Την προηγούμενη Κυριακή σε αυτήν εδώ τη στήλη, γράφαμε για το πόσο έχει αυξηθεί το κόστος για ένα ζευγάρι που θέλει να επισκεφθεί εστιατόριο της Αθήνας. Σε ένα απλό εστιατόριο, ούτε βραβευμένο, ούτε «αστεράτο», ούτε κάτι ιδιαίτερο, χρειάζεται το λιγότερο 40 ευρώ το άτομο για ένα μετρημένο δείπνο, χωρίς υπερβολές, χωρίς κάποιο ακριβό κρασί. Η διαφορά με το κοντινό παρελθόν είναι πολύ αισθητή στις τσέπες όλων. Η έξοδος για την πλειοψηφία των καταναλωτών πρέπει να σχεδιάζεται πλέον πολύ προσεκτικά.
Είναι απαραίτητο όμως να πούμε ότι η Αθήνα δεν αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση. Δεν ακρίβυναν μόνο τα εστιατόρια της Αθήνας. Φίλοι που ταξιδεύουν συχνά μοιράζονται εμπειρίες, σε αρκετές περιπτώσεις, εξωφρενικές. Στο Λονδίνο, δυο καπουτσίνο σε ένα απλό καφέ, 19,50 λίρες.
Στο Παρίσι, ένα σάντουιτς και ένας καφές, 25 ευρώ. Σε τρατορία του Μιλάνου ζευγάρι πλήρωσε 120 ευρώ για δυο ζυμαρικά, μια σαλάτα, ένα πρώτο πιάτο και δυο ποτήρια κρασί. Δεν υπάρχει ευρωπαϊκή πρωτεύουσα όπου οι τιμές στην εστίαση να μην έχουν εκτοξευθεί. Για να εξηγήσουμε τι συμβαίνει αναγκαστικά επιστρέφουμε στην πανδημία που τελείωσε σε σχέση με την COVID-19 συνεχίζεται όμως με την ακρίβεια.
Με την πρωτοφανή υγειονομική κρίση η παγκόσμια παραγωγή και οι μεταφορές αποσυντονίστηκαν, οι ταχύτητες στην παραγωγή έπεσαν, οι τιμές στις πρώτες ύλες ανέβηκαν, η οικονομία απορρυθμίστηκε. Η επιστροφή στην κανονικότητα έφερε τη ζήτηση περίπου στα προ της πανδημίας επίπεδα όμως δεν υπήρχε η προσφορά, και δεν είναι δυνατόν να επανέλθει από τη μια στιγμή στην άλλη. Ως εδώ όλα κατανοητά. Το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι αυτό το μόνο… πρόβλημα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η κακή σχέση της Ευρώπης με τη Ρωσία, η ενεργειακή κρίση, η κλιματική κρίση, ακόμη και οι Χούθι που δημιουργούν επιπλέον εμπόδια στην εφοδιαστική αλυσίδα, όλα αυτά μαζί πλήττουν την τσέπη των καταναλωτών. Η τέλεια καταιγίδα στο πιάτο.