναφέρει την ελπίδα και το φως είναι το πόσο γρήγορα και μαζικά αντιδράει πλέον ο κόσμος σε αυτά τα γεγονότα, όπως φάνηκε και στη διαδήλωση την επόμενη ημέρα. Μπορεί ατομικά να έχουμε βιώσει και να βιώνουμε όλα μας φόβο, όμως η queer κοινότητα πλέον δεν φοβάται και πράξεις μίσους δεν θα είναι ανεχτές. Θα απαντάμε πάντα. Στα άτομα που δέχτηκαν την επίθεση, απλώς να πω “ευχαριστώ που δίνετε χρώμα σε μια τόσο σκοτεινή κοινωνία και να ξέρετε δεν είστε μόνα σας στον αγώνα”».
Το Σεμπάστιαν, πάντως, άρχισε να αποξενώνεται από το βιολογικό του φύλο στην εφηβεία. «Παρατηρούσα ότι ζήλευα τα αντρικά σώματα, τα αρρενωπά χαρακτηριστικά στα αγόρια. Ηταν περισσότερο μικρά πράγματα, στοιχεία του σώματος, γωνίες στο πρόσωπο. Ασχολούμουν και με το μπάσκετ από μικρή ηλικία και ζήλευα τον τρόπο που φαίνονταν τα αντρικά γυμνασμένα σώματα σε σχέση με το δικό μου».
Παρατηρούσα ότι ζήλευα τα αντρικά σώματα, τα αρρενωπά χαρακτηριστικά στα αγόρια. Ηταν περισσότερο μικρά πράγματα, στοιχεία του σώματος, γωνίες στο πρόσωπο. Ασχολούμουν και με το μπάσκετ από μικρή ηλικία και ζήλευα τον τρόπο που φαίνονταν τα αντρικά γυμνασμένα σώματα σε σχέση με το δικό μου.
Πολλές φορές, μάλιστα, εκείνη την εποχή δεν του ερχόταν περίοδος και προσδοκούσε «ότι θα βρεθεί μια ορμονική/βιολογική εξήγηση για το τι νιώθω, ελπίζοντας επίσης ότι το σώμα μου θα αναπτυχθεί περισσότερο όπως ενός cis αγοριού. Βέβαια, εντέλει βρήκαμε ότι το σώμα μου όντως παρήγαγε περισσότερα ανδρογόνα από τον μέσο όρο, αφού είχα πολυκυστικές ωοθήκες».
Κάπου στα 17 ένιωσε ακόμα πιο έντονα τη δυσφορία φύλου· δεν ένιωθε άνετα, κατά τη σεξουαλική πράξη, να ασχολούνται με το δικό του σώμα. «Μου φαινόταν λάθος», λέει. Στα 18, συζήτησε με την οικογένειά του τις θεραπείες στις οποίες ήθελε να προχωρήσει. «Η μητέρα και η αδελφή μου ήξεραν ότι κάτι είναι διαφορετικό με εμένα και απλώς μου έδιναν τον χώρο και περίμεναν να κάνω το coming out μου. Ο πατέρας μου άργησε να με αποδεχθεί χωρίς να απομακρυνθεί ποτέ λόγω της ταυτότητάς μου, αλλά τελικά τα καταφέραμε. Στην αρχή, θεωρούσε ότι είναι μια ανωριμότητα της ηλικίας, δεν μπορούσε να καταλάβει ούτε τη δυσφορία φύλου ούτε τη σεξουαλικότητά μου. Με τον καιρό, άλλαξε εντελώς και με υποστήριξε σε κάθε βήμα. Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι η κατά 16 χρόνια μικρότερη, δεύτερη αδελφή μου, που η μοναδική της ανησυχία, όταν της εξήγησα για εμένα, ήταν αν θα πονέσω σωματικά στη διαδικασία αυτή. Από εκεί και πέρα, σαν να μην έγινε τίποτα!»
Βέβαια, το Σεμπάστιαν, παρότι δεν δυσκολεύτηκε στην αποδοχή ούτε από το φιλικό του περιβάλλον, αντιμετώπισε δυσχέρειες με γονείς συμμαθητών του, που δεν ήθελαν να κάνουν παρέα τα παιδιά τους με το ίδιο. «Ανθρωποι που με γνώριζαν τόσα χρόνια ξαφνικά γίνονταν κάτι εντελώς άλλο απέναντί μου».
Πριν από δέκα χρόνια, έπρεπε να ψάξεις πολύ για να βρεις τι είναι αυτό που μπορεί να σε “χωρέσει”. Νόμιζα ότι ήμουν το μοναδικό άτομο στον κόσμο που ένιωθε ότι δεν ανήκει στο δίπολο των φύλων. Και μετά, ήταν δύσκολο να εξηγώ τι είναι το μη δυαδικό άτομο.
Ηρθε αντιμέτωπο με δυσχέρειες και στον προσδιορισμό του ως non binary άτομο. «Πριν από δέκα χρόνια, έπρεπε να ψάξεις πολύ για να βρεις τι είναι αυτό που μπορεί να σε “χωρέσει”. Νόμιζα ότι ήμουν το μοναδικό άτομο στον κόσμο που ένιωθε ότι δεν ανήκει στο δίπολο. Και μετά ήταν δύσκολο να εξηγώ τι είναι το μη δυαδικό άτομο. Ο κόσμος, ακόμα και σήμερα, μπερδεύεται, παρότι γενικώς αντιμετωπίζομαι ως αγόρι».
Το Σεμπάστιαν, όμως, δεν έχει μετανιώσει για τίποτα. Το μόνο που θα ήθελε είναι να είχε γεννηθεί με την ανδρική βιολογία. Μέσα σε όλα, αντιμετωπίζει και προβλήματα με τους γυναικολόγους που πρέπει να επισκέπτεται – κάτι που τονίζει ως γενικότερο, μεγάλο και ουσιαστικό πρόβλημα για την αντιμετώπιση των τρανς ατόμων σήμερα.
«Δεν ξέρουν πώς να με αντιμετωπίσουν. Αλλες φορές, δέχομαι κακοποιητικές συμπεριφορές. Μία γυναικολόγος, που έλεγε μάλιστα στην ιστοσελίδα της ότι δέχεται τρανς άτομα, παρότι μου μιλούσε στο αρσενικό, θεωρούσε ότι είμαι τρανς γυναίκα. Οταν της εξήγησα τι συμβαίνει, μου είπε να μην ανησυχώ, διότι οι γυναίκες μεταξύ μας δεν κολλάμε τίποτα. Καταλαβαίνετε σε πόσα επίπεδα είναι λάθος αυτό. Μία ψυχολόγος μου είχε πει ότι γι’ αυτό που νιώθω ευθύνεται η “κακοποιητική” συμπεριφορά της μητέρας μου που με άφηνε να ντύνομαι όπως ένιωθα άνετα εγώ και ο πατέρας μου που έλειπε λόγω διαζυγίου. Ευτυχώς που βρέθηκε μία γιατρός στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο που ειδικεύεται σε όλα αυτά αλλά και μία ιδιώτης ψυχολόγος και έχω ησυχάσει».
Ενώ δεν έχω κανένα θέμα να μιλάω για το φύλο μου και το ζω αρκετά ανοιχτά, δεν γνωρίζω όμως ποια θα είναι η αντίδραση του κόσμου σε τέτοιες συνθήκες. Ηταν και ο λόγος που φοβόμουν ότι δεν θα μπορέσω να ασχοληθώ και με τον αθλητισμό ξανά, αλλά ευτυχώς έχω βρει μια μεικτή ομάδα που πάει κόντρα στα στερεότυπα και τη βία στον αθλητισμό και έχω νιώσει ασφάλεια.
Φοβάται, εντούτοις, μην αλλάξει πάλι κάτι με την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Μάλιστα, θυμάται ότι, με την αλλαγή των επίσημων εγγράφων, το κάλεσαν και στον στρατό, απ’ όπου έχει πάρει νόμιμη και πλήρη απαλλαγή με την αιτιολογία της δυσφορίας φύλου.
«Η αλήθεια είναι ότι μια μόνιμη ανησυχία μου αφορά, για παράδειγμα, τα αποδυτήρια και τις τουαλέτες ή και τον σωματικό έλεγχο στο αεροδρόμιο – χώροι ή συνθήκες, δηλαδή, που υπάρχει “ρίσκο” να δουν ή να αντιληφθούν το κάτω μέρος του σώματός μου. Ενώ δεν έχω κανένα θέμα να μιλάω για το φύλο μου και το ζω αρκετά ανοιχτά, δεν γνωρίζω όμως ποια θα είναι η αντίδραση του κόσμου σε τέτοιες συνθήκες. Ηταν και ο λόγος που φοβόμουν ότι δεν θα μπορέσω να ασχοληθώ και με τον αθλητισμό ξανά. Ευτυχώς έχω βρει μια μεικτή ομάδα που πάει κόντρα στα στερεότυπα και τη βία στον αθλητισμό και έχω νιώσει ασφάλεια. Εχουν υπάρξει και φορές που, για παράδειγμα σε έξοδο σε κλαμπ, οι αντρικές τουαλέτες δεν είχαν κάποια πόρτα και λεκάνη. Επομένως, ακόμα και η πρόσβαση στις τουαλέτες γίνεται δύσκολη, διότι, αν πάω στις γυναικείες πιστεύουν ότι πάω κακοπροαίρετα, ας πούμε, ή για κάποιον άλλο λόγο. Μάλιστα, πήγε να μου χιμήξει και μπράβος μια φορά, ευτυχώς ήταν μαζί και η αδελφή μου να βοηθήσει».
Ονειρο του Σεμπάστιαν είναι να ασχοληθεί κάποτε επιτέλους με την Ψυχολογία και την Κλινική Ψυχολογία που έχει σπουδάσει στην Αγγλία. Θέλει και το ίδιο να συμβάλει, με κάθε πρόσφορο μέσο, στην αποδοχή των τρανς ατόμων και στην επίλυση των καθημερινών, μα τόσο περίπλοκων και βασανιστικών ζητημάτων που συναντούν σε πολλές πτυχές της ζωής τους.
Στο μεταίχμιο της αποδοχής και του στιγματισμού
Η Ηβη Καΐσερλη, από την άλλη, έζησε το μεταίχμιο της μετακίνησης της ελληνικής κοινωνίας όσον αφορά την αποδοχή των τρανς ατόμων. Γεννήθηκε σε ένα χωριό της Κω το 1980. Από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, δεν τη χωρούσε το ανδρικό της σώμα. «Ηθελα να είμαι κορίτσι. Ισχυριζόμουν, μάλιστα, ότι είμαι κορίτσι», λέει σήμερα η ίδια στην «Κ».
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όμως, τα πράγματα ήταν ακόμα πιο δύσκολα για ένα άτομο με δυσφορία φύλου, πόσο μάλλον σε μία μικρή νησιωτική κοινωνία. «Ο κόσμος χαζογελούσε με αυτό που βίωνα. Με έστελνε η μητέρα μου να της πάρω τσιγάρα και οι περαστικοί με ρωτούσαν αν είμαι αγόρι ή κορίτσι για να γελάσουν με την απάντησή μου», θυμάται η Ηβη Καΐσερλη. «Μεγαλώνοντας, άρχισαν τα “πειράγματα” να συνοδεύονται από όλα τα κοσμητικά επίθετα που μπορεί να φανταστεί κανείς για ένα άτομο σαν εμένα».
Η ίδια, στο σχολείο, δεν προαυλιζόταν με τα υπόλοιπα παιδιά· προτιμούσε να παραμένει στην τάξη ως επιμελήτρια ή να περνά το διάλειμμα στη βιβλιοθήκη του σχολείου. Στα 18 της ήρθε στην Αθήνα για να τελειώσει ιδιωτικό τεχνικό λύκειο –τα λεγόμενα ΤΕΛ τότε–, αλλά και τότε δυσκολευόταν να συνυπάρξει με τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριές της.
Ο κόσμος χαζογελούσε με αυτό που βίωνα. Με έστελνε η μητέρα μου να της πάρω τσιγάρα και οι περαστικοί με ρωτούσαν αν είμαι αγόρι ή κορίτσι για να γελάσουν με την απάντησή μου
«Οι πρώτες σκέψεις, όμως, για τη φυλομετάβασή μου ήρθαν κοντά στα 25-26. Ως τότε πειραματιζόμουν με το στυλ μου – ήμουν μία ανδρόγυνη παρουσία. Οσες φορές έβγαινα έξω ντυμένη ως γυναίκα, γυρίζοντας στο σπίτι δυσκολευόμουν πολύ να επιστρέψω στο βιολογικό μου φύλο», αναφέρει η Ηβη Καΐσερλη.
Τελειώνοντας το ΤΕΛ στην Αθήνα και έχοντας ολοκληρώσει τις πρώτες θεραπείες για τη φυλομετάβαση, επέστρεψε στην Κω. «Δούλεψα σε όλα τα sex shops του νησιού, αφού ποιος άλλος δεν θα ντρεπόταν να το κάνει; Οι ιδιοκτήτες το ήξεραν αυτό και απευθύνονταν κατευθείαν σ’ εμένα. Εχω δουλέψει σε μπουτίκ, σε ξενοδοχεία, σε beach bars, σε διακοσμητικό γραφείο, όλα αυτά στο νησί».
Το σπουδαίο και ευτυχές στην περίπτωσή της; Δεν ήταν μόνη σε όλο αυτό. Η οικογένεια και οι στενοί της φίλοι τη στήριζαν με κάθε τρόπο σε ό,τι κι αν αποφάσιζε να κάνει. «Το πρόβλημα ήταν η υπόλοιπη κοινωνία για μένα. Οταν αναζητούσα δουλειά, δεν μου ήταν εύκολο –σχεδόν φοβόμουν– να πάω να ζητήσω δουλειά ως τρανς άτομο», λέει η Ηβη Καΐσερλη στην «Κ». «Δούλευα και για άτομα του ευρύτερου φιλικού περιβάλλοντος, αλλά ένιωθα ότι μου κάνουν χάρη. Εξάλλου, ούτε καλά αμειβόμουν ούτε τη σωστή ασφάλιση είχα».
Κι έτσι, στράφηκε στην Κρήτη, όπου ζει και σήμερα – στα Χανιά. Πριν από περίπου 15 χρόνια, αποφάσισε να εγκατασταθεί εκεί, «διότι μου φάνηκαν πολύ ενδιαφέρουσα πόλη τα Χανιά. Θυμάμαι, είχα πάει σε μια πλατεία για καφέ, όπου κάθισα πολλές ώρες, και είδα να περνούν από μπροστά μου δύο πορείες –μία πολιτική και μία εναντίον κάποιου εργοδότη–, είδα μία μεγάλη σε ηλικία τρανς γυναίκα να αγκαλιάζεται από τον περίγυρο, άλλη μία επίσης που η κοινωνία την αποδεχόταν. Κι έτσι, πήρα την απόφαση να μείνω εδώ».
Δεν έλειψαν, όμως, και οι επιθέσεις εναντίον της. «Είχα έναν διαπληκτισμό με δύο άνδρες στον δρόμο που μου είχαν πετάξει ένα μπουκάλι, που έφτασαν να με ξυλοκοπήσουν, διότι εγώ δεν ανέχομαι τον στιγματισμό και αντιδρώ. Κατέληξα στο νοσοκομείο με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και διάσειση. Είχαν πάει στράφι και όλες οι επεμβάσεις που είχα κάνει στο πρόσωπο, που μόλις είχα ολοκληρώσει· καταστράφηκαν. Κατά τις δίκες, 600 άτομα μαζεύονταν για να με υποστηρίξουν. Εκαναν σαματά για μένα και αυτό ήταν πολύ συγκινητικό. Ηταν, αφενός, μια ηθική ικανοποίηση για μένα και, αφετέρου, ήθελα να δημιουργηθεί δεδικασμένο, μπας και κάτι αλλάξει στην κοινωνία και αποδεχθεί τα τρανς άτομα».
Μου φάνηκαν πολύ ενδιαφέρουσα πόλη τα Χανιά. Θυμάμαι, είχα πάει σε μια πλατεία για καφέ, όπου κάθισα πολλές ώρες, και είδα να περνούν από μπροστά μου δύο πορείες –μία πολιτική και μία εναντίον κάποιου εργοδότη–, είδα μία μεγάλη σε ηλικία τρανς γυναίκα να αγκαλιάζεται από τον περίγυρο, άλλη μία επίσης που η κοινωνία την αποδεχόταν. Κι έτσι, πήρα την απόφαση να μείνω εδώ
Η Ηβη Καΐσερλη σήμερα είναι σεξεργαζόμενο άτομο. Είχε ξεκινήσει από τη Ρόδο, όπου γνώρισε κάποιον που της άνοιξε τους επαγγελματικούς ορίζοντες, ώστε να δουλεύει ανεξάρτητα. Τα τελευταία 15 χρόνια, λοιπόν, κάνει αυτό που η ίδια ονομάζει «τουρ». Κλείνει πελάτες από διαδικτυακές πλατφόρμες και ταξιδεύει ανά την Ελλάδα για να προσφέρει τις υπηρεσίες της. «Δεν είναι πάντα εύκολο. Θέλει συνεχή παρουσία στο ίντερνετ και πολλά έξοδα διαμονής και μετακίνησης», όπως λέει.
«Δοκίμασα και τον δρόμο, αλλά ούτε μου πήγαινε ούτε είχα γίνει αποδεκτή από τα υπόλοιπα κορίτσια τότε, στην Αθήνα. Εξάλλου, προτιμώ να μην έχω κανέναν από πάνω μου και δεν μπορώ και την υπερέκθεση», λέει κλείνοντας στην «Κ». «Πολλές φορές νιώθω τουρίστρια στις παρυφές της ζωής».
Από σαράντα κύματα τα τελευταία σαράντα χρόνια
Ως τουρίστριες στις παρυφές της ζωής έχουν ζήσει η Αννα Κουρουπού και η Ραφαέλα Μουζακίτη, όπως και όλα τα τρανς άτομα της γενιάς τους – εκείνης που δεν χωρούσε στο βιολογικό τους φύλο και ήθελε να το διεκδικήσει στην Ελλάδα των τελών της δεκαετίας του ’70. Εχουν φάει με το κουτάλι το περιθώριο, τη βία –κρατική και ιδιωτική–, για κάτι που αναγκάστηκαν να κάνουν· τη σεξεργασία, που τότε ήταν μονόδρομος, όχι επιλογή, για τα τρανς άτομα.
Αμφότερες είναι δύο βασικά κομμάτια της ψυχής του Red Umbrella Athens, κέντρου ενδυνάμωσης ατόμων που εργάζονται στο σεξ και δημιουργήθηκε τον Δεκέμβριο 2015 με πρωτοβουλία του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», του κέντρου πρόληψης και σεξουαλικής υγείας «Checkpoint» και του Συλλόγου Ασθενών Ηπατος Ελλάδας «Προμηθέας». Το κέντρο λειτουργεί υπό την επιστημονική επιμέλεια του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Εργαστηρίου Κλινικής Ερευνας «Υποκειμενικότητα και Κοινωνικός Δεσμός» του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τον Ιούλιο του 2022, μάλιστα, άρχισε να λειτουργεί και το Red Umbrella Thessaloniki. Και, όπως λέει η Αννα Κουρουπού, το κέντρο «δεν αποτελείται αποκλειστικά από σεξεργαζόμενα άτομα, διότι θέλαμε να συνδυάσουμε την επιστήμη με την εμπειρία – ένας συνδυασμός δοκιμασμένος στην ίδια τη ζωή».
Από το 2016 και μέχρι σήμερα, η οργάνωση έχει δεχθεί 8.658 επισκέψεις (6.344 γυναίκες, 2.314 άνδρες), έχει διεξαγάγει 7.148 τεστ HIV, HBV, HCV, σύφιλης, έχει προσφέρει 3.369 βραχείες ψυχοθεραπευτικές και συμβουλευτικές ατομικές παρεμβάσεις και έχει δεχθεί 408 επισκέψεις για νομικές συμβουλές. Εχει ακόμα κάνει 488 παρεμβάσεις ατομικής συμβουλευτικής από κοινωνικό λειτουργό, έχει διαθέσει 116.592 προφυλακτικά και 1.771 κιτ ασφαλέστερης χρήσης, ενώ έχει κάνει 192 διασυνδέσεις με συνεργαζόμενους φορείς.
Την εποχή που ξεκινούσα αυτή τη δουλειά, σαράντα χρόνια πριν, τα προβλήματα με την Αστυνομία ήταν τεράστια. Βίαιες καταστάσεις, λεκτική και σωματική κακοποίηση από τις Αρχές και την κοινωνία. Πολλά αυτόφωρα, πολύ ξεφτίλισμα. Αρκούσε ότι ήμασταν τρανς.
Η Αννα Κουρουπού και η Ραφαέλα Μουζακίτη –επικεφαλής και γραμματέας του Red Umbrella Athens αντιστοίχως– έχουν περάσει ως τρανς σεξεργάτριες από σαράντα κύματα και αυτό το βλέπω στα μάτια τους όταν θυμούνται την πορεία τους ως τώρα.
«Την εποχή που ξεκινούσα αυτή τη δουλειά, σαράντα χρόνια πριν, τα προβλήματα με την Αστυνομία ήταν τεράστια. Βίαιες καταστάσεις, λεκτική και σωματική κακοποίηση από τις Αρχές και την κοινωνία. Πολλά αυτόφωρα, πολύ ξεφτίλισμα. Αρκούσε ότι ήμασταν τρανς», θυμάται η Ραφαέλα Μουζακίτη, ενώ το κινητό της χτυπάει ασταμάτητα από μηνύματα και ειδοποιήσεις από το TikTok, όπου κάνει θραύση, καθώς ανεβάζει βίντεο κάθε βράδυ.
Δεν το έβαλαν κάτω, όμως, παρά τις δυσκολίες. Μέχρι στο σπίτι του Ανδρέα Παπανδρέου στο Καστρί, στα μέσα του ’80, είχαν φτάσει. «Από εκεί και πέρα, μειώθηκε αισθητά η αστυνομική βία, αλλά τα αυτόφωρα παρέμειναν αυτόφωρα. Κάναμε, όμως, και ντόλτσε βίτα – προσπαθούσαμε να ισορροπήσουμε την αγριότητα της κοινωνίας και των Αρχών. Βέβαια, οι ίδιοι που μας έκραζαν οι ίδιοι μας πλήρωναν», αφηγείται η ίδια.
«Κι εμείς τότε ξεκινήσαμε τη σεξεργασία αναγκαστικά, δεν είχαμε επιλογή. Αλλιώς, θα γινόμασταν κλέφτες για να επιβιώσουμε», μου διηγείται η Αννα Κουρουπού. «Συμβιβαστήκαμε. Νεκρώσαμε συναισθηματικά. Αλλά ήταν η ανάγκη μας γι’ αυτή την ταυτότητα φύλου. Δεν ξυπνήσαμε ένα πρωί και είπαμε “θέλω να γίνω τρανς” – έτσι γεννηθήκαμε. Στα 15 μας δυσανασχετούσαμε με το σώμα μας. Θέλαμε να το εναρμονίσουμε με τον εσωτερικό μας κόσμο. Ενσωματώσαμε, όμως, εμείς το “λάθος”. Νομίζαμε ότι εμείς είμαστε το λάθος. Αλλά αυτό αλλάζει. Υπάρχει η ορατότητα τώρα, που, όμως, αυξάνει και το μίσος, όσο κι αν ακούγεται παράξενο. Διότι σου λέει ο άλλος, “καλά είσαι εκεί που είσαι, τι θέλεις τώρα να βγεις στον κόσμο;”» αναφέρει και στρίβει ακόμα ένα τσιγάρο. «Θεωρώ ότι είμαστε υπερ-ηρωίδες που, ύστερα απ’ όλα αυτά επί σαράντα χρόνια, κρατάμε την ψυχική μας ισορροπία. Μας έστελναν κάποτε σε ανδρικές φυλακές. Τώρα έχει ειδικά τμήματα, όμως είμαστε αόρατοι άνθρωποι για το σύστημα ακόμη».
Αν είχαμε σήμερα επιλογή να μην είμαστε σεξεργάτριες, δεν θα το κάναμε. Τρανς, όμως, θα ήμασταν. Απλώς είναι δύσκολο να ξεριζώσεις από την κοινή γνώμη ότι τρανς σημαίνει σεξεργάτρια και τίποτε άλλο. Σε όλες τις συζητήσεις, όταν τελειώνουν τα επιχειρήματα, ακούμε ένα «εσύ είσαι τραβέλι, τι ξέρεις να μας πεις;» Καμιά φορά, σκέφτομαι ότι από τύχη ζούμε, ότι δεν έχει έρθει ακόμη η σειρά μας.
Για την Αννα Κουρουπού, η σεξεργασία είναι ένδειξη ελευθερίας και αυτοδιάθεσης. «Κάνω με το σώμα ό,τι θέλω, όπως θέλω, όποτε θέλω. Είμαι κυρία του εαυτού μου. Μπορεί να μην ήταν επιλογή μου, αλλά το κάνω εξαρχής όσο καλύτερα μπορώ», λέει η ίδια. «Αν είχαμε σήμερα επιλογή να μην είμαστε σεξεργάτριες, δεν θα το κάναμε. Τρανς, όμως, θα ήμασταν. Απλώς είναι δύσκολο να ξεριζώσεις από την κοινή γνώμη ότι τρανς σημαίνει σεξεργάτρια και τίποτε άλλο. Σε όλες τις συζητήσεις, όταν τελειώνουν τα επιχειρήματα, ακούμε ένα “εσύ είσαι τραβέλι, τι ξέρεις να μας πεις;”. Εχουμε μονίμως να αντιμετωπίσουμε τη χυδαιότητα. Στα εσώψυχα της κοινωνίας υπάρχει ρατσισμός, μας επιτίθενται τα στερεότυπα. Καμιά φορά, σκέφτομαι ότι από τύχη ζούμε, ότι δεν έχει έρθει ακόμη η σειρά μας. Τις προάλλες βρήκαμε συνάδελφο νεκρή από τη μυρωδιά – γιατί υπάρχει πολλή μοναξιά στη ζωή μας».
«Σήμερα η αποδοχή των τρανς ατόμων από την οικογένειά τους τα αποτρέπει από τη σεξεργασία, δεν υπάρχει λόγος. Τότε, για μας, ήταν μονόδρομος. Τι άλλο να κάναμε; Υπάρχει σεξεργασία στα νεαρά άτομα και σήμερα, αλλά είναι πολύ μικρότερο το ποσοστό που την επιλέγει», λέει η Ραφαέλα Μουζακίτη. «Το χειρότερο, δε, ήταν ότι, επειδή βγάζαμε λεφτά λόγω δουλειάς αλλά ήμασταν αυτές που ήμασταν, τα πάντα για μας είχαν διπλή τιμή. Εσένα ως δημοσιογράφο μπορεί να σου ζητούσαν 300 ευρώ για ενοίκιο, εμένα θα μου ζητούσαν 700, στα κομμωτήρια το ίδιο. Γνώριζαν ότι δεν μπορούσαμε να αποταθούμε πουθενά για να παραπονεθούμε».
«Να αποστιγματιστούμε, να γίνουμε ορατές. Χρειάζονται νόμοι που θα μας προστατεύουν. Η δημοκρατία κάποιες φορές επιβάλλεται», λέει η Αννα Κουρουπού, σβήνοντας το τελευταίο της τσιγάρο.