Η μουσική των σφαιρών

2' 8" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το 1781 ο Αγγλος αστρονόμος Ουίλιαμ Χέρσελ είδε κάτι στον ουρανό με το τηλεσκόπιο: ένα άγνωστο ουράνιο σώμα, ακόμα πιο μακριά απ’ τον Κρόνο. Ηταν ένας πλανήτης, ο έβδομος του ηλιακού μας συστήματος και ο πιο μακρινός απ’ όλους. Η ονομασία που του δόθηκε εκφράζει αυτή την τόσο απόμακρη θέση του: Ουρανός, ο μυθολογικός θεός που ευνούχισε ο Κρόνος. 

Ομως οι επιστήμονες παρατήρησαν μια ανωμαλία στην τροχιά του Ουρανού. Περί τα μέσα του 19ου αιώνα, δύο αστρονόμοι βάλθηκαν να λύσουν, ο καθένας μόνος του και εν αγνοία ο ένας του άλλου, την αιτία αυτής της ανωμαλίας. Ηταν ο Γάλλος Ουρμπέν Λε Βεριέ και ο Αγγλος Τζον Κάουτς Ανταμς. 

Οι δύο αυτοί κύριοι έφτασαν στη λύση του μυστηρίου: η ανωμαλία οφειλόταν στην ύπαρξη ενός ακόμα πλανήτη! Το ηλιακό μας σύστημα εμπλουτίστηκε αίφνης με την ανακάλυψη του Ποσειδώνα, του όγδοου και πιο απομακρυσμένου πλανήτη, μέχρις ότου εμφανίστηκε στη σκηνή ο Πλούτωνας, για να εξαφανιστεί πάλι, χάνοντας το στάτους του πλανήτη λόγω του μικρού του μεγέθους. Η επιστημονική κοινότητα ακόμα τσακώνεται για τον Πλούτωνα και, όπως γράφει η Πριγιαμβάντα Ναταριάν, καθηγήτρια Αστρονομίας στο Γέιλ, επεισόδια όπως αυτό δείχνουν ότι η επιστημονική έρευνα δεν είναι πάντοτε προϊόν ψυχραιμίας και νηφαλιότητας. Η Ινδή αστρονόμος δεν το λέει αυτό για τη διαμάχη γύρω από τον Πλούτωνα, αλλά για την ανακάλυψη του Ποσειδώνα που για πολλές δεκαετίες προκάλεσε έναν ακήρυχτο πόλεμο ανάμεσα στη Γαλλία και στην Αγγλία. 

Στα σημεία φαίνεται πως νικήτρια βγαίνει η Γαλλία: οι υπολογισμοί του Λε Βεριέ διακρίνονται από μεγαλύτερη ακρίβεια και, εξάλλου, εμφανίστηκε πρώτος με επίσημη ανακοίνωση στις 31 Αυγούστου του 1846 στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών στο Παρίσι. 

Ο Ανταμς ήταν λίγο άτυχος: δύο ημέρες πριν είχε στείλει στο Γκρίνουιτς να ελέγξουν τους δικούς του υπολογισμούς, ενώ ένα χρόνο πριν φώναζε ότι κάτι είχε εντοπίσει μα οι Βρετανοί συνάδελφοί του δεν του έδιναν σημασία. 

Ισως η Αγγλία να κέρδισε σε ένα –διαφορετικό– σημείο. Το 1918, ο Αγγλος συνθέτης Γκούσταβ Χολστ παρουσίασε στο λονδρέζικο κοινό τη συμφωνική σουίτα «Οι Πλανήτες». Αυτός ο μανιακός με τα σανσκριτικά και την αστρολογία (και όχι την αστρονομία) συνέθεσε επτά κομμάτια που φέρουν τις ονομασίες των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος (πλην της Γης). Το έξοχο αυτό έργο κλείνει όχι με τον Πλούτωνα (που ανακαλύφθηκε το 1930) αλλά με τον Ποσειδώνα, από τα κορυφαία μέρη όλης της σουίτας: η διαστημική φαντασμαγορία εδώ γίνεται ακόμα πιο υποβλητική από τα σχεδόν εξωγήινα μεταλλικά κρουστά και τους μυστηριακούς βοκαλισμούς της γυναικείας χορωδίας (θυμίζοντας το τρίτο μέρος των «Νυχτερινών» του Ντεμπισί). 

Χάρη στους «Πλανήτες» του Χολστ ο «μυστικός» (όπως τον χαρακτηρίζει ο συνθέτης) Ποσειδώνας μοιάζει να ανακαλύφθηκε για δεύτερη φορά.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή