Τον περιμένουν κάθε μέρα νωρίς το απόγευμα να δέσει στο λιμάνι, να κατεβάσει από το καΐκι την ψαριά του και να τους τη μοιράσει. Mικρά ψαράκια, σαρδέλες, μένουλες και γαύρο, «αυτά που τρώνε οι γλάροι, αλλά παλιότερα τα τιμούσαν οι φτωχοί», όπως λέει ο 35χρονος Κώστας Καραμανώλης από την Παναγιούδα της Λέσβου, ένα ψαροχώρι 2 χιλιόμετρα από τον καταυλισμό στη Μόρια.
Γιος ψαρά αλλά και με πτυχίο από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, μεγαλωμένος στο καΐκι και στα πελάγη, άνθρωπος του ανοιχτού βλέμματος και της ανοιχτής καρδιάς, ο ψαράς της Παναγιούδας για τον οποίο διάβασα πριν από λίγες μέρες σε ρεπορτάζ της «Κ», γεμίζει τις σακούλες των προσφυγόπουλων που τον περιμένουν στο καθημερινό τους ραντεβού. Δεν είναι ο μοναδικός. Στα νησιά, σε γειτονιές της Αθήνας, είναι πολλοί όσοι αθόρυβα και ταπεινά μοιράζουν ανθρωπιά, αγάπη, ένα πιάτο φαγητό.
Στην Κω, ο Διονύσης Αρβανιτάκης κάθε μέρα φούρνιζε εκατοντάδες καρβέλια ψωμί και τα μοίραζε στους πρόσφυγες. «Ο φούρναρης που δίνει το ψωμί του σε πεινασμένες και ταλαιπωρημένες ψυχές», όπως τον έχει περιγράψει ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του απένειμε το βραβείο της Κοινωνίας των Πολιτών το 2016, έφυγε πριν από λίγες μέρες από τη ζωή σε ηλικία 77 ετών. Πρόσφερε απλόχερα καλοσύνη και συμπόνια.
Η «μαμά Μαρία». Ετσι φωνάζουν τη Μαρία Μακρογιάννη στη Σάμο. Στην ταβέρνα της πάντα είχε ένα πιάτο φαγητό για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Μέχρι και ένα μικρό κομμάτι γης τους παραχώρησε «για να φυτεύουν ζαρζαβατικά. Από εκεί τρώμε. Από εκεί τα κάνουμε όλα», είχε πει στο τηλεοπτικό δίκτυο BBC στο ρεπορτάζ που της αφιέρωσε. Στο βίντεο που προβλήθηκε, παιδιά μεταναστών την «έπνιγαν» στις αγκαλιές και στα φιλιά.
Συζητάμε και γράφουμε για τα «μεγάλα» που πρέπει να γίνουν, για τα επείγοντα, όχι μόνο γι’ αυτούς τους ανθρώπους αλλά και για όσους στα νησιά κυρίως, σηκώνουν δυσανάλογα μεγάλο βάρος στους ώμους τους, και τους αξίζει κατανόηση, προσοχή και κάθε δυνατή βοήθεια. Αλλά υπάρχουν και τα ταπεινά, τα μικρά, τα καθημερινά που είναι κι αυτά σπουδαία κι αξίζουν την προσοχή μας. Οχι γιατί μας έχουν ανάγκη. Ούτε ο ψαράς της Λέσβου, ούτε η «μαμά» της Σάμου. Εμείς τους έχουμε…