Φωτογραφίες: Νίκος Κοκκαλιάς
Ακούστε το άρθρο
Η Νέα Σμύρνη πάντα απέπνεε αέρα γειτονιάς. Ισως να φταίει η πλατεία της, που είναι η πιο οικογενειακή που έχει αθηναϊκή συνοικία: εκεί τα μοντέρνα κοκτειλάδικα με τα δυνατά ντεσιμπέλ συνυπάρχουν με τα πιο χαμηλών τόνων καφέ και τα παγωτατζίδικα, τα παιδιά παίζουν με τις μπάλες και τα ποδήλατά τους και τα πιο μεγάλα παιδιά κάνουν κόλπα με τα σκέιτ τους. Ο δυνατός ήλιος της ημέρας διαδέχεται αδιάκοπα τη βουή της νύχτας και όλη η ζωή της Νέας Σμύρνης συνυπάρχει συμπυκνωμένα και αρμονικά σε μερικά στρέμματα.
Αλλά είναι και όσα κρύβει γύρω της: η δεύτερη και τρίτη γενιά προσφύγων από τη Σμύρνη που συνεχίζουν να έχουν εδώ τη ζωή τους χωρίς να μεμψιμοιρούν. Οι νεότεροι κάτοικοι που ήρθαν με την ανοικοδόμηση της περιοχής των τελευταίων δεκαετιών που την ανήγαγε σε μια από τις «καλές» γειτονιές της Αθήνας. Ακόμα και οι επισκέπτες που τη γεμίζουν και την προτιμούν.
Για όσους μίλησαν εδώ για τη Νέα Σμύρνη, είναι ομόφωνα ένα πράγμα: ο τόπος τους. Η πιο απλά, «το χωριό τους».
Η Δέσποινα Σπαχή ζει την ταινία της ζωής της στη Νέα Σμύρνη
Η μητέρα της Δέσποινας Σπαχή γεννήθηκε στη Σμύρνη τον Αύγουστο του 1922. Ηταν νεογέννητο βρέφος όταν την πέταξαν σε μία βάρκα, αφού πρώτα της έκαναν αεροβάφτιση και μαζί με την οικογένειά της ήρθε στην Αθήνα όταν ήταν 40 ημερών. Εγκαταστάθηκαν στη Νέα Σμύρνη, μία από τις γειτονιές που οι Μικρασιάτες πρόσφυγες έφτιαξαν τους συνοικισμούς τους τη δεκαετία του ‘20. Ο γαμπρός της, ο σύζυγος της κυρίας Δέσποινας, συνήθιζε να την πειράζει και να της λέει, «Αμάν, ήσουν πάντα επεισοδιακή, γεννήθηκες και καταστράφηκε η Σμύρνη».
Η Δέσποινα Σπαχή έχει ακόμη το παραχωρητήριο για το οικόπεδο που πήρε η οικογένειά της στη Νέα Σμύρνη. Εκεί το 1932 ο παππούς της έχτισε το σπίτι που η ίδια μένει μέχρι και σήμερα -ένα μάλιστα από τα πρώτα διώροφα της περιοχής. Βέβαια, η ίδια δεν είναι γέννημα, αλλά είναι οπωσδήποτε θρέμμα της Νέας Σμύρνης.
Τα πράγματα το 1949 που γεννήθηκε ήταν εντελώς διαφορετικά από το 1922, παρόλα αυτά, έμελε και αυτή, όπως η μαμά της, να πάρει μια πρώτη γεύση της Νέας Σμύρνης όταν ήταν 40 ημερών. Η μητέρα της είχε παντρευτεί τον πατέρα της που οι δουλειές του ήταν στην Αίγυπτο, οπότε και η μικρή Δέσποινα γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια όπου και ζούσαν οι γονείς της. Μέχρι και τα 12 της χρόνια, η Δέσποινα Σπαχή πέρναγε τους χειμώνες στην Αλεξάνδρεια και τα καλοκαίρια στη Νέα Σμύρνη. Επειτα ήρθε πλέον μόνιμα στην αθηναϊκή συνοικία που δεν εγκατέλειψε ουσιαστικά ποτέ.
Η Δέσποινα Σπαχή έχει τη στόφα των παλιών κυριών, που κουβαλάνε μέσα τους άπειρες μνήμες μιας Αθήνας πριν την Αθήνα που ξέρουμε. Εχει τσαγανό και είναι φιλόξενη, καμαρώνει για τα βιβλία της -είναι φιλόλογος- και δίνει τις απαραίτητες επεξηγήσεις για τις παλιές οικογενειακές φωτογραφίες που βρίσκονται παραταγμένες σε σαλόνι και καθιστικό. Θα έπαιρνες όρκο πως η μητέρα της νέα ήταν μια σταρ του βωβού κινηματογράφου.
Η παλιά Νεοσμυρνιώτισσα θυμάται πως έξω από το σπίτι τους υπήρχε ποδόμακτρο για να καθαρίζουν τις λάσπες πριν μπουν. Βλέπετε, η Νέα Σμύρνη της δεκαετίας του ‘60 δεν είχε ακόμη ασφαλτοστρωθεί. Η γιαγιά της Δέσποινας Σπαχή της φώναζε κάθε απόγευμα να φέρει το λάστιχο, για να βρέξουν το χώμα για να κάτσει και μαζί με την αύρα που ερχόταν από το Παλαιό Φάληρο να παρέχει την απαραίτητη δροσιά για να βγάλουν καρεκλίτσες και να την απολαύσουν παρέα με τις υπόλοιπες γυναίκες της γειτονιάς. Δεν έμεναν ακίνητες οι γυναίκες εκείνης της εποχής, όπως λέει. Κάτι έκαναν συνέχεια με τα χέρια τους: ύφαιναν κουρελούδες, έκοβαν αγγουράκια για να τα μασουλάνε με αλάτι, δεν είχαν ησυχία.
Οταν λέει η Δέσποινα Σπαχή πως η Νέα Σμύρνη είναι το χωριό της δεν υπερβάλλει. Τα σπίτια κάποτε δεν είχαν τηλέφωνο, όποιος ήθελε καλούσε στο ψιλικατζίδικο και ο ψιλικατζής έριχνε σύρμα με μια δυνατή φωνή. Δεν υπήρχαν καν υπόνομοι κάποτε, ερχόταν βυτιοφόρο να αδειάσει τους βόθρους με σύνθημα «Βυτιοφόρο, πάρ’τα όλα».
Αυτό γινόταν στη μικρή πλατεία που υπάρχει πλησίον της Πλατείας Χρυσοστόμου Σμύρνης και κάθε εποχή αποκτά και άλλο όνομα: η κάτοικος θυμάται πως κάποτε τη βάφτισαν Πλατεία Τροφίμων γιατί σύμφωνα με το σχέδιο πόλης, εκεί θα γίνονταν τα εμπορικά μαγαζιά. Δεν έγιναν ποτέ, έγιναν όμως τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και έκτοτε ονομάστηκε Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου. Κανείς δεν την ξέρει όμως έτσι, όλοι τη λένε Πλατεία Ιωνίας… λόγω του ομώνυμου σουβλατζίδικου. Δεν υπήρχαν αμάξια στον δρόμο. Από τα πρώτα αυτοκίνητα που θυμάται στη γειτονιά ήταν του συζύγου της, όταν παντρεύτηκαν, το 1971.
Τη δεκαετία του ’60, πάντως, δίπλα από το σπίτι της οικογένειας της Δέσποινας Σπαχή υπήρχε αυλή κανονική: με το πηγάδι της, τις τριανταφυλλιές της, τα χαμομήλια που πήγαινε και μάζευε η μικρή Δέσποινα καθ’ υπόδειξη της γιαγιάς της, ακόμα και κοτέτσι είχε. «Στην Ιωνίας ήταν όλο μονοκατοικίες είχε πολλές πρασιές, πολλά λουλούδια. Τις παραμονές της Πρωτομαγιάς η γιαγιά δεν κοιμόταν και καθόταν έξω γιατί ερχόντουσαν από άλλες γειτονιές και βούταγαν τα τριαντάφυλλα», θυμάται. Λίγο παρακάτω, πάλι, στην Πλαστήρα έμενε ο Μίκης Θεοδωράκης. «Η πίσω μεριά του σπιτιού του Μίκη έβλεπε την μπρος μεριά στο σπίτι της Μυρτώς Αλτίνογλου στην Κωνσταντινουπόλεως. Και έτσι τα έφτιαξαν και της έγραψε τη “Μυρτιά”», συμπληρώνει με τα απαραίτητα trivia η Δέσποινα Σπαχή.
Παρότι κατ’ εξοχήν προσφυγική γειτονιά, η Νέα Σμύρνη δεν δίνει την αίσθηση πως παραδόθηκε στον πόνο του ξεριζωμού. Κι αυτό γιατί όπως θα σχολιάσει από την εμπειρία της η Δέσποινα Σπαχή «οι Σμυρνιοί είναι φύσει αισιόδοξοι άνθρωποι, είναι “όπου γης και πατρίς”. Θα είχαν τα γεράνια, θα είχαν τα τραγούδια τους, αλλά το πίσω δεν το κοιτούσαν για να τους κρατήσει πίσω. Το πίσω τους διαμόρφωσε για να τους κάνει αυτό που είναι και να κοιτάνε μπροστά».
Και η ίδια κάπως έτσι αντιμετώπισε τα πράγματα. Ακόμα και αν τη ρωτούσαν τις πρώτες της μέρες στην Ευαγγελική Σχολή «γιατί δεν είσαι μαύρη αφού ήρθες από την Αίγυπτο;», εκείνη πιστεύει ακράδαντα πως το πιο δύσκολο κομμάτι «είναι ο εαυτός σου. Οι εξωτερικές συνθήκες είναι παντού. Ή θα κάθεσαι να σκέφτεσαι τι άφησες πίσω και θα κλαίγεσαι μια ζωή ή θα πεις “Τι ωραία που είμαι εδώ!”, θα μείνεις μέσα στα χώματα και εσύ και θα περάσεις καλά».
Προτιμά να κρατάει όσα αξίζουν, τη γειτονιά και τις παρέες, που ακόμα και όταν πλέον η Νέα Σμύρνη ανοικοδομήθηκε δεν έπαψαν να υπάρχουν. Και συνεχίζουν μέχρι και σήμερα, το βλέπει η Δέσποινα Σπαχή από τα εγγόνια της. «Οσο και αν λένε διάφορα, η Νέα Σμύρνη είναι πολύ ωραιότερη από άλλες γειτονιές» λέει. Και «Κρατάει την ανθρωπιά της». Αυτό που την καίει; Οτι έχουν χαθεί τα περισσότερα σινεμά. Ευτυχώς που υπάρχουν και ζωές σαν τη δική της, σαν βγαλμένες από ταινία.
Η Ελένη Νεουδάκη είναι η μαμά του Record House
Μια ανάσα από την κεντρική Πλατεία της Νέας Σμύρνης, στον εμπορικό δρόμο της Ομήρου, βρίσκεται ένα από τα αειθαλή καταστήματα της περιοχής αλλά και ένα από τα πιο ενημερωμένα δισκάδικα της χώρας. Το Record House άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες του το 1971 από τον Γιάννη Νεουδάκη, αλλά από το 1984 αδιάλειπτα στο τιμόνι του βρίσκεται η κόρη του, Ελένη Νεουδάκη.
Ολες αυτές τις δεκαετίες, η πάντα χαμογελαστή ιδιοκτήτρια του δισκοπωλείου, έχει ζήσει αλλαγές και αλλαγές. Θυμάται τη Νέα Σμύρνη ως αρχετυπική γειτονιά με μικρά μαγαζάκια που την εξυπηρετούσαν, όπως κρεοπωλεία και φαρμακεία. Μέσα στα χρόνια, άλλοι από τους ιδιοκτήτες έφυγαν και άλλοι πήραν σύνταξη, οπότε και τα καταστήματά τους είτε έκλεισαν είτε πέρασαν στα χέρια των παιδιών τους που σε πολλές περιπτώσεις τα άλλαξαν.
Και έπειτα, άλλαξε και η ίδια η γειτονιά και ο κόσμος της, από τη δεκαετία του ‘80 και κυρίως στη δεκαετία του ‘90: «Από τις μονοκατοικίες με τις τριανταφυλλιές και τα γιασεμιά, άρχισαν να υψώνονται πολυκατοικίες θηρία», θυμάται η Ελένη Νεουδάκη, που παρατηρεί πως ακόμα και σήμερα συνεχίζουν να γκρεμίζονται σπίτια και να χτίζονται νέες πολυκατοικίες. Ολη αυτή δεν ήταν μόνο μια αρχιτεκτονική αλλαγή για την περιοχή, αλλά και η ανθρωπογεωγραφία της Νέας Σμύρνης άρχισε να μεταβάλλεται, να έρχονται νέοι κάτοικοι από άλλες γειτονιές της Αθήνας αλλά και από την επαρχία, που συχνά ήταν και άνθρωποι ενός πιο υψηλού οικονομικού στάτους.
Στο Record House όμως, κάποια πράγματα μένουν σταθερά. Ακόμα και αν δεν έρχονται πια τα «μπουλούκια» που ψώνιζαν κάποτε δίσκους, ακόμα και αν οι πάλαι ποτέ πελάτες της γειτονιάς έχουν αλλάξει σπίτια, δουλειές και ζωή, όταν τυχαίνει να περάσουν απ’ έξω, πάντα θα ανοίξουν την πόρτα για να ρωτήσουν την Ελένη Νεουδάκη «τι κάνει ο μπαμπάς σου;». Οπως λέει η «μαμά» του μαγαζιού, το Record House έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές και δεν υπερβάλλει: πολλοί από αυτούς που έρχονταν ως πιτσιρικάδες για να πάρουν δίσκους, σήμερα έρχονται με τα παιδιά τους, που σε πολλές περιπτώσεις στα ράφια του δισκάδικου αντικρίζουν για πρώτη φορά βινύλιο.
Πιο πολύ και από τη Νέα Σμύρνη βέβαια έχει αλλάξει η δισκογραφία όλα αυτά τα χρόνια. Πώς λοιπόν ένα συνοικιακό δισκάδικο, που είναι απόλυτα ενημερωμένο σε όλα τα είδη και όλα τα φορμά -βινύλιο, CD, αλλά και κασέτα- επιβιώνει μέσα σε όλες αυτές τις αλλαγές; Πέραν του ότι λόγω ακριβώς της ποικιλίας του καταλόγου του, στα ράφια του Record House θα βρείτε να κάνουν «digging», όπως λέγεται στη γλώσσα των δισκάδικων, επισκέπτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας αλλά ακόμα και τουρίστες «που το βρίσκουν στο Google», δύο είναι τα πράγματα που, σε διαφορετικές φάσεις, έχουν «σώσει» το Record House.
Από τη μία, οι άνθρωποι του δισκάδικου πήραν μια «σοφή» απόφαση όταν το βινύλιο έδωσε τη θέση του στο CD και, αντί να πετάξουν ή να ξεπουλήσουν το παλιό στοκ όπως έκαναν τα περισσότερα δισκοπωλεία, το κράτησαν. Ετσι, η αναβίωση του βινυλίου πριν κάποια χρόνια τους βρήκε σχεδόν έτοιμους.
Μια πρόσφατη κίνηση ματ, από την άλλη, ήταν να βάλουν ένα ημερολόγιο της Τέιλορ Σουίφτ στη βιτρίνα. Κάποιος ορκισμένος «Swiftie» το εντόπισε, το φωτογράφισε και το «μοίρασε» στην Facebook ομάδα της κοινότητας των εγχώριων φανατικών της ποπ σταρ και εν μια νυκτί, το Record House έγινε αγαπημένος τόπος συνάντησης των Swifties που σπεύδουν να αγοράσουν τα άλμπουμ της αγαπημένης τους τραγουδίστριας σε κάθε τους έκδοση. «Μόνο με τους Duran Duran στα 80s είχε ξαναγίνει αυτός ο χαμός», παραδέχεται η Ελένη Νεουδάκη.
Πάντως, διαχρονικά, οι πιο δημοφιλείς δισκογραφίες είναι αυτές των Iron Maiden και των Pink Floyd. Ακριβώς γιατί μιλάμε για μπάντες και δίσκους που έχουν τη δυναμική «να αγοραστούν από τους μπαμπάδες ως δώρο στους γιους, αλλά και από τους γιους ως δώρο στους μπαμπάδες».
Το να έχεις δισκάδικο για 53 χρόνια παραμένει, όπως και να το κάνουμε, ρομαντικό. Σκέφτηκε ποτέ η Ελένη Νεουδάκη να το παρατήσει ή να κάνει κάτι άλλο την επιχείρηση; «Μόνο στον ύπνο μου» λέει γελώντας. Αλήθεια, βλέπει συχνά στα όνειρά της τα κεντρικά, μακρόστενα ράφια του Record House σαν μεγάλη ξύλινη μπάρα.
Ο Αρης Μισαηλίδης είναι η ζωντανή ιστορία του Πανιωνίου
Δεν νοείται Νέα Σμύρνη χωρίς τον Πανιώνιο. Η καρδιά της ομάδας δεν χτυπά μόνο στο γήπεδο, αλλά σε κάθε γωνιά της γειτονιάς, αν κανείς παρατηρήσει τα γκράφιτι και τα συνθήματα από τους Πάνθηρες, όπως λέγονται οι φανατικοί της, που «φωνάζουν» σε κάθε στενό.
Για να ξετυλίξουμε το κουβάρι της ιστορίας του Πανιωνίου, πρέπει να πάμε αρκετά πίσω στον χρόνο και το 1890, οπότε και ο σύλλογος «Ορφεύς», με καλλιτεχνική και αθλητική δράση, ιδρύθηκε στη Σμύρνη. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1898 ενώθηκε με τον σύλλογο «Γυμνάσιον» κάτω από την κοινή ονομασία «Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης».
Ο νέος αυτός αθλητικός σύλλογος τα χρόνια που ακολούθησαν δραστηριοποιήθηκε σε διάφορα αθλήματα έως την κομβική ημερομηνία του 1922. Τότε η μικρασιατική καταστροφή εξόρισε όχι μόνο την ομάδα, αλλά όλους τους Ελληνες Μικρασιάτες που βρέθηκαν ως πρόσφυγες στα περίχωρα των Αθηνών, φτιάχνοντας μεταξύ άλλων συνοικισμό και στην περιοχή της Νέας Σμύρνης.
Η συνοικία ωστόσο δεν έγινε από την αρχή το σπίτι του Πανιωνίου. Τα πρώτα του χρόνια στην Αθήνα, ο σύλλογος είχε τα γραφεία του πίσω από το Παναθηναϊκό Στάδιο, όπως εξηγεί ο Αρης Μισαηλίδης, που είναι κυριολεκτικά «μια ζωή Πανιώνιος». Ο πατέρας του, Ηλίας Μισαηλίδης, γεννήθηκε στη Σμύρνη και με την καταστροφή ήρθε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Ηδη από 10 χρονών, ο μπαμπάς Μισαηλίδης άρχισε να προπονείται στον στίβο και στα 13 του συμμετείχε σε αγώνες. Είχε αρκετές διακρίσεις τα χρόνια που ακολούθησαν, ενώ όταν σταμάτησε πλέον ως αθλητής, συνέχισε στον Πανιώνιο ως προπονητής στίβου.
Με τον Αρη Μισαηλίδη ισχύει απόλυτα η ρήση που θέλει το μήλο να πέφτει κάτω από τη μηλιά. Το 1940 ο Πανιώνιος αποκτά πλέον το δικό του γήπεδο στη γειτονιά της Νέας Σμύρνης, εκεί που εξάλλου δικαιωματικά «ανήκει». Αυτό το γήπεδο ο Αρης Μισαηλίδης το υπηρέτησε για δεκαετίες σχεδόν από κάθε πόστο. Οι πρώτες του προπονήσεις άρχισαν και για αυτόν στα 10 του χρόνια και στα 17 του άρχισε πλέον να ασχολείται και επαγγελματικά με τον στίβο μέσα από τον Πανιώνιο. Από αθλητής έγινε γυμναστής της ομάδας ποδοσφαίρου, ενώ για 9 χρόνια, μέχρι και το 2023, ο παλαίμαχος εκτελούσε χρέη προέδρου του Ερασιτέχνη Πανιωνίου.
Τι να πρωτοθυμηθεί σε ένα μόνο μεσημέρι στις ηλιόλουστες κερκίδες του Πανιωνίου ο Αρης Μισαηλίδης. Μιλάμε εξάλλου για έναν από τους ιστορικότερους συλλόγους που έχει υπάρξει «φυτώριο» σημαντικών ποδοσφαιριστών ανά τα χρόνια: από τον Κώστα Νεστορίδη και τον Δημήτρη Σαραβάκο μέχρι τον σημερινό αρχηγό της Εθνικής Τάσο Μπακασέτα, όλοι τους αλλά και πολλοί ακόμα ξεκίνησαν τις σπουδαίες καριέρες τους ή αναδείχθηκαν μέσα από τον Πανιώνιο.
Γυρνάω, όμως, νοητά τον Αρη Μισαηλίδη στις δύο κορυφαίες στιγμές της ποδοσφαιρικής ομάδας του συλλόγου: το Κύπελλο του 1979 και αυτό του 1998, κομβικές στιγμές στη ζωή κάθε Πανιώνιου. Δεν μπορεί να ξεχωρίσει κάποια από τις δύο, τις χαρακτηρίζει «μαγικές»: «Ολόκληρη η Νέα Σμύρνη πανηγύριζε, ήταν μια μεγάλη γιορτή», λέει φέρνοντας στη μνήμη του τις εικόνες του θριάμβου.
Πάντως, ο αγώνας του Πανιωνίου που έχει εγγράψει πιο έντονα από όλους μέσα του δεν είναι κανένας από αυτούς τους δύο. Τα σκήπτρα για τον Αρη Μισαηλίδη παίρνει εκείνο το 1-0 που ο Πανιώνιος πέτυχε απέναντι στην Ατλέτικο Μαδρίτης, το μακρινό 1971. Ενας αγώνας που έγινε μάλιστα στο Γήπεδο Καραϊσκάκη και το γκολ του Θανάση Ιντζόγλου έκανε τον Πανιώνιο να αποκλείσει την ισπανική ομάδα στον πρώτο γύρο του Κυπέλλου UEFA και έστειλε όλους τους φιλάθλους του στα ουράνια.
Σήμερα, που ο Πανιώνιος απέχει αρκετά από τις μέρες δόξας του και βρίσκεται πλέον στη Γ’ Εθνική, έχει κοπάσει και η ζέση των οπαδών του; Κάθε άλλο, λέει ο Αρης Μισαηλίδης. Οι φανατικοί συνεχίζουν να αγαπάνε και να στηρίζουν το ίδιο την ομάδα τους. Οσο για τον Αρη Μισαηλίδη, ακόμα και σήμερα, δεν υπάρχει μέρα που δεν πηγαίνει στο γήπεδο της ομάδας του.
Ο Τάκης Καλούδης παράτησε τα τραπεζικά επιτόκια για να ανοίξει το πιο παλιό πλέον μπαρ της Νέας Σμύρνης
Δικαιούται να πει κανείς πως ξέρει τη νυχτερινή Νέα Σμύρνη μόνο αν έχει κάτσει στο Επιτόκιο. Είτε στα τραπεζάκια του έξω για μπίρες όταν ο καιρός το επιτρέπει, είτε για ποτό στην ξύλινη μπάρα του με αύρα αληθινού ποτάδικου, το μπαρ που δημιουργεί και μια αίσθηση ροκ φωλίτσας, ακριβώς γιατί είναι ελαφρώς πιο χαμηλά από το ύψος του πεζοδρομίου, βρίσκεται μεταξύ Πλατείας και γηπέδου του Πανιωνίου εδώ και αισίως 37 χρόνια. Οποιος ξέρει τη Νέα Σμύρνη, ξέρει και το Επιτόκιο, τόσο απλά.
Ο Τάκης Καλούδης, πάλι, είχε μάθει καλά από τα οικονομικά επιτόκια, μιας και δούλευε ως ταμίας σε τράπεζα. Κατάλαβε γρήγορα πως αυτό δεν του ταιριάζει. Είχε πάντα καημό να ανοίξει ένα μπαρ όπως του αρέσει. Με την παρέα του αδερφού του, που ήταν μεγαλύτεροι και «μπαρόβιοι» σύχναζαν σε διάφορα μπαρ της εποχής, πήγαιναν όμως και σε ένα πολύ ιδιαίτερο μπιστρό που βρισκόταν επί της οδού Παλαιολόγου στη Νέα Σμύρνη. Το La Vieille, όπως λεγόταν, ετοιμαζόταν να κλείσει το 1987. Και τότε βρέθηκε ο Τάκης Καλούδης και το αγόρασε για να το μεταμορφώσει σε Επιτόκιο και να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα. Είχε ακριβώς την ιδέα να πει το μπαρ έτσι λόγω των επαγγελματικών «προηγούμενων» που είχε με τις τράπεζες. Ο αδερφός του τον στήριξε σε αυτή την επιλογή. «Θα ακούγεται συνέχεια το μαγαζί σου στις ειδήσεις», με τα επιτόκια που ανεβαίνουν και κατεβαίνουν, του είπε.
«Το μαγαζί είναι σχεδόν ίδιο αυτά τα 37 χρόνια», λέει ο Τάκης Καλούδης. Ακόμα και αν στην αρχή ήταν πολύ ροκ και άρα κατάμαυρο και στη συνέχεια έβαψαν τους τοίχους στο χρώμα της ώχρας πριν γίνει το χαρακτηριστικό κατακόκκινο με τον χαμηλό φωτισμό που είναι εδώ και πολλά χρόνια. Κρατά όμως τον χαρακτήρα του ανεπιτήδευτου ροκ μπαρ, που φροντίζει όμως να κάνει κέφι και στο οποίο οι djs εξακολουθούν να παίζουν «παραδοσιακά» με CD και όχι με υπολογιστή, που το μαγαζί έτσι κι αλλιώς δεν έχει.
Την εποχή που το Επιτόκιο άνοιξε, ο Τάκης Καλούδης θυμάται μια Νέα Σμύρνη στην οποία σύχναζαν πέρα από τους ντόπιους και αρκετός κόσμος από το Κολωνάκι και τη Γλυφάδα. Το μαγαζί του άρχισαν να το στηρίζουν και γειτονικές περιοχές, όπως η Καλλιθέα και η Δάφνη και έτσι άρχισε να γίνεται γνωστό από στόμα σε στόμα.
Ηταν όμως ρίσκο για ένα καινούργιο μαγαζί τότε να ανοίξει, πλησίον μεν, εκτός πλατείας δε; Για τον ιδιοκτήτη του, μόνο ατού υπήρξε αυτό για το Επιτόκιο, γιατί δεν ξέρει «αν το Επιτόκιο θα μπορούσε να είναι το ίδιο πάνω στην πλατεία», η οποία έχει πάρει μέσα στα χρόνια έναν πολύ πιο μαζικό χαρακτήρα.
Η Νέα Σμύρνη όμως για το ίδιο, που την ξέρει από τα 14 του που μετακόμισε στην περιοχή δεν έχει αλλάξει και τόσο. «Είμαστε πιο πολλοί, λόγω των πολυκατοικιών, αλλά η γειτονιά δεν έχει αλλάξει πολύ», λέει. Ούτε και ο κόσμος του Επιτοκίου, που το έχει αναγάγει σε οικογενειακή υπόθεση. Εχει καταφέρει να γίνει το στέκι των γονιών και των παιδιών την ίδια στιγμή και κάπως έτσι, στα τραπέζια του συνυπάρχουν από 20χρονοι μέχρι 70χρονοι χωρίς όλο αυτό να «κλωτσάει». Εγιναν και πολλές γνωριμίες και γάμοι μέσα από το Επιτόκιο, όπως γνέφει καταφατικά με απόλυτη σιγουριά ο Τάκης Καλούδης. Εχει δει άλλωστε γονείς να περνάνε με καρότσια και να λένε στα μικρά τους «Εδώ γνώρισα τη μαμά».
Και είναι φυσικά και το μπαρ των Πανιωνιών, λίγα μέτρα εξάλλου το χωρίζουν από το γήπεδο. «Οποια νίκη και αν πετύχει ο Πανιώνιος σε οποιοδήποτε άθλημα, όλοι εδώ έρχονται», λέει ο ιδιοκτήτης του Επιτοκίου, που έχει φροντίσει να δείξει πως και το μαγαζί είναι Πανιώνιος, πρώτα και κύρια από την ιστορική φωτογραφία της ποδοσφαιρικής ομάδας στο τέρμα της μπάρας.
Σήμερα το Επιτόκιο είναι το πιο παλιό μπαρ της Νέας Σμύρνης. Ο Τάκης Καλούδης φροντίζει κάθε χρόνο να γιορτάζει τα γενέθλιά του τέτοιες μέρες. Φυσικά και ο ιδιοκτήτης του δεν σκέφτηκε ποτέ να το κάνει οτιδήποτε άλλο: «Θα ήταν έγκλημα. Το Επιτόκιο θα σβήσει αν το πειράξεις». Είναι άλλωστε «το δεύτερο παιδί μου, μετά το βιολογικό μου». Οσο για τη Νέα Σμύρνη; «Είναι το χωριό μου».