Φωτ: INTIME / αρχείου
01.09.2023 • 19:55
Καθώς οι Αθηναίοι επιστρέφουν στο κλεινόν άστυ, μαζί τους επανέρχεται και η κυκλοφοριακή συμφόρηση στους δρόμους της πρωτεύουσας. Η εικόνα σε πολλά σημεία της πόλης είναι ήδη προβληματική: κεντρικές διασταυρώσεις μπλοκάρουν, φανάρια χαλάνε και την ίδια στιγμή η απουσία της Τροχαίας γίνεται όλο και πιο εμφανής, δίνοντας έναν κακό οιωνό για την κατάσταση που θα διαμορφωθεί όταν η καθημερινότητα στην Αθήνα ξεδιπλωθεί πλήρως.
Την ίδια ώρα οι ειδήσεις για σοβαρά τροχαία ατυχήματα, συγκρούσεις οχημάτων αλλά και παρασύρσεις πεζών, απασχολούν πολύ συχνά την επικαιρότητα. Το μεσημέρι της Πέμπτης, δύο σοβαρά περιστατικά έλαβαν χώρα στη λεωφόρο Ποσειδώνος. Αρχικά, αυτοκίνητο που είχε αναπτύξει μεγάλη ταχύτητα, παραβίασε το κόκκινο φανάρι και προσπαθώντας να αποφύγει άλλο όχημα παρέσυρε νεαρή γυναίκα. Λίγη ώρα αργότερα, σε μικρή απόσταση, δύο αυτοκίνητα συγκρούστηκαν και αναποδογύρισαν. Μία μέρα νωρίτερα, περιπολικό τραυμάτισε θανάσιμα έναν 65χρονο άνδρα στο Μοσχάτο.
Ο Νικόλαος Ρήγας, αντιπρόεδρος στην Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθήνας, ο οποίος υπηρετεί στην Τροχαία Αθηνών, επισημαίνει στην «Κ» πως η υποστελέχωση της Τροχαίας και η υπολειτουργία των υπηρεσιών της έχει ως συνέπεια να περιορίζεται η παρουσία των τροχονόμων σε πολλά σημεία της πόλης, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που γίνονται από το προσωπικό. «Η Τροχαία στην Αττική έχει υποστεί μείωση προσωπικού της τάξεως του 40% περίπου» εξηγεί. «Απαιτείται η πολιτεία να ενισχύσει τις αρμόδιες υπηρεσίες, έτσι ώστε να μπορεί η Τροχαία να αποδώσει περισσότερο στον προληπτικό έλεγχο και να αποτραπούν τα πολλά τροχαία που συχνά στερούν ανθρώπινες ζωές. Δεν έχουμε την πολυτέλεια ως χώρα να πληρώνουμε φόρο αίματος στην άσφαλτο».
Την ίδια εικόνα μεταφέρει και τροχονόμος που μίλησε στην «Κ» υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Πρέπει να αρχίσει η αξιολόγηση των μετακινήσεων επισήμων, όπως και το θέμα των διαδηλώσεων. Είναι δυνατόν να δίνονται ακόμα άδειες για πορείες στις 15.00 μιας καθημερινής; Είναι δυνατόν να κλείνει όλη η Σταδίου από 100 άτομα και η Πειραιώς να “φρακάρει” μετά για ώρες;» λέει στην «Κ».
Τα κακής ποιότητας οχήματα
Για μια υπηρεσία που δουλεύει με λίγες δυνάμεις αλλά έχει υπό την ευθύνη πολλά και σημαντικά κάνει λόγο ο Κίμων Λογοθέτης, Σύμβουλος Διαχείρισης Κυκλοφορίας και Οδικής Ασφάλειας Περιφέρειας Αττικής. «Οι άνθρωποι της υπηρεσίας κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες. Μπορεί όμως ο τροχονόμος να αφήσει ένα σοβαρό τροχαίο για να ασχοληθεί επισταμένως με ελέγχους για παραβιάσεις στη ΛΕΑ ή τον δακτύλιο που είναι κι αυτές σημαντικές;» διερωτάται.
Ο κ. Λογοθέτης τονίζει ότι επιδεινώθηκε το κυκλοφοριακό μετά τον κορωνοϊό, καθώς αρκετοί πολίτες απομακρύνθηκαν από τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και στράφηκαν στη μετακίνηση με δικά τους οχήματα.
Στον Κηφισό, έναν από τους πιο δύσκολους δρόμους του λεκανοπεδίου, βλέπουμε συχνά αυτοκίνητα να ακινητοποιούνται λόγω βλαβών στη μέση του δρόμου ή να εμπλέκονται σε συγκρούσεις.
Το πρόβλημα επιδεινώθηκε περαιτέρω από τα αυτοκίνητα «πολύ κακής ποιότητας», όπως τα χαρακτηρίζει, τα οποία ξεκίνησαν να κυκλοφορούν, μετά την πανδημία. «Βλέπουμε πια στους δρόμους αυτοκίνητα των 1.000 ευρώ, τα οποία βγάζουν μαύρο καπνό από την εξάτμιση, με εμφανείς ζημιές, καμένες λάμπες, ακατάλληλα ελαστικά. Στον Κηφισό, έναν από τους πιο δύσκολους δρόμους του λεκανοπεδίου, βλέπουμε συχνά τέτοια αυτοκίνητα να ακινητοποιούνται λόγω βλαβών στη μέση του δρόμου ή να εμπλέκονται σε συγκρούσεις. Στην πράξη, η Τροχαία δεν μπορεί να κάνει και πολλά» σημειώνει ο κ. Λογοθέτης.
Φανάρια που χαλάνε και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική κίνηση
Εν τέλει, όλα τα παραπάνω οδηγούν σε αστυνόμευση σε πολύ συγκεκριμένες οδικές αρτηρίες. Οι δρόμοι στους οποίους έχει κατά βάση παρουσία η Τροχαία είναι οι κεντρικές λεωφόροι που καταλήγουν στο κέντρο της Αθήνας.
«Το Γαλάτσι, μια μεγάλη και κεντρική περιοχή της Αθήνας, ή το Παγκράτι, τα Πατήσια, η Αγίου Κωνσταντίνου και η Πειραιώς αστυνομεύονται ελάχιστα, σε αντίθεση με την Κηφισίας, για παράδειγμα. Έχουμε πέντε τροχονόμους στη σειρά στην Κηφισίας, αλλά στο τέλος, όλα αυτά τα αυτοκίνητα που εισέρχονται μαζικά στο κέντρο της Αθήνας δημιουργούν ένα “χωνί”, καθώς ακινητοποιούνται λίγο… παρακάτω».
Η απουσία της Τροχαίας από τους υπόλοιπους δρόμους «ευνοεί» και τις παραβάσεις. Από μικρές, όπως η μετατροπή των λεωφορειολωρίδων σε Ιπποκράτους και Χαρ. Τρικούπη σε… πάρκινγκ, μέχρι μεγάλες, όπως παραβιάσεις ερυθρού σηματοδότη.
Σύμφωνα με τους τροχονόμους, τα υφιστάμενα φανάρια, τα οποία σχεδιάστηκαν πριν από πολλά χρόνια, δεν βοηθούν στην εργασία τους. Όπως εξηγεί ο κ. Λογοθέτης, η διάρκεια του κόκκινου και του πράσινου στα φανάρια προκύπτει από τα προγράμματα που εκπονούν οι συγκοινωνιολόγοι, σύμφωνα με το αρχείο που διαθέτει η Περιφέρεια Αττικής για την κίνηση στους δρόμους του λεκανοπεδίου.
Τα προγράμματα επικαιροποιούνται σύμφωνα και με την κίνηση που βλέπουν οι συγκοινωνιολόγοι μέσα από το Κέντρο Διαχείρισης Κυκλοφορίας της Περιφέρειας Αττικής, όχι όμως σε πραγματικό χρόνο.
Στο «κόκκινο« η κίνηση Τρίτη με Πέμπτη
Παίρνοντας τα δεδομένα για την κυκλοφορία των δρόμων στην Αττική από το data.gov για το διάστημα από τον Φεβρουάριο του 2022 έως τον Φεβρουάριο του 2023, αναλύθηκε η μέση ταχύτητα που έχουν τα οχήματα ανά ημέρα και ώρα στις κεντρικές οδικές αρτηρίες του λεκανοπεδίου ώστε να απεικονιστεί ποιες ώρες είναι πιο αργή η κυκλοφορία στην πόλη. Μέσω του υπολογισμού της μέσης εβδομαδιαίας ταχύτητας και της σύγκρισης με αυτήν της ωριαίας μέσης ταχύτητας στον κάθε δρόμο, προσεγγίζεται η πιθανότητα καθυστερήσεων και το επίπεδο του μποτιλιαρίσματος που συναντάται σε ολόκληρο το μήκος της εκάστοτε οδικής αρτηρίας.
Tα «έξυπνα φανάρια» και οι αλλαγές που θα επιφέρουν άμεση βελτίωση
Τι πρέπει όμως να αλλάξει για να βελτιωθεί άμεσα η εικόνα στους δρόμους;
«Με δεδομένο ότι τα μεγάλα τεχνικά έργα σε δρόμους, αυτά δηλαδή που μπορούν να αλλάξουν συνολικά την εικόνα στην Αθήνα, δεν είναι ακόμα έτοιμα, αυτό που πρέπει να γίνει άμεσα είναι να διπλασιαστεί η δύναμη της Τροχαίας» απαντά ο κ. Λογοθέτης.
Ο ίδιος αναφέρει πως στις αρχές του 2024 αναμένεται να τοποθετηθούν 300 κάμερες σε ισάριθμες διασταυρώσεις, οι οποίες θα καταγράφουν την παραβίαση του κόκκινου σηματοδότη. Οι κάμερες θα τοποθετηθούν εκεί όπου εστιάζεται το πρόβλημα, όπως έχει φανεί από τα δελτία τροχαίων ατυχημάτων. «Μία τέτοια κάμερα λειτουργεί ήδη στη διασταύρωση της Ποσειδώνος με την Καλαμακίου και έχει μειώσει την παραβατικότητα και στα δύο ρεύματα- προς Γλυφάδα και προς Πειραιά- στο 50%. Εκεί, όπου είχαμε 20 παραβάσεις την ώρα, τώρα έχουμε 10».
Μία τέτοια κάμερα λειτουργεί ήδη στη διασταύρωση της Ποσειδώνος με την Καλαμακίου και έχει μειώσει την παραβατικότητα και στα δύο ρεύματα- προς Γλυφάδα και προς Πειραιά- στο 50%.
Θετικό αντίκτυπο, τόσο για τους πολίτες όσο και για τους εργαζόμενους της Τροχαίας, θα έχει και η τοποθέτηση «έξυπνων φαναριών» σε στρατηγικά σημεία στο Λεκανοπέδιο, ένα σύστημα το οποίο σχεδιάζεται αυτή τη στιγμή.
Μιλώντας για το εν λόγω σύστημα, ο Παναγιώτης Καριώτης, Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Διαχείρισης Μητροπολιτικών Υποδομών Περιφέρειας Αττικής, αναφέρει πως στην παρούσα φάση αναζητούνται οι τρόποι για να βελτιωθεί η ποιότητα και η ποσότητα των δεδομένων που λαμβάνονται για τους σηματοδότες (από τους μετρητές του Κέντρου Διαχείρισης και μέσω της αναζήτησης στρατηγικών συνεργασιών, π.χ με την Google).
«Τα δεδομένα που λαμβάνονται αυτή τη στιγμή δεν είναι αρκετά για την αυτορύθμιση των φαναριών» σημειώνει παραθέτοντας τα πρώτα βήματα που έχουν δρομολογηθεί. «Τα “έξυπνα φανάρια” είναι στο τελικό στάδιο της τοποθέτησής τους σε δρόμους του Πειραιά. Επιπλέον, 70 ασθενοφόρα θα φέρουν ειδικούς πομπούς, λαμβάνοντας πράσινο κύμα 7 δευτερολέπτων που θα τους επιτρέπει την άμεση διέλευση σε όποιον δρόμο κι αν κινούνται. Στη συνέχεια, τα “έξυπνα φανάρια” θα τοποθετηθούν πιλοτικά στη λεωφόρο Βάρης – Κορωπίου και ενδεχομένως και στην Αλεξάνδρας».
Ο ίδιος τονίζει τις δυσκολίες της διαχείρισης της κυκλοφορίας στο λεκανοπέδιο των 2000 κόμβων. «Όταν στους μεγάλους δρόμους της παραλιακής θέλει για παράδειγμα ένας πολίτης να περάσει απέναντι στη θάλασσα, ο ενδεικτικός τρόπος για να το κάνει είναι μια πεζογέφυρα, αλλά αυτά είναι κοστοβόρες κατασκευές, ως εκ τούτου, η ύπαρξη ισόπεδων διαβάσεων πεζών είναι λογικό να διακόπτουν την κυκλοφορία» σημειώνει ο ίδιος.
Ο κ. Λογοθέτης, αναφέρει πάντως άλλο ένα μετρό που θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα ανακουφιστικό για την κίνηση αλλά και για την εργασία των τροχονόμων. «Το κλιμακωτό ωράριο από τις 07.30 μέχρι τη 12.00 στους δρόμους, θα βοηθούσε επίσης πάρα πολύ, όμως αυτό απαιτεί τη συνεργασία πολλών εμπλεκομένων στο ζήτημα, όπως συνέβη στην πανδημία, μιας και θα έπρεπε για παράδειγμα να ξεκινούν πιο αργά κάποιες δουλειές, τα σχολεία κ.ο.κ αλλά και να μεταφερθούν τις νυχτερινές ώρες, δραστηριότητες όπως η τροφοδοσία των καταστημάτων».